“Ermənistan Azərbaycanla dəmiryolunun istismar şərtlərini sadələşdirməyə hazırdır”.

Teleqraf Ermənistan mətbutaına istinadən xəbər verir ki, bu sözləri baş nazir Nikol Pasinyan deyib.

Onun sözlərinə görə, Azərbaycan tərəfinin Ermənistanın təklifinə münasibəti müsbət olacaq: “Azərbaycanın qərbi ilə Naxçıvan arasında əlaqə yaratmaq üçün dəmiryolu Ermənistan ərazisindən keçəcək. Həm də hər iki ölkə beynəlxalq yük daşımaları üçün bir-birinin ərazisindən keçən dəmiryollarından istifadə etmək imkanı əldə edəcək".

Paşinyanın fikrincə, Azərbaycanın bu təklifdən imtina etməsi üçün heç bir əsas yoxdur: "Öz təkliflərimizi təqdim etməliyik, proses gedir. Digər tərəfdən, delimitasiya komissiyaları işləyir. Həll yolunu təklif etmişik və ümid edirik ki, Azərbaycan buna müsbət cavab verəcək”.

Tayvanın Sahil Mühafizə Xidməti Çin ticarət gəmisini saxlayıb.

Oxu.Az xəbər verir ki, baş verən insidentin videosu "Telegram" kanallarda yayılıb.

Tayvan tərəfi ekipajın sualtı kabeli qırdığını iddia edib.

İnternetdə yayılan görüntülərdə sahil mühafizəçilərinin qayıq vasitəsi ilə gəmiyə yan alaraq onun göyərtəsinə qalxdıqları görünür.

Artıq Çin tərəfi hadisəni şərh edib. Yayılan açıqlamada baş verən insidentə görə gəmi heyətinin məsuliyyət daşıdığı qeyd olunur.

Hələlik Tayvan tərəfindən sualtı kabelin, əsasən də onun qəsdən qırılmasında Çin gəmisinin iştirakı ilə bağlı heç bir sübut təqdim edilməyib. Sahil Mühafizə Xidməti gəminin Çin hökuməti tərəfindən maliyyələşdirildiyini və göyərtəsində bu ölkənin səkkiz vətəndaşının olduğunu açıqlayıb.

Cənubi Koreya Prezidenti Yun Sok Yol Konstitusiya Məhkəməsində çıxış edərək ölkə vətəndaşlarından hərbi vəziyyətin elan olunması ilə bağlı yaranan qarışıqlıq və narahatlığa görə üzr istəyib.
İqtisadiyyat.az xəbər verir ki, bu barədə “Yonhap” agentliyi məlumat yayıb.

"Xalqımdan üzr istəmək və sizə təşəkkür etmək istəyirəm... Hərbi vəziyyət ölkə və xalq naminə tətbiq olundu, lakin bu prosesdə dəyərli vətəndaşlarımız üçün qarışıqlıq və narahatlıq yaratdığım üçün səmimi qəlbdən üzr istəyirəm", – deyə prezident bildirib.

O, hərbi vəziyyətin elan olunması ilə bağlı özünə qarşı irəli sürülən üsyan ittihamlarını bir daha rədd edib. Yun, həmçinin siyasətçilərin həbsi və Milli Assambleyanın binasından çıxarılması barədə əmr verdiyinə dair iddiaları “absurd” adlandırıb.

Qeyd edək ki, Yun Sok Yol 15 yanvarda üsyan işi üzrə həbs edilib. Bu, Cənubi Koreya tarixində ilk dəfədir ki, vəzifədə olan prezident istintaq orqanı tərəfindən həbs olunur. Lakin siyasətçi bildirib ki, o, istintaqa könüllü şəkildə ifadə verməyə gedib və özünü günahkar hesab etmir.

Xatırladaq ki, Yun Sok Yol 3 dekabr 2024-cü ildə Cənubi Koreyada hərbi vəziyyət elan etmişdi. O, bu addımını Şimali Koreya tərəfdarı qüvvələri məhv etmək və azad konstitusiya quruluşunu qorumaq zərurəti ilə əsaslandırmışdı. Lakin Seulda kütləvi etirazlar başladı və vətəndaş cəmiyyəti fəalları şəhərə gətirilən əsgərlərlə qarşıdurmaya girdilər. Bir neçə saat sonra hərbi vəziyyət ləğv olundu. Daha sonra Cənubi Koreya parlamenti Yuna impiçment elan etdi.

Ölkəni tərk edən Ukrayna vətəndaşlarının 70%-i hərbi əməliyyatlar bitdikdən sonra belə geri qayıtmayacaq.
Strana.ua xəbər verir ki, bunu Milli Birlik naziri Aleksey Çernışov deyib.
O qeyd edib ki, Ukrayna təhlükəsizliyə qovuşduqdan sonra onu tərk edənlərin yalnız 30%-i ölkəyə qayıdacaq.
12 dekabr 2024-cü ildə Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenskinin müşaviri Oleksandr Kamışin 2025-ci ildə Almaniyada olan qaçqınların geri qaytarılması üçün proqramın fəaliyyətə başlayacağını açıqlayıb. Onun sözlərinə görə, Milli Birlik Nazirliyinin rəhbəri Aleksiy Çernışovla birlikdə ukraynalıların ölkənin müdafiə sənayesinə qaytarılması üzərində işləyirlər.
Bundan əvvəl Almaniya kansleri Olaf Şolts Bundestaqdakı çıxışında ölkəsini tərk etmiş Ukrayna vətəndaşlarını Almaniyada daha aktiv iş axtarmağa çağırıb, əks halda vətənlərinə qayıtmalı olduqlarını bildirmişdi.
Oktyabrda Strana.ua nəşri bəyan edib ki, 2051-ci ilə qədər Ukrayna əhalisi münaqişədən əvvəlki dövrdəki 42 milyon nəfərdən 25,2 milyon nəfərə qədər azala bilər, beləliklə, 29 il ərzində ölkə əhalisinin 17 milyon nəfər azalacağı proqnozlaşdırılır.
Nəşrin məlumatına görə, Ukraynanın nəzarətində olan ərazilərin əhalisi 31,1 milyon nəfərdir.

ABŞ hökuməti, işçilərin, o cümlədən tibb işçilərinin xaricə məcburi göndərişinə görə
Kuba rəsmilərinə qarşı viza məhdudiyyətlərini genişləndirib.
TASS xəbər verir ki, bu barədə ABŞ dövlət katibi Marko Rubionun bəyanatında deyilir.
Sənəddə deyilir: "Bu gün biz Kuba ilə bağlı mövcud viza məhdudiyyəti siyasətinin genişləndirilməsini elan edirik və bu, Kubadam məcburi əmək ixracına qarşıdır ".
Bəyanatda deyilir ki, yeni tədbirlər “Kubanın hazırkı və ya keçmiş hökumət rəsmilərinə, həmçinin Kuba işçi qüvvəsinin ixracı proqramına, xüsusən də Kubanın xaricdəki tibbi missiyalarına cavabdeh və ya bu proqramda iştirak edən xarici dövlət rəsmiləri də daxil olmaqla digər şəxslərə şamil edilir”.
Tədbirlər bu şəxslərin ailə üzvlərinə də təsir edəcək.
Amerika hakimiyyətinin fikrincə, bu proqramlar “Kuba rejimini zənginləşdirir”.
Sənəddə deyilir: "Kubanın xaricdəki tibbi missiyalarına gəldikdə, onlar adi kubalıları öz ölkələrində ehtiyac duyduqları tibbi yardımdan məhrum edirlər".
Bildirilib ki, yenilənmiş siyasətə əsasən, Dövlət Departamenti artıq venesuelalılar da daxil olmaqla bir neçə şəxsə viza məhdudiyyəti tətbiq edib.

Böyük Britaniya kralına məxsus nadir "Land Rover" satışa çıxarılıb.
Bakupost.az xəbər verir ki, bu barədə Britaniyanın “The Sun” qəzeti yazır.
“Maşın "JLR Special Vehicles" şirkəti tərəfindən təqdim edilib və 2010-cu ilin noyabrında Uels Şahzadəsinin o zamankı sürücüsü Tim Uilyamsa ünvanlanmış təsdiq məktubu ilə Highgrove House-a gətirilib . Avtomobilin krala məxsus olduğunu təsdiq edən bir çox sənədlər var, lakin kralın onun yanında çəkilmiş bir dənə də şəkli yoxdur”, - deyə məlumatda bildirilir.
Mənbənin sözlərinə görə, avtomobil 2010-cu ilin noyabrında Highgrove House-dakı kral qarajına gətirilib. Daha sonra avtomobil Qlosterşirdəki iqamətgahda saxlanılıb.
Keswick Green rənginə boyanmış Land Rover martın 22-də Birmingemdə keçiriləcək Iconic-də hərraca çıxarılacaq. Yayımlanan fotoşəkillərdə sürücü oturacaqlarında cüzi aşınma izlərinin olması maşının bir sürücü tərəfindən idarə edilmədiyini göstərir.

Beynəlxalq səyahət azadlığı insanların rahat hərəkətini təmin edən əsas amillərdən biridir. Bu azadlıq isə birbaşa vətəndaşların pasport gücü ilə əlaqəlidir. Hər il yenilənən Henley Pasport İndeksi və digər beynəlxalq reytinqlər dünya ölkələrinin pasportlarını vizasız giriş imkanlarına görə sıralayır.

TEREF sfera-ya istinadla 2025-ci ildə dünyanın ən güclü pasportlarını təqdim edir:

Qeyd edək ki, son illərdə Avropa ölkələri və Asiya gücləri bu indeksdə üstünlük təşkil edirlər. Belə ki, bu siyahıda birinci yeri Sinqapur, Yaponiya və Almaniya tutur. Bu pasport sahibləri 195+ ölkəyə vizasız və ya sadələşdirilmiş viza rejimi ilə səyahət edə bilirlər.

İkinci yerdə İtaliya, İspaniya, Fransa və Cənubi Koreya gəlir. Bu ölkələrin pasportları sahiblərinə 190-dan çox ölkəyə sərbəst giriş təmin edir. Finlandiya, İsveç və Danimarka kimi Şimali Avropa ölkələri isə üçüncü yerdə qərarlaşıb.

Bu pasportlar 187-190 ölkə arası vizasız giriş imkanı təqdim edir. Ən güclü pasporta sahib ölkələr siyahısında sonuncu yeri ABŞ və Böyük Britaniya tutur. Keçmiş illərlə müqayisədə bir qədər geriləsələr də, bu ölkələrin pasportları sahiblərinə 180+ ölkəyə sərbəst giriş imkanı yaradır. Qeyd edək ki, bir ölkənin pasportunun güclü olması bir neçə əsas faktordan asılıdır. Öncəliklə, viza rejimlərinin yumşaldılması üçün ölkələr arasında qarşılıqlı razılaşmalar olmalıdır.

Həmçinin, qlobal siyasətdə nüfuzlu ölkələr daha çox vizasız səyahət imkanına malikdirlər. Bunlardan başqa, zəngin və stabilliyi yüksək ölkə vətəndaşlarının digər ölkələrdə miqrasiya riski daha aşağı hesab edilir.

Azərbaycan pasportu isə hazırda orta gücə malik hesab olunur. Azərbaycan vətəndaşları təxminən 70-80 ölkəyə vizasız və ya sadələşdirilmiş viza rejimi ilə səyahət edə bilirlər. Son illərdə Avropa və Asiya ölkələri ilə vizasız rejimin genişləndirilməsi istiqamətində müzakirələr aparılır.

Ukraynanın mineral sərvətləri ilə hərbi yardım qarşılığında ABŞ-a olan yarım trilyon dollarlıq borcunu ödəməsi yüz illər çəkəcək.
Bakupost.az xəbər verir ki, bunu Britaniyanın “The Economist” jurnalı bildirib.
Nəşrin mənbələri deyib ki, qalıq yanacaq müqaviləsinin son variantında Amerika tərəfi Ukraynaya fond yaratmağı təklif edir. Məbləğ 500 milyard dollara çatana qədər Ukraynanın təbii ehtiyatlar və limanlar kimi infrastrukturdan gələcək hökumət gəlirlərinin yarısını bu fonda köçürüləcək.
“The New York Times” artıq bu fond haqqında yazıb.
"Hökumət gəlirlərinin indiki tempi ilə bu, yüz illər çəkəcək. Bu, kiçik, yoxsul ölkə üçün böyük yük (Ukraynanın bütün ÜDM-indən iki dəfə çox) olacaq", - nəşr xəbəri şərh edib.
Ukrayna rəsmisi deyib ki, “bu sazışi indiki formada imzalasaq, sabah bizi vəzifədən atacaq və qəzəbli kütlə tərəfindən linç ediləcəyik”.
Onun sözlərinə görə, Ukrayna sazişin birinci variantını imzalamaqdan imtina edəndə Donald Tramp “yalnız rəqəmlərlə və emosiyasız, empatiyasız danışan çox yüksək vəzifəli oğlanı Ukrayanaya göndərib”. Ukraynaya “qabaqcadan hədə-qorxu” gəlinib.
"Amerikalılar dedilər: bu sevgi sövdələşməsidir. Biz sizin qayğınıza qalırıq, amma siz problemlə məşğul olmaq istəmirsiniz", - ukraynalı mənbə bildirib.
Ukrayna rəsmiləri qalıq yanacaq danışıqlarını qəsb adlandırırlar. ABŞ artıq üç dəfə razılaşmanın şərtlərini dəyişib: əvvəlcə pisdən yaxşıya, daha sonra fəlakətə doğrub.
Ticarət naziri Hovard Lutnik tərəfindən təklif edilən son variant, zəmanətli hərbi yardım olmadan resursların ötürülməsini tələb edir.
Nəşr ehtimal edir ki, müqavilənin ikinci variantını imzalamaqdan imtina etdiyinə görə, məsələn, Starlink-i söndürməklə Ukraynaya qarşı məhdudiyyətlər tətbiq oluna bilər.
"Və bu baş verə biləcək ən pis hadisə deyil. Sonra baş verəcək hər şey daha pis olacaq", - ukraynalı mənbə hesab edir.

Rusiya xarici tərəfdaşlarla, o cümlədən amerikalı partnyorlarla yeni regionlar (Ukraynanın işğal edilmiş əraziləri – red.) da daxil olmaqla, nadir torpaq elementlərinin işlənməsi sahəsində birgə fəaliyyətə hazırdır.

Axar.az xəbər verir ki, bu barədə Rusiya Prezidenti Vladimir Putin deyib.

Putin əlavə edib ki, nadir torpaq metalları və digər ehtiyatlar üzrə ABŞ-Ukrayna sazişi heç bir şəkildə Rusiyaya aid deyil: “Bu, bizim işimiz deyil”.

Rusiya prezidenti hesab edir ki, Kiyev və Vaşinqton arasında nadir torpaq metallarına dair razılaşmadan əvvəl ilk növbədə ehtiyatları qiymətləndirmək lazımdır.

ABŞ-dakı hazırkı ehtiyyatlar və əsas resursların həcmləri rəvan inkişafa imkan versə də, bu Trampın arzuladığı və vəd etdiyi kəskin irəliləyiş üçün kifayət etmir.
Donald Trampın komandası aqressiv iş tempini qoruyub saxlayır. Bununla belə, indi qərbin ekspert icması fəaliyyətinin ilkin şokundan qurtulub, yeni siyasi və digər reallıqda ABŞ-ı nələrin gözləyə biləcəyi ilə bağlı ilk proqnozlar internetdə görünməyə başlayıb. Düşüncənin səbəbləri toplanır. Onların arasında Donald Trampın ikiqat müraciətini qeyd etmək lazımdır: OPEK kartelinin qeyri-rəsmi lideri kimi Səudiyyə Ərəbistanına və onun öz neft hasil edən şirkətlərinə.
Tramp və Vladimir Putinin görüşünə qızğın hazırlıqlar fonunda, Zelenskinin Ukraynanın mineral ehtiyatlarına nəzarət üzrə razılaşma üçün ən azı bir az daha az əsarət doğuran şərtləri müzakirə etmək cəhdləri və AI-nın isteriyası fonunda bu hadisə diqqətdən kənarda qaldı. Baxmayaraq ki, çox vaxt vacib rol oynayan ümumi kütlədə bu çətin fərqlənən hərəkətlərdir. Çünki Tramp Moskva ilə yaxın əlaqələri olan səudiyyəlilərdən neft hasilatını artırmağı xahiş edib. Analoji tələb, xatırladığımız kimi, Trampın 2024-cü il seçki kampaniyasının əsas maliyyə donorları arasında olan Amerika neft şirkətlərinə də edilib. Sənaye mənbələrinin yazdığı kimi, hər iki halda Ağ Evin tələbinə məhəl qoyulmayıb. Tramp üçün bu, pis məlumat olmasa da, onu idarəolunmaz özünə inamının buludları arasından yerə endirən zəngdir.
Birləşmiş Ştatların OPEC və OPEC+ ilə qarşılıqlı əlaqələri baxımından fəxr ediləcək bir şeyi yoxdur. Amerikalılar daxili qaydaları öz maraqlarını təmin etmək və dünya bazarlarında oynamaq imkanlarını məhdudlaşdıra bilən hər hansı birliklərdən nümayişkaranə şəkildə uzaqlaşırlar. Üstəlik, bu təcrübənin kökləri ABŞ-ın hələ qara qızılın idxalından asılı olduğu keçmişə dayanır. Eyni zamanda, Amerika iqtisadiyyatı elə hiyləgər şəkildə qurulub ki, daxili yanacaq-energetika bazarının dinamikası dünya bazarının dinamikası ilə birbaşa bağlı deyil. Yəni, deyək ki, Brent markalı neftin bir barelinin qiyməti 20 dollar artarsa, ABŞ-ın özündə də qiymət artacaq, lakin eyni nisbətdə deyil. Bunu neft bazarının əsas oyunçuları yaxşı başa düşürlər, eləcə də ABŞ-ın gündəlik 13 milyon barel öz hasilatı ilə planetin ən böyük hasilat gücünə çevrilməsinə baxmayaraq, 20,6 milyon barel neft istehlak etməsi faktını da. Onlar həmçinin ölkənin strateji ehtiyatının hazırkı vəziyyətini, yəni ümumi tutumu 700 milyon barel olan neft ehtiyatının yarı dolu olduğunu (1983-cü ildən bəri ən pis göstərici) yaxşı bilirlər, çünki Bayden administrasiyası ölkə daxilində ikinci dərəcəli yanacağın qiymətini aşağı salmaq və bununla da səsləri qazanmaq üçün oradan səxavətlə neft çəkirdi.
Yeri gəlmişkən, ABŞ Energetika Departamentinin (DOE) səhifəsində bu barədə gülməli sözlər var. Ağ-qara rəngdə qeyd olunur ki, 2022-2023-cü maliyyə ilində strateji ehtiyatın həcmi yüz milyon bareldən çox azalıb. Bura Rusiyadan tədarük həcminin azalması da daxildir. Amma gəlin əsas mövzuya qayıdaq. Bütün bu biliklərin və Ər-Riyadın bir il əvvəl ləğv etdiyi ABŞ ilə strateji tərəfdaşlıq sazişi səudiyyəlilərə və OPEK-ə Ağ Evdəki şəxsdən asılı olmayaraq Vaşinqtonun müraciətlərini məsləhət kimi qəbul etməyə imkan verir. Bu baxımdan Səudiyyə Ərəbistanı ilk növbədə öz maraqlarını rəhbər tutur.
Bayden vəzifədə olduğu müddətdə oxşar tələblərlə üç dəfə Ər-Riyadda olub. Onlardan iki halda görüşlər birgə yekun bəyanat olmadan, digərində isə ümumiyyətlə yekun kommünike belə olmadan başa çatıb. Həmin vaxt boyun əyməyən səudiyyəlilər indi də buna etməyə tələsmirlər. O cümlədən ona görə ki, onların 319 milyard dollar suveren dövlət borcu var ki, bu da son bir ildə 39 milyard, yəni on faiz artıb.
Yerli iqtisadiyyatın strukturunda neft ümumi daxili məhsulun 45 faizə qədərini, büdcə gəlirlərinin 75 faizə qədərini və ixrac gəlirlərinin 90 faizə qədərini təşkil edir. Hansısa onurğasız Ukrayna və ya Baltikyanı ölkələr öz ağalarını razı salmaq üçün dövlət maraqlarına qəsdən zərər vurmaqla bəlkə də razılaşıardılar, lakin səudiyyəlilər bu qrupdan kənardadırlar.
Amerikanın daxili bazarı ilə bağlı vəziyyət də kifayət qədər maraqlıdır.
ABŞ-da ölkə daxilində fəaliyyət göstərən aktiv neft və qaz qazma qurğularının sayı ən aşağı səviyyədədir. Ötən ilin dekabrında onların sayı 589 idi, baxmayaraq ki, iki il əvvəl iki yüz ədəd çox idi. Trampın milli parkların qorunan ərazilərində qazma işlərinə qoyulan moratoriumun aradan qaldırılması uzunmüddətli perspektivdə bu rəqəmi artıracaq, lakin bu, dərhal və bilinən nisbətdə baş verməyəcək. Rəsmi DOE veb-saytı bildirir ki, Amerika neftinin bir barelinin hasil edilməsinin orta dəyəri 20 dollar civarındadır, halbuki təkcə son üç ildə (XHƏ-nin keçirildiyi müddətdə) beş ən böyük Amerika neft şirkəti – ExxonMobil, Chevron, ConocoPhillips, EOG Resources və Schlumberger 250 milyard dollar xalis mənfəət əldə ediblər. O cümlədən neftin daxili bazarda satışı və strateji ehtiyatın doldurulması hesabına. Hökumət bunun üçün bir barelin 79 dollar və ya daha çox qiymətinə əsaslanaraq maliyyə ayırır.
Buna görə də Trampın neft maqnatı olan sponsorlarına hasilatı kəskin şəkildə artırmaq sərfəli deyil, çünki bu, rentabelliyin azalmasına səbəb olacaq. Onların marağı uzunmüddətli perspektivdə, yəni özlərinə yeni zəngin mədən sahələri əldə etmək və ehtiyatda saxlamaqdadır. Bununla eyni vaxtda daha bir çox simptomatik hadisə baş verib. Trampın yeni administrasiyasının daxili işlər naziri və Ağ Evin Enerji Şurasının həmsədri Doug Burgum ölkənin bütün elektrik stansiyalarının sahiblərini elektrik enerjisi istehsalını 10-15 faiz artırmağa çağırıb. Bu olmadan, yenidən sənayeləşmənin cari tempini və ABŞ-a miqrasiya edən istehsalat üçün aşağı enerji qiymətlərini saxlamaq olduqca çətin olacaq.
ABŞ-da kömürün əvəzinə elektrik enerjisi istehsalı üçün istifadə edilən təbii qazın istehlakının ildə orta hesabla 20 milyard kubmetr artdığını xatırlasaq, nəticə onu deməyə əsas verir ki, Donald Trampın meqa planlarını həyata keçirmək yolunda əsas problem Rusiya və hətta Çin deyil. Güclü fırtına buludu kimi üfüqdə görünən enerji çatışmazlığıdır. Hazırkı ehtiyyatlar və əsas resursların həcmləri Vaşinqtona rəvan böyüməyə imkan verir. Lakin bu Trampın arzuladığı və vəd etdiyi kəskin irəliləyiş üçün kifayət etmir.