İlk dəfə erməni-türk telekanalı “4 yaramaz çocuk” serialı yayımlayacaq; deputat: “Bu, Ankara-İrəvan münasibətlərinin normallaşması anlamına gəlmir”

Türkiyədə “Luys TV” X mikrobloqunda ilk erməni-türk telekanalı - “4 yaramaz çocuk” serialı yayımlanacaq. Bu, Türkiyədə yayımlanan ilk erməni serialı olacaq. Serial erməni dilində türkcə subtitrlərlə yayımlanacaq.

Bildirilir ki, “Luys” televiziyası İstanbulda yaşayan erməni jurnalist Aram Kuran tərəfindən təsis edilib. Yayım 2019-cu ildə başlayıb. Yayımlanan proqramların 70 faizi “Qərbi erməni”, 30 faizi isə türk dilindədir.

Türkiyə ilə münasibətlərin normallaşması Ermənistan üçün hava-su qədər vacibdir. Bu istiqamətdə proses getməkdədir. Erməni dilində serialın yayımlanması da normallaşma prosesinin bir elementi sayıla bilərmi? İki ölkə arasında diplomatik əlaqələr qurulmamış ermənicə serial verilməsinə Azərbaycan necə yanaşmalıdır?

Bu məsələ olduqca həssas və çoxşaxəlidir. Ermənicə serialın Türkiyədə yayımlanması, ilk baxışdan mədəni müxtəliflik və tolerantlıq kontekstində təqdim olunsa da, onun arxa planında siyasi, diplomatik və ictimai rezonans doğura biləcək nüanslar da gizlidir.

Türkiyə ilə Ermənistan arasında münasibətlərin normallaşdırılması uzun illərdir müzakirə olunan, lakin real nəticələrə nadir hallarda gətirən bir məsələdir. 2022-ci ildən etibarən bu istiqamətdə müəyyən addımlar atılsa da (sərhədin üçüncü ölkə vətəndaşları üçün açılması, xüsusi nümayəndələrin görüşləri və s.), bu proses hələ də rəsmi diplomatik əlaqələrlə nəticələnməyib. Belə bir şəraitdə erməni dilində serialın Türkiyə kimi böyük bir ölkənin media məkanında yayımlanmasını bir çox siyasi şərhçilər  normallaşma prosesinin mədəniyyət vasitəsilə “yumşaq güc” metodu ilə aparılması kimi dəyərləndirir.

Məlum məsələdir ki, Türkiyə Azərbaycanın ən yaxın strateji müttəfiqidir və Ermənistanla münasibətlərdə hər hansı yumşalma, xüsusən də Azərbaycan-Ermənistan münasibətləri tam normallaşmadan baş verərsə, bu, ictimaiyyətdə suallar və narahatlıqlar yarada bilər.

Məsələ ilə bağlı millət vəkili Tənzilə Rüstəmxanlı “Yeni Müsavat”a danışıb. Millət vəkili qeyd edib ki, Türkiyədə yaşayan müxtəlif xalqların öz dilində telekanallarının açılması siyasəti bir neçə ildir davam etdirilir:

 Tənzilə Rüstəmxanlı 

“2009-cu il TRT-nin bir bölümü kürd dilində fəaliyyətə başladı. Bu açılım siyasəti ilə bağlı rəsmi dövlət kanalıdır. Hətta telekanal yayımına  o zaman baş nazir olan Ərdoğanın çıxışı ilə başlamışdı. İndi haqqında bəhs etdiyiniz kanal da eyni siyasətin tərkib hissəsi hesab edilə bilər. Hər şeydən öncə istərdim ki, Azərbaycan ictimaiyyəti bu kimi olaylardan yanlış nəticə çıxarıb qardaş Türkiyə haqqında pessimist düşüncəyə düşməsin. Türkiyə yüz illərlə Şərqin ən böyük imperiyalarından biri olan Osmanlının varisidir. Bu coğrafiyada kürd, ərəb, laz, digər xalqlar yaşayır. Türkün böyüklüyü həm də hakimiyyəti altında olan xalqların milli, dini haqlarını qorumasıdır. Ermənilər bu coğrafiyanın aborigen etnosu olmasa da bu gün Türkiyədə müəyyən saya malikdirlər və ermənidilli kanalın fəaliyyəti də bu prinsiplər əsasında, xüsusi olaraq qeyd edim ki dövlətin nəzarəti altında açılıb. Türkiyənin milli azlıqlara bu cür yanaşması iki baxımdan çox vacibdir. Əvvəla milli azlıq məsələsindən həmişə Qərb ölkələri, xüsusi təşkilatlar istifadə ediblər. İkincisi də bu məsələ ilə bağlı haqsız ittihamları beynəlxalq təşkilatların gündəminə daşıyıblar.  Bu baxımdan prosesin dövlətin himayəsi və nəzarəti altında olması təqdirəlayiqdir”.

Millət vəkilinin fikrincə, bu məsələ  Ermənistanla  münasibətlərin normallaşması anlamına gəlmir və belə qəbul edilməməlidir:

“Ermənistan Türkiyə ilə yaxınlaşmaq istədiyini, münasibətləri normallaşdırmaq niyyətində olduğunu desə də, əməldə tamamilə başqa mövqe sərgiləyir. Ermənilərin Türkiyə ərazisinə iddialarını büruzə verən faktlar az deyil. Məsələn, Ermənistanın dövlət gerbində Ağrı dağının əks olunduğu məlumdur. Bu da aşkar şəkildə Türkiyəyə qarşı ərazi iddiasından xəbər verir. Bu azmış kimi, indi də bəzi erməni təşkilatları Ağrı dağının ermənilərin ”milli kimlik simvolu" olduğunu bildirirlər.  

Ermənistanın Türkiyə və Azərbaycanla münasibətlərini qaydasına salmaması isə onun bir dövlət kimi varlığını sual altında qoyur. 85 milyonluq Türkiyə ilə 10 milyonluq Azərbaycan arasında 2 milyonluq Ermənistanın uzun müddət düşmən münasibətində yaşamaq şansı yoxdur. Əks təqdirdə Ermənistan dövlətçilik mövqeyini itirəcək və parçalanacaq".

Tənzilə Rüstəmxanlı həmçinin qeyd edib ki, Ermənistan son vaxtlar Türkiyə ilə barış prosesinin intensivləşdirəcəyinə ümid edərək bəzi addımlar atmağa məcbur olub:

“Türkiyə üçün Azərbaycanla Ermənistan arasında problemlərin həll olunması prioritetlərdən biridir və bunu da təbii qarşılamaq lazımdır. İki qardaş ölkənin biri ilə yaxşı əlaqələr qurub, o biri ilə düşmənçiliyi davam etdirmək mümkün deyil. Ermənistan bölgə dövlətləri Türkiyə ilə Azərbaycanla münasibətlərin normallaşmasına eyni paketlə getməlidir. Çünki hər iki ölkə ilə Ermənistanın problemləri eynidir. Azərbaycanla Türkiyənin bölgədə gedən olaylara, siyasi və iqtisadi proseslərə baxışları da üst-üstə düşür. Ermənistan bunları anlamalıdır”.

Xalidə GƏRAY,
“Yeni Müsavat”

Hollivud ulduzu Morqan Frimen ilk dəfə qulağındakı sırğaların sirrini açqılayıb.

Kiçik yumru sırğa aktyor üçün sadəcə aksessuar deyil.

Morqan bu sırğaların bahalı olduğunu vurğulayıb və sözlərinə belə davam edib:

"Bir gün bilmədiyim bir yerdə ölsəm, bu sırğalar mənə tabut almaq üçün kifayətdir. Buna görə dənizçilər sırğalar taxırdılar və bu ənənəni davam etdirirlər".

Aktyor özünü "Mavi suların adamı" kimi təqdim edib.

Morqan "The Crimson Pirate" filmindəki Burt Lancaster obrazından ilhamlanaarq sırğa taxdığını da açıqlayıb. (baku.ws)

Aktyor Cavidan Novruz Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrından aldığı maaşla bağlı sualı cavablandırıb.

"El Canlı" verilişində qonaq olan sənətçiyə aparıcı Elcan Rəsulov "Hər gün tamaşa oynasan 2 min manat maaş alarsan" sualını verib.

Müğənni İlhamə Qasımova isə ona "2 min qazansa, adımı dəyişərəm" reaksiyasını verib. 

Cavidan isə "Hər gün tamaşa olsa... Digər işlərimi görə bilmərəm. Tamaşa sayının maaşa aidiyyatı yoxdur. Status söhbəti var. Gənc aktyoram, ona uyğun maaş alıram. Ölkənin ən önəmli teatrında çalışıram. Eyni zamanda atam Ramiz Novruzun işlədiyi teatrdayam, önəmlisi budur. 2 min manat olmasa da, yarısını alıram" cavabını verib.    (Axşam.az)

Azərbaycan teatrı böhran içindədir -  bəs dirçəliş formulu  nədir?

“Cahangir Novruzovun ölkəyə qayıtması məsələsini qaldırmaq istəyirəm”.  Deputat Səyyad Aran belə çağırış edib. Deputat bildirib ki, Cahangir Novruzov Adanada teatr yaradıb, orada insanlara elm öyrədir: “Sənət məbədimizdə bu gün dava-dalaş gedir. Sənət camiyəmiz görün nə vəziyyətdədir? Ona görə də Cahangir Novruzovla maraqlanmaq, onu dəvət etmək lazımdır. İstedad 100 ildə 1 dəfə yetişir. Mən çox arzulayardım ki, gəlib sənətimizdə boşluğu doldursun. Əlaqədar təşkilatlar Cahangir Novruzovla danışıb, onu Vətənə dəvət etsin”.

Xalq artisti Rasim Balayev isə Medianews.az-a bildirib ki, Novruzov həm aktyor, həm də rejissor kimi çox istedadlıdır. Amma bu sahəni təkcə Cahangir düzəldə bilməz, bu, bir nəfərlə olmur.

Cahangir Novruzov

Cahangir Novruzov Oxu.Az-a açıqlamasında deyib: “Bu məsələ mənim üçün nəinki xoş, hətta gözlənilməz bir fəxrdir. Əgər Vətənimin, millətimin Milli Məclisində haqqımda danışılırsa, bu, mənim xalqım üçün, millətim üçün, Azərbaycan mədəniyyəti üçün bir anlam kəsb etməyim deməkdir. Bundan ancaq qürurlanmaq, fəxr etmək olar. Hətta xəbəri birinci dəfə oxuyanda yoldaşım dedi, sən niyə qızardın belə? Dedim, əsəbiləşmədim, utandım. Təsəvvür edin ki, 30 ildir yada düşməyən bir adamı birdən-birə Milli Məclis yada salır. Həmişə dediyim bir söz var - mən də Azərbaycanın bir əsgəriyəm. Harada lazımamsa, Vətənim məni istəyirsə, oraya getməyə, baş qoymağa hazıram. Bu gün həqiqətən lazımamsa, rəsmən müraciət edərlər, oturub ciddi söhbət edərik. Əgər Vətənimdə mənə ümid bəsləyirlərsə, demək ki, gələndə orada nələrsə etməliyəm. Mən vəzifə həvəskarı olmamışam, deyiləm də. Amma bəzi reallıqlar var. Bilirsiniz ki, artıq 30 ildir Türkiyədəyəm. Demək olar burada kök salmışam. Nəvələrim burada oxuyurlar, yaşayırlar, işləyirlər. Özümün burada qurduğum bir sistem var. Yəni bildiyiniz-bilmədiyiniz bir çox şeylər var ki, bunların hamısını düşünməliyəm, götür-qoy etməliyəm. Əgər bu söhbətimiz 20 il bundan əvvəl olsaydı, mən yəqin ki, bu qədər dərinə getməyə ehtiyac bilməzdim.

Bayaq dediyim kimi, Vətənim üçün hər şeyə hazıram. Əgər mənim gücüm, bacarığım, istedadım Azərbaycan mədəniyyəti üçün az da olsa xeyirli olacaqsa, bundan ancaq xoşbəxt ola bilərəm. Amma tamamilə köçüb gəlmək, ya gəlməmək məsələsi bir anda veriləcək cavab deyil.  Rasim müəllimin fikri ilə də tam razıyam. Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafı üçün biz hamımız səfərbər olmalıyıq, bir olmalıyıq. Tək əldən səs çıxan deyil".

Bəs teatrı nə və ya kimlər düzəldə bilər? Teatrımızda hansı işlər görülməlidir?

Bir sıra teatr tənqidçiləri qeyd edir ki, Azərbaycan teatrı hazırda dərin böhran içindədir. Lakin bu böhranın dərmanını yalnız Cahangir Novruzovun gəlişində görmək, onun xilas missiyasını daşıyacağını düşünmək romantik və həddən artıq optimist yanaşmadır. Daha konkret desək, Cahangir Novruzov bu gün “ana teatr” sayılan Akademik Milli Dram Teatrında baş verən dərin qalmaqalları səngidəcək, oradakı pozulmuş yaradıcılıq balansını bərpa edəcək şəxs kimi təqdim olunsa da, bu gözləntilər indiki reallıq fonunda bir qədər utopik görünür.

 Məryəm Əlizadə 

Mövzu ilə bağlı Əməkdar incəsənət xadimi, teatrşünas, sənətşünaslıq doktoru, professor Məryəm Əlizadə “Yeni Müsavat”a danışıb: “Hesab edirəm ki, Akademik Milli Dram Teatrında normal yaradıcılıq prosesi gedir.

O ki qaldı Cahangir Novruzovun ölkəyə gətirilməsi məsələsinə, o,  mənim tələbəlik illərimdən çox əziz dostum, Azərbaycanın böyük aktyorudur. O, Türkiyəyə gedəndə çox təəssüf etdim ki, belə bir böyük aktyoru itirdik, o mənada ki, ölkədən getdi. Onun getmə səbəblərini də bilirik, bu, səbəbsiz deyildi. O, müəyyən maddi və digər çətinliklər qarşısında qalmışdı və sairə. Türkiyədə də çox böyük nüfuz qazanıb. Hesab edirəm ki, Cahangir Novruzov Azərbaycan teatrına hər zaman lazımdır.

Amma bir daha qeyd edirəm ki, Akademik Milli Dram Teatrında  yaradıcılıq prosesi öz qaydasındadır. O ki qaldı yaranmış səs-küyə, qalmaqallara, aktyorlar həmişə obrazlar yaradırlar, cilddən-cildə girməyə məcbur olurlar və onların əsəbləri həmişə adi insanlardan daha çılpaq olur. Görünür, indi kimsə nədənsə inciyib. Buna görə oturub söhbət etmək, anlaşmaq, qarşılıqlı hörmət mühitində müzakirə aparmaq olar. Belə bir el sözü var ki, “qanı qanla deyil, su ilə yuyarlar”.

Mən şəxsən teatra gedirəm, görürəm və ona görə də deyə bilərəm ki, teatrda hər şey normaldır. Çox təəssüf edirəm ki, teatrdakı söz-söhbətlər artıq kənara çıxıb, kənarda müzakirə olunur. Hər şeyi daxildə həll edib, öz qaydasına qoymaq olardı. Konflikt heç bir zaman heç bir nəticə vermir".

Xalidə GƏRAY,
“Yeni Müsavat”

"30 dəfə əməliyyat keçirmişəm (gülür). Aktrisa elədir ki, yaşlı obrazları oynamasa, kim oynayacaq?! Hər yaşın öz dövrü, tələbi var. Bir gün mənə dedilər ki, səni filmə çəkəcəyik, "Sarıköynək və Valehin nağılı"na. Dedim mən kimi oynayacağam? Dedilər Sarıköynəyi. Bildirdim ki, mənim 28 yaşım var, 18 yaşındakı qızı canlandırmayacağam. Söylədilər ki, bu, kinodur, dedim yox, oynamayacağam. Soruşdular, bəs kimi fikirləşirsən? Dedim bir qız var, onu gətirəcəyəm, baxarsınız. Mehriban Xanlarovanı gətirdim, təsdiq etdilər. Həmin film də tarixə düşdü. Həmişə düşünmüşəm ki, kino nə qədər aldadıcı olsa da, yaş nəzərə alınmalıdır. Teatrda aldatmaq olur, kinoda bu mümkün deyil".

Bu sözləri Xalq artisti Həmidə Ömərova qonaq olduğu "Bir gün" verilişində deyib.

O, həmçinin plastik əməliyyatlardan da söz açıb: "Mən plastik əməliyyatların əleyhinə deyiləm. Amma bizim sənətimizdə plastik əməliyyatlar bizi təəccüblənməkdən, təbii hisslərdən, hissləri cizgilərimizlə göstərməkdən məhrum edir. Ona görə də bacardığımız qədər plastik əməliyyatlardan uzaq olmalıyıq. Bu o demək deyil ki, mən özümə fikir vermirəm. Hər səhər idmanla məşğul oluram.

Plastik əməliyyat keçirməmişəm. Allah qismət eləsə, 90 yaşımda fikirləşərəm. Mən plastik əməliyyatdan qorxuram. Çünki Allah nə yaradıbsa, odur, ona müdaxilə etmək düzgün deyil. Yaş kompleksim yoxdur. Hər zaman hər yerdə qışqırıram ki, 67 yaşım var".//Milli.Az