 |
|
|
"Mən Putini cümə axşamı Türkiyədə gözləyəcəyəm. Şəxsən".
Oxu.Az xəbər verir ki, bunu Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski özünün "Telegram" kanalında yazıb.
"Biz sabahdan etibarən atəşkəs gözləyirik - tam və davamlı, diplomatiya üçün lazımi baza təmin edəcək. Qətlləri uzatmağın mənası yoxdur. Mən Putini cümə axşamı Türkiyədə gözləyəcəyəm. Şəxsən. Ümid edirəm ki, ruslar bu dəfə gələ bilmədikləri üçün səbəblər axtarmayacaqlar".
Ukrayna Rusiya ilə danışıqlara hazırdır. Amma buna qədər Moskva mayın 12-dən atəşkəsi təsdiqləməlidir.
Bunu Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski özünün teleqram kanalında Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin İstanbulda birbaşa danışıqlar təklifinə cavab olaraq bildirib.
O, rusiyalıların müharibəni bitirmək barədə düşünmələrini “yaxşı əlamət” adlandırıb. Eyni zamanda, Zelenski qeyd edib ki, istənilən müharibəyə son qoyulması üçün ilk addım atəşkəsdir.
Xatırladaq ki, mayın 10-da Kiyevdə "Avropa koalisiyası" liderlərinin görüşü baş tutub. Böyük Britaniya, Almaniya, Polşa, Fransa və Ukrayna liderləri Rusiyadan 30 günlük atəşi dayandırmağı tələb ediblər
Deutschlandfunk yazır:
Rusiya və Ukrayna arasında atəşkəsə nail olmaq səyləri davam edir. ABŞ prezidenti Tramp bildirib ki, Ukraynada müharibənin başa çatdırılması üçün “hər iki tərəflə” əməkdaşlığı davam etdirəcək. Rusiya prezidenti Putin isə bundan əvvəl Kiyev ilə birbaşa danışıqlar aparmağı təklif etmişdi.
Tramp əlavə edib ki, bu gün Rusiya və Ukrayna üçün “mümkün qədər əhəmiyyətli bir gün” ola bilər. Putin bəyan edib ki, ölkəsi heç bir ilkin şərt olmadan ciddi danışıqlara hazırdır. Onun sözlərinə görə, danışıqlar artıq gələn cümə axşamı İstanbulda başlaya bilər. Putin bunu Kremlə toplaşmış jurnalistlərə bildirib və əlavə edib ki, bu məsələni yaxın saatlarda Türkiyə prezidenti Ərdoğanla müzakirə etmək niyyətindədir. Lakin Ukraynanın və onun Avropadakı tərəfdarlarının tələb etdiyi atəşkəsə Putin birbaşa münasibət bildirməyib.
Fransa prezidenti Emmanuel Makron isə Putinin təklifini qeyri-kafi hesab edib. O, Ukraynanın paytaxtından qayıdarkən bildirib ki, hər hansı danışıqların başlanması üçün əsas şərt qeyd-şərtsiz atəşkəs olmalıdır. Makronun fikrincə, Putin bu bəyanatı ilə sadəcə zaman qazanmağa çalışır.
Ukrayna və onun Avropadakı tərəfdarları – Almaniya, Fransa, Böyük Britaniya və Polşa – dünən Rusiyanı bazar ertəsindən etibarən 30 günlük qeyd-şərtsiz atəşkəsə çağırıblar ki, bundan sonra sülh danışıqları başlansın. ABŞ-ın təklifi də 30 günlük atəşkəsi nəzərdə tutur. Rusiya isə döyüşlərin yalnız münaqişə danışıqlar yolu ilə həll edildikdən sonra dayandırılacağını bildirir.
Kiyevdən verilən məlumata görə, rus qoşunları gecə saatlarında dronlardan istifadə etməklə hücumlarını bərpa ediblər. Paytaxt Kiyev, həmçinin Odessa, Xarkov və Dnepropetrovskda hava həyəcanı siqnalları eşidilib.
Sarvan Səmədoğlu
TEREF
Ermənistan Müdafiə Nazirliyinin Mətbuat Xidmətinin keçmiş başçısı gülünc açıqlamaları ilə yenidən gündəmə gəlməyi bacarıb.
Musavat.com xəbər verir ki, Ermənistan Müdafiə Nazirliyinin keçmiş sözçüsü Arsrun Hovhannisyan ölkə televiziyalarından birində qatıldığı proqramda verdiyi açıqlamalarla sözün əsl mənasında hər kəsi güldürməyə nail olub.
Belə ki, o, II Dünya Müharibəsi dövrünə toxunub və həmin dövrdə baş verənləri "şərh" edib. Onun sözlərinə görə, əgər Adolf Hitler həmin dövrdə Qafqazı ələ keçirsəydi, bu, Ermənistan üçün tarixi ərazilərin bərpasına yol aça bilərdi.
Hovhannisyan qeyd edib ki, guya belə bir ssenaridə erməni legionları vasitəsilə Türkiyəyə hücum edilə və “Böyük Ermənistan”ın qurulmasına imkan yaradıla bilərdi.
Hovhannisyanın verdiyi bu sərsəm açıqlamar elə öz ölkəsində də gülüşlə qarşılanıb. Sosial şəbəkələrin erməni seqmentində onun fikirlərinə lağ-lağı ilə yanaşıblar.
Xatırladaq ki, Hovhannisyan 44 günlük müharibə zamanı Ermənistan MN-in sözçüsü vəzifəsində çalışıb. O, həmin zamanlarda da özünün hərəkətləri və gülünc açıqlamaları ilə yadda qalmışdı.
Toğrul İSMAYIL,
Musavat.com
“Ukraynada münaqişənin tezliklə həll olunmaması mənə gecələr rahatlıq vermir”
Musavat.com xəbər verir ki, bu sözləri ABŞ prezidenti Donald Tramp deyib.
Onun bu açıqlaması ilə diqqət çəkib. Tramp hazırkı vəziyyətin onu dərin narahat etdiyini və bu mövzunun gecələr yuxusunu qaçırdığını bildirib.
ABŞ prezidenti deyib ki, münaqişənin tezliklə sona çatmaması və insan itkilərinin davam etməsi onu ciddi şəkildə narahat edir.
O, sülhün bərqərar olunması üçün imkan yarandığı halda dərhal addım atmağa hazır olduğunu da vurğulayıb.
Toğrul İSMAYIL,
Musavat.com
Pakistanın Baş naziri Şahbaz Şərif xalqa müraciət edərək Hindistanla yaşanan son qarşıdurma barədə danışıb.
TEREF APA-ya istinadən xəbər verir ki, Baş nazir müraciətində Hindistanın təcavüzünə layiqli cavab verildiyini, düşmənə məxsus hərbi bazaların və təyyarələrin vurulduğunu bildirib.
“Hərbçilərimiz Hindistanın aqressiyasına yüksək peşəkarlıqla cavab verərək onu danışıqlar masasına oturmağa məcbur etdi. Biz bu qarşıdurmada qalib gəldik” – Şahbaz Şərif vurğulayıb.
"Hərbi və siyasi güc parametrindən baxdıqda, Amerika Birləşmiş Ştatları və İsrail birlikdə güclü görünür"
İran ABŞ və ya İsrailin hücumu halında Amerika və İsrail bazalarına harada yerləşsələr də, onlara cavab zərbələri endirəcək. Bunu İslam Respublikasının Müdafiə naziri Əziz Nəsirzadə deyib. "İran heç bir müharibəyə başlamayacaq, lakin İslam Respublikasına hücum edilərsə və ya ona təcavüz edilərsə, biz güclə cavab verəcəyik", - deyə nazir vurğulayıb. Əziz Nəsirzadənin sözlərinə görə, əgər ABŞ və ya İsrail tərəfindən İrana qarşı müharibə başlayarsa, Tehran “harada olur-olsun, məqsədəuyğun hesab etdiyi istənilən vaxt opponentlərin maraqlarına, bazalarına və qüvvələrinə hücum etmək niyyətindədir”.
Aprelin 19-da Reuters xəbər verib ki, İsrail ABŞ-a İranın nüvə infrastruktur obyektlərinə zərbə endirmək üçün bir neçə variant təqdim edib. Aprelin 17-də “The New York Times” öz mənbələrinə istinadən yazıb ki, İsrail artıq may ayında İranın nüvə obyektlərinə zərbələr endirməyə hazırlaşır və əmindir ki, ABŞ bu hücumun hazırlanmasında fəal iştirak edəcək və yəhudi dövlətini Tehranın mümkün cavab zərbəsindən müdafiə ilə təmin edəcək. Nəşrin yazdığına görə, ABŞ prezidenti Donald Tramp İran tərəfi ilə fikir ayrılıqlarının diplomatik yolla həlli istiqamətində kurs tutub və aprelin əvvəlində İsrailə belə bir hərbi əməliyyatı dəstəkləməyəcəyi barədə məlumat verib.
Siyasi şərhçi Nazim Cəfərsoy Bizimyol.info xəbər portalına açıqlamasında bildirib ki, əslində parametrlərə baxsaq, İranın hərbi gücü təkbaşına ABŞ-la müharibəyə yetərli deyil.
“ABŞ dünyanın bir nömrəli gücüdür. Hərbi, siyasi, iqtisadi, əhali baxımından, eyni zamanda strateji ünsürlər baxımından İranla müqayisədə çox güclüdür. Təbii ki, bir konvensional müharibədə İrana qarşı daha güclü görünür. İsrailin parametrləri İranla müqayisədə daha zəif görünür. Yəni İsrail təkbaşına İranla mübarizədə ordusu güclü sayılsa da, strateji parametrlər baxımından o qədər asan bir müharibə olmaz. Amma İrana qarşı əməliyyat İran üçün çox ciddi problemlər yarada bilər. İranın mövcud gücü konvensional müharibə üçün çox da uyğun görünmür, amma bu cür müharibələr birmənalı müharibələrdən daha çox partizan müharibəsi tərzi müharibələri də bərabərində gətirir. Məsələn; Əfqanıstanda, İraqda bənzər hadisələr baş vermişdi. Düzdür, amerikalılar söyləmişdi ki, "İran nə İraq, nə də Əfqanıstandır". Hərbi və siyasi güc parametrindən baxdıqda ABŞ və İsrail birlikdə güclü görünür. ABŞ təkbaşına daha güclü görünür. Dediyim kimi, kağız üzərində məsələ belədir. Real həyatda mənzərə daha fərqli ola bilər”-deyə Nazim Cəfərsoy qeyd edib.
Şimali Koreya lideri Kim Çen In bəyan edib ki, əgər ABŞ və onun müttəfiqləri Rusiyaya hərbi müdaxilə etməyə cəhd etsələr, KXDR Silahlı Qüvvələri Rusiyanın müdafiəsinə göndəriləcək.
Bu barədə məlumatı Koreya Mərkəzi Xəbər Agentliyi (KCNA) yayıb.
Kim bu bəyanatı Pxenyandakı Rusiya səfirliyinə etdiyi səfər zamanı səsləndirib. O, Ukrayna Silahlı Qüvvələrinin Rusiya Federasiyasının Kursk vilayətinə hücumunu "nüvə dövlətinin ərazi bütövlüyünə qarşı ukraynalı marionetkaların təxribatı" kimi qiymətləndirib.
“Əgər Amerika və Qərb əlaltıları, qüsurlu silahları olan ucuz konkilər qardaş Rusiya Federasiyasına hərbi müdaxilə ideyasından əl çəkməsələr, mən məmnuniyyətlə və heç bir şübhəsiz KXDR Silahlı Qüvvələrindən istifadə əmrini verəcəyəm,” – deyə Kim Çen In vurğulayıb.
O, əlavə edib ki, Qərb getdikcə daha ehtiyatsız addımlar atmağa cəsarət edir və bu, beynəlxalq sabitliyə ciddi təhlükə yaradır.
Almaniyanın qərbində, Şimali Reyn-Vestfaliya federal torpağının Bedburq-Hau icmasında yerləşən psixi pozuntuları olan cinayətkarlar üçün klinikada üsyan baş verib.
Trend xəbər verir ki, bu barədə Almaniyanın “Bild” nəşri məlumat yayıb.
Bildirilib ki, 27 yaşlı bir pasiyent nəzarəti itirərək barrikada qurub. Onun sərxoş olduğu və olduqca aqressiv davrandığı qeyd edilir. Hələlik bu şəxsin ciddi mühafizə olunan zonada alkoqolu necə əldə etdiyi məlum deyil.
Sonradan digər pasiyentlər də ona qoşularaq üsyana başlayıblar. Onlar maneələr qurub, əraziyə od vurmağa cəhd ediblər. Polis üsyançıların sayının beş nəfər olduğunu ehtimal edir.
Hazırda digər pasiyentlərin təxliyəsi istiqamətində iş aparılır. Üsyançıların klinika əməkdaşlarını və ya digər pasiyentləri girov götürüb-götürmədiyi hələlik məlum deyil.
Hadisə yerinə bütün regiondan xüsusi polis qüvvələri, o cümlədən girovgötürmə hallarına qarşı ixtisaslaşmış bölmələr cəlb olunub. Klinikanın yaxınlığında zirehli texnikalar yerləşdirilib, xüsusi təyinatlılar helikopterlə əraziyə gətirilib.
Fasist Almaniyasının təslim olmasından 80 il sonra Rusiya prezidenti Vladimir Putin bu barədə və Sovet İttifaqının İkinci Dünya müharibəsində yaşadığı misilsiz dağıntılar haqqında deməyə çox şeyi vardı. Amma Putin İkinci Dünya müharibəsindən sonra Avropada baş vermiş ən böyük müharibə – Rusiyanın Ukraynaya qarşı apardığı işğalçı müharibəsindən o qədər də danışmadı.
Əslində, Putin "xüsusi hərbi əməliyyat"a qısa bir istinad istisna olmaqla, bu barədə heç bir şey demədi. Bu, bir növ vəziyyətlə başa çıxma strategiyası ola bilər, yaxud sadəcə bir görüntü çarpazlığı olaraq təqdim edilə bilər. Və ya, bəlkə də, Kremlin özünə yaratdığı Qordi düyününün bir əksidir. Çünki bu müharibə Ukraynanı dağıtsa da, eyni zamanda Rusiya üçün çox böyük itkilərə səbəb olub. Rusiyanın Ukraynadakı itkiləri onun İkinci Dünya müharibəsindən sonra apardığı bütün müharibələrdə verdiyi itkilərdən daha çoxdur.
Ukraynaya qarşı müharibə Kremlin "köklü səbəblər" adlandırdığı məsələlərlə iç-içədir. Bu, əsasən, Moskvanın 20-ci əsr tarixi ilə bağlı versiyasının bir evfemizmdir; burada Sovet İttifaqı müttəfiqlərə Avropanı azad etməyə kömək etsə də, sonradan onun çox hissəsində 40 ildən çox hökmranlıq edib, kommunist idarəçiliyi tətbiq edib.
Kremlin qarışıq hesablamasının dəyişənləri elementləri arasında Ukraynanın indi neonasistlər tərəfindən idarə olunduğu, onların 11 il əvvəl Rusiyaya meylli bir prezidenti devirdikləri və Ukraynanın şərqində rusdilli əhalini təqib etdikləri ilə bağlı iddialar da var.
Azı bir o qədər vacib olan bir başqa dəyişən isə ABŞ və NATO-nun Moskvaya xəyanət etdiyi iddiasıdır. Bu iddiaya görə, alyans sonrakı illərdə Varşava Paktının keçmiş üzvləri olan Çexiya, Polşa, Macarıstan və digər ölkələri öz sıralarına qəbul edib.
"Biz İkinci Dünya müharibəsinin dərslərini xatırlayırıq və hadisələrin təhrifinə, qatillərə haqq qazandırmağa və həqiqi qalibi qaralamağa heç vaxt razı olmayacağıq", - Putin mayın 9-da etdiyi çıxışında bildirib. "Həqiqət və ədalət bizim tərəfimizdədir. Bütün ölkə, cəmiyyətin bütün təbəqələri, xalq xüsusi hərbi əməliyyatın iştirakçılarını dəstəkləyir".
Trampa cavab
26 il ərzində Rusiyanın dominant siyasi lideri olan Putin indiyə qədərki ən qısa Qələbə günü çıxışını edib. 10 dəqiqəlik çıxışında o, həm də ABŞ prezidenti Donald Trampa bir cavab və ya əks-iddia irəli sürüb.
İki gün əvvəl Tramp bəyan etmişdi ki, "qələbə, əsasən, ABŞ sayəsində əldə edilib, siz bunu bəyənsəniz, də bəyənməsəniz də. Biz o müharibəyə girdik və o müharibəni qazandıq".
Bu, Moskvada "küfr" hesab olunur, çünki Sovet İttifaqının verdiyi 20 milyondan çox müharibə qurbanının xatirəsi hələ də yaddaşlardadır, eyni zamanda, müharibədəki ən böyük dönüş nöqtələrindən biri sayılan Stalinqrad döyüşü də önəmli bir yer tutur.
"Biz həmişə xatırlayacağıq ki, Sovet İttifaqı ərazisindəki həlledici döyüşlərdən sonra Avropada ikinci cəbhənin açılması qələbəni daha yaxınlaşdırdı", - Putin bildirib. Bu, Stalinqraddan 16 ay sonra müttəfiq qüvvələrin Normandiyaya çıxışı ilə əlaqədar bir istinad idi.
Əvvəlki çıxışlarından fərqli olaraq, bu dəfə Putin Qərbi söyməkdə təmkinli davranıb. Məsələn, 2007-ci ildə o, ABŞ-ni Üçüncü Reyxə bənzətmişdi. 2022-ci ildə, Ukraynanın işğalından aylar sonra o, ABŞ-ni "bütün dünyanı alçaltmaqda" ittiham etmişdi.
"Müharibəni bitirmək niyyətində deyil"
Ukraynanı "nasizm" ittihamları ilə təzyiq altında saxlamaq, Kremlin XX əsri seçici şəkildə oxumaq üsulundan qaynaqlanır, xüsusən də sovetlərə qarşı müstəqillik hərəkatına liderlik edən millətçi Stepan Banderanın bir çox ukraynalılar tərəfindən qəhrəman kimi hörmətlə anılması ilə bağlıdır. Digərləri isə onun nasist Almaniyası ilə əməkdaşlıq etdiyini, polyaklara və yəhudilərə qarşı qətliam kampaniyaları apardığını düşünərək xəyanətkar hesab edirlər.
Putinin 2022-ci ildəki çıxışında həm Ukraynadakı "Qərb tərəfindən dəstəklənən neonasistlər", həm də Ukrayna millətçilərinə qarşı Kremlin sevimli epiteti olan "banderaçılar" vardı. Amma bu il Putinin çıxışında həmin ritorika yox idi.
Lakin eyni zamanda onun Rusiya işğalına son qoymağı düşündüyünə dair heç bir siqnal da yox idi.
"Putin müharibəni bitirmək niyyətində deyil. O, bu müharibəni başlatdığı məqsədlərini dəyişdirmir", - keçmiş rusiyalı deputat, jurnalist və hazırda mühacirətdə olan sosioloq İqor Yakovenko "Current Time"a bildirib.
"Müharibənin məqsədi aydındır. Bu, iki evfemizmə bürünüb: "denasifikasiya" və "demilitarizasiya". Sadə dildə desək, bu, Ukraynanın hərbi qüvvələrindən məhrum və Ukrayna dövlətinin məhv edilməsi deməkdir", - o əlavə edib.
Yazı AzadlıqRadiosunun aparıcı beynəlxalq müxbiri Mayk Ekkel tərəfindən hazırlanıb.
ayna.az