 |
|
|
Fransa paytaxt Dakarın Mareşal və Sen Ekzüperi bölgələrindəki iki hərbi bazasını Seneqalın nəzarətinə verib.
TNS xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, bu barədə Fransanın Seneqaldakı səfirliyi məlumat yayıb.
Bu, Fransa qoşunlarının Seneqaldan tamamilə çıxarılmasının ilk mərhələsi olub.
Məlumatda qeyd olunur ki, digər obyektlər razılaşdırılmış qrafikə uyğun olaraq Seneqala qaytarılacaq, amma dəqiq tarixlər göstərilməyib.
Fransa qoşunların çıxarılması və hərbi obyektlərin təhvil verilməsini koordinasiya etmək üçün Seneqalla birgə komissiya yaratdığını elan edib. Komissiyanın ilk iclası fevralın 28-də baş tutub.
Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski müttəfiqlərini Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəni dayandırmaq üçün təzyiq göstərməyə çağırıb. Moskva Ukraynanın bir çox bölgəsindəki enerji və təbii qaz infrastrukturunu havadan və dənizdən kütləvi raket və pilotsuz təyyarələrlə hədəfə alıb.
Zelenski martın 7-də sosial şəbəkələrdəki paylaşımında bildirib ki, Rusiya Ukraynanın müxtəlif enerji obyektlərinə 70-ə yaxın qanadlı və ballistik raket, eləcə də 200-ə yaxın pilotsuz uçuş aparatı ilə hücum edib. Hücum zamanı yaşayış binaları da vurulub.
Prezident sülh danışıqları üçün atılan diplomatik addımlar fonunda baş verən hücumlar nəticəsində ölənlərin olub-olmadığını açıqlamayıb. Sülh danışıqları üçün Ukraynadan olan nümayəndə heyəti sülh sazişi üçün çərçivə hazırlamaq məqsədi ilə ABŞ rəsmiləri ilə görüşmək üçün gələn həftə Səudiyyə Ərəbistanına yola düşəcək.
"Əsl sülhün bərqərar olması üçün atılcaq ilk addımlar bu müharibənin yeganə mənbəyini, yəni Rusiyanın bu cür hücumları dayandırmağa məcbur etmək olmalıdır" deyə Zelenski yazıb.
O həmçinin əlavə edib ki, "Bunu real şəkildə idarə etmək olar. Səmada səssizlik - raketlərin, uzaqmənzilli dronların və hava bombalarının istifadəsinə qadağa. Həmçinin dənizdə səssizlik - normal gəmiçiliyin real təminatı".
Həyata keçirilən bu kütləvi hücum Rusiyanın 2022-ci ildə genişmiqyaslı işğalının başlanmasından bəri Ukraynanın enerji infrastrukturuna 30-cu belə zərbədir. Hücumlar Ukraynanın kritik enerji infrastrukturunu hədəf alan daha genişmiqyaslı Rusiya strategiyasının bir hissəsidir. Son iki həftə ərzində Rusiya zərbələri Odesa vilayətindəki enerji obyektlərinə dəfələrlə zərbələr endirib.
Ukrayna Hərbi Hava Qüvvələri hücumun səhər 3:03 radələrində Rusiyanın Qara dənizdən "Kalibr" qanadlı raketləri atması ilə başladığını bildirib. Bunun ardınca isə "Kinjal" hipersəs raketlərini daşıyan MiQ-31K qırıcı təyyarəsinin havaya qalmaxı barədə xəbərdarlıq edib.
Zelenski bildirib ki, hücumu dəf etmək üçün Fransa tərəfindən verilən F-16 və Mirage-2000 təyyarələrindən istifadə olunub. Təyyarələr Fransa Prezidenti Emmanuel Makron tərəfindən 2024-cü ilin iyununda elan edilən yardım paketinin bir hissəsidir.
Martın 7-də baş verən hücum nəticəsində Polşanın hava hücumundan müdafiə sistemlərini aktiv hala gətirib və təyyarələr havaya qalxıb. Polşa Silahlı Qüvvələrinin bəyanatında deyilir ki, Rusiyanın uzaqmənzilli aviasiya hücum ilə əlaqədar Polşa və onun müttəfiqləri istənilən təhlükəni izləmək və onlara cavab vermək üçün hava əməliyyatına başlayıblar.
Ukraynanın dövlət qaz şirkəti olan Naftohaz infrastrukturlara 17 hücumun həyata keçirildiyini təsdiqləyib. Şirkətin baş direktoru Roman Çumak bildirib ki, qaz hasilatı üçün vacib olan istehsalat obyektlərinə ciddi ziyan dəyib, lakin artıq bərpa işlərinə başlanılıb.
Moskvanın mülki infrastrukturu hədəfə aldığını dəfələrlə təkzib etməsinə baxmayaraq, Ukrayna və beynəlxalq təşkilatlar hücumları hərbi cinayətlər adlandırır. Hücumlarda xəstəxanalar, məktəblər, enerji obyektləri və ölkə daxilindəki su təchizatı sistemlərinin qəsdən hədəfə aldığını bildirilir.
Rusiya Silahlı Qüvvələrinin "Cənub" qruplaşmasının kəşfiyyat batalyonu PUA-lardan istifadə edərək Ukrayna Silahlı Qüvvələrinə (USQ) məxsus anbarları və maskalanmış texnikanı aşkar edərək zərbə endirib.
Müvafiq kadrlar Rusiya Müdafiə Nazirliyinin rəsmi teleqram kanalında yayımlanıb.
Videogörüntülərdə pilotsuz uçuş aparatlarının (PUA) maskalanmış texnika və anbarlara yaxınlaşaraq döyüş sursatı buraxdığı görünür.
Rusiya Silahlı Qüvvələri Ukrayna hərbçiləri ilə qarşıdurmalarda ciddi itlkilər verməyə davam edir.
Tribunainfo.az xəbər verir ki, bu barədə sosial şəbəkələrdə video yayılıb.
Məlumata görə, rus ordusu Çasov Yar bölgəsində genişmiqyaslı uğrsuz hücum zamanı azı 33 hərbçisini itirib.Bundan əlavə, hücumda rus ordusunun 11 zirehli texnikası da məhv edilib.
Həmin görüntüləri təqdim edirik:
Polşa hələlik MiQ-29 eskadrilyasını Ukraynaya təhvil verməyə hazır deyil, Varşava NATO müttəfiqlərindən qırıcıların dəyişdirilməsini gözləyir.
APA xəbər verir ki, bunu ölkə rəhbəri Anjey Duda Şimali Atlantika Alyansının baş katibi Mark Rutte ilə danışıqlardan sonra deyib.
“Biz həmişə yalnız bir şərt qoymuşuq, onun yerinə yetirilməsi qalan təyyarələrin göndərilməsinə imkan verəcək. Biz tarazlığı saxlamalı və Polşa səmasını qorumaq məsələsini həll etməliyik”, - Duda vurğulayıb.
Ermənistan ordusu sərhəddə təxribat törətdi
Ermənistan tərəfinin törətdiyi növbəti yanğın hadisəsi ərazidəki texniki-müşahidə vasitələri tərəfindən qeydə alınıb.
Globalinfo.az bildirir ki, izlədiyiniz videoda Sədərək rayonunun Heydərabad yaşayış məntəqəsi ilə üzbəüz ərazilərdə Ermənistan silahlı qüvvələrinin bölmələri tərəfindən törədilən yanğın hadisəsi əks olunub.
Ekologiyanın mühafizəsi və yanğının geniş ərazini əhatə etməməsi məqsədilə əraziyə cəlb edilmiş Azərbaycan Respublikasının Fövqəladə Hallar Nazirliyinin əməkdaşları tərəfindən zəruri tədbirlər həyata keçirilib.
ABŞ Ukraynadakı HIMARS-lar üçün hədəfi təyin etmə sistemini söndürüb.
TEREF Globalinfo.az a istinadən xəbər verir ki, bu barədə “The Economist” məlumat yayıb.
Məlumata görə, bu gün saat 14:00-da siqnallar üçün əsas xətt söndürülüb. Bununla da Ukrayna uzaq məsafəyə zərbə endirmək üçün təlimat və real vaxt məlumatlarını ala bilmir.
Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski Ukraynada atəşkəslə bağlı danışıqlara qadağa qoyub. Bu da nizamlanma üzrə dialoqun mümkünlüyünü şübhə altına alır.
Bu barədə Kremlin mətbuat katibi Dmitri Peskov "Life"-a müsahibəsində deyib.
“Zelenski atəşkəs danışıqlarına qadağa qoyub. Bu, Prezidentin fərmanı ilə qadağan olunubsa, onunla necə danışıq apara bilərik?”- deyə Peskov vurğulayıb.
O hesab edir ki, ABŞ-nin Ukraynaya hərbi yardımının dondurulması Kiyevi münaqişənin sülh yolu ilə həllinə meyilləndirə bilər.
"Vaşinqtondan tədarük dayandırılarsa, Ukrayna silah-sursat, avadanlıq və kəşfiyyat məlumatlarının böyük hissəsini itirəcək"- deyə Kreml rəsmisi əlavə edib. \\Teleqraf
Zəfər muzeyinin yaradılmasının böyük əhəmiyyəti olacaq
Xarici dövlət başçılarının və yüksək rütbəli rəsmilərin Bakıya rəsmi səfərləri zamanı xüsusi protokol qaydalarına uyğun olaraq bir sıra tarixi və strateji əhəmiyyətli məkanlar ziyarət edilir. Azərbaycan protokol praktikasına əsasən, Şəhidlər xiyabanı, Fəxri xiyaban, rəsmi iqamətgahlar və Heydər Əliyev Mərkəzi kimi məkanlar xarici liderlərin səfər proqramına daxil edilir. Son günlər Azərbaycana səfər edən iki rəsmi şəxs Zəfər Parkını ziyarət edib.
Ötən həftə Bakıda səfərdə olan Pakistanın baş naziri Məhəmməd Şahbaz Şərif Zəfər Parkını ziyarət edib. Burada ali qonağın şərəfinə fəxri qarovul dəstəsi düzülüb. Baş nazirin Zəfər parkını ziyarət etməsi və burada fəxri qarovul dəstəsinin düzülməsi maraqla qarşılanıb. Martın 3-də Azərbaycanda səfərdə olan Qazaxıstanın baş naziri Oljas Bektenov da Bakıda Zəfər parkını ziyarət edib, burada qonağın şərəfinə fəxri qarovul dəstəsi düzülüb.
Qazaxıstanın baş naziri parkdakı Zəfər abidəsinin önünə əklil qoyub. Sonra qonağa Azərbaycan xalqının Vətən müharibəsində göstərdiyi misilsiz qəhrəmanlığın və qazandığı möhtəşəm tarixi Zəfərin yaddaşlarda yaşadılması, şəhidlərimizin əziz xatirəsinin əbədiləşdirilməsi məqsədilə yaradılmış Zəfər parkı barədə ətraflı məlumat verilib.
Qeyd edək ki, Zəfər parkı 8 noyabr 2024-cü ildə açılıb. Paytaxtın 8 Noyabr prospektində inşa olunan Zəfər parkının ərazisi 10 hektara yaxındır. Parkın girişində 44 günlük Vətən müharibəsinin rəmzi kimi hündürlüyü 44 metr, eni 22 metr, sütunlarının sayı 44 olan Zəfər tağı inşa edilib.
Parka keçid hissədə 8 Noyabr - Zəfər Gününü əks etdirən memorial abidə ucaldılıb. Abidə Zəfər Gününü və sarsılmaz birliyi təcəssüm etdirir. Memorial abidənin ətrafında Qarabağ xalçalarındakı naxış və bəzək elementlərini əks etdirən yaşıllıq salınıb. Torpaqlarımızın azad olunması uğrunda tarixi Qələbəyə gedən yolu, Vətən müharibəsində qəhrəmancasına döyüşmüş əsgər və zabitlərimizin, bütün şəhidlərimizin xatirəsini yaşatmaq məqsədilə parkın ərazisində Zəfər muzeyi də yaradılır. Qurulmaqda olan Zəfər muzeyinə park ərazisindən iki istiqamətdə giriş olacaq. Muzeydə Vətən müharibəsi şəhidlərinin hər birinin adı həkk olunacaq, burada toplanacaq eksponatlar ərazilərimizin işğaldan azad olunması uğrunda mübarizə aparan əsgər və zabitlərimizin igidliyini, xalqımızın əzmini nümayiş etdirəcək.
Rövşən Məhərrəmov
Hərbi ekspert, polkovnik Rövşən Məhərrəmov “Yeni Müsavat”a bildirdi ki, möhtəşəm qələbə qazanan, bütün ərazimizdə dövlət suverenliyini bərpa edən bir ölkədə Zəfər parkı, Zəfər abidəsi, Zəfər muzeyinin qurulması təbiidir və vacibdir: “Azərbaycan Ordusu, xalqı, dövləti çox böyük zəfərə nail olub. Bu zəfərin hər bir anını, bizi bu zəfərə aparan tarixi yolu xüsusi muzeydə tarixiləşdirmək böyük əhəmiyyət daşıyacaq. Orduda gələcəkdə xidmət edəcək gənclərdə, yeniyetmələrdə vətənpərvərlik, özünə, dövlətinə, ordusuna inam formalaşdırmaq üçün Zəfər muzeyi müstəsna əhəmiyyətə malik olacaq. Şəhidlərimizin, qəhrəmanlarımızın, qazilərimizin barəsində həmin muzeydə yəqin ki, məlumatlar, guşələr yer alacaq. Oranı ziyarət edən insanlar, xüsusən gələcək nəsillər öz qəhrəmanlarını həm də bu vasitə ilə tanıyacaqlar. Ordu quruculuğunda ruh yüksəkliyinin lazımi səviyyədə saxlanması əsas məsələlərdən biridir. Dünya təcrübəsi və hərb tarixi göstərir ki, ən müasir hərbi texnikalara, ən müasir silahlara malik olan ordu əgər ruh yüksəkliyi yoxdursa, qələbə qazana bilmir. Azərbaycan Ordusunun 2020-ci ildə 44 günlük müharibədə, 2023-cü ildə 23 saatlıq antiterror əməliyyatlarında ruh yüksəkliyinin pik həddə olması qələbəmizdə həlledici amillərdən biri oldu. Ruh yüksəkliyi, özünə inamı olan ordunu məğlub etmək mümkün deyil. Ona görə də biz cəmiyyətimizdə, ordumuzda, gənc nəsildə vətənpərvərlik əhval-ruhiyyəsi, ruh yüksəkliyinin daim yüksəkdə saxlanması üçün iş aparmalıyıq. Zəfər muzeyinin yaradılması eyni zamanda xaricdən Azərbaycana səfər edən insanların da Azərbaycanın qəhrəmanlıq tarixi barədə ətraflı informasiyalar əldə etməsində də ciddi rol oynaya bilər”.
Akif Nağı
Azad Vətən Partiyasının sədri Akif Nağı bildirdi ki, respublika miqyaslı Zəfər muzeyinin yaradılması çox böyük əhəmiyyət daşıyır: “Azərbaycanda həm öz əhalimiz, həm xaricdən ölkəmizə gələn insanlar Zəfər tariximizi muzey vasitəsilə yaxından öyrənəcəklər. Belə bir muzeyin qurulması ilə həm də şəhidlərin xatirəsinə dəyər verilir, onlar tarixiləşdirilir. Gələcək nəsillər o muzeyə gedərkən, oradakıları izləyərkən, öyrənərkən bir örnək götürmüş olacaqlar. Vətənpərvərlik örnəyi götürəcəklər. Hesab edirəm ki, muzeydə qazilərimizlə bağlı da guşələr olmalıdır. Yəqin ki, olacaq. Eyni zamanda Birinci Qarabağ müharibəsi şəhidləri üçün də xüsusi guşələr olmalıdır. Biz tariximizdə qəhrəmanlıq nümunəsi olan övladlarımızı bu şəkildə daim yaşatmalıyıq, onların adlarını gələcək nəsillərə həm də muzeylərdə onlar barəsində məlumatlar yerləşdirməklə çatdırmalıyıq. Zəfər muzeyi yeni nəsildə vətənpərvərlik əhval-ruhiyyəsi aşılayacaq. Sevindiricidir ki, Zəfər parkı artıq rəsmi protokola daxil edilib. Bunun çox böyük əhəmiyyəti var. Zəfər parkı və Zəfər muzeyinə şagirdlərin, tələbələrin aparılması gələcəkdə dərs prosesinin bir hissəsinə çevrilməlidir”.
Etibar SEYİDAĞA,
“Yeni Müsavat”
Müharibə illərində Dövlət Müdafiə Komitəsində partizan dəstələrinin fəaliyyəti tez-tez müzakirə olunub.
Belə müzakirələrdə bu könüllü dəstələrin fəaliyyətini yüksək qiymətləndirənlər də olub, narazı qalanlar da.
1942-ci ilin may ayında isə partizanların Bryansk ətrafında keçirdikləri əməliyyat yüksəkçinliləri sözün əsl mənasında təəccübləndirib.
Həmin əməliyyat zamanı Mixail Dukanın başçılıq etdiyi partizan dəstəsi bir neçə kənd və qəsəbəni mühasirəyə alan almanların “Quş nəğməsi” dəstəsinə güclü zərbələr endirərək minlərlə dinc sakini mühasirədən çıxarıb. Əməliyyat zamanı təkcə Duka 243 alman əsgər və zabitini məhv edib, onların şəxsiyyətini təsdiq edən sənədləri Dövlət Müdafiə Komitəsinə göndərib.
Bu uğurlu əməliyyatdan sonra Stalin Moskvada partizan dəstələrinin rəhbərləri ilə görüş keçirilməsini planlaşdırıb.
Sentyabr ayının 1-nə nəzərdə tutulmuş görüşə qədər Stalin partizan dəstələrinin başçılarının tərcümeyi-halları ilə tanış olub.
O cümlədən Mixail Dukanın da şəxsi işi sovet liderinin masasının üstünə qoyulub.
Sentyabrın 1-də axşam saat 9-da başlayan görüş gecə 1-in yarısına qədər davam edib. Görüşün sonunda Stalin dəstə başçılarına hələ bir neçə gün də Moskvada qalmalarını tapşırıb. Sentyabrın 4-də onları yenidən Kremlə dəvət ediblər.
Həmin gün Stalin partizanlara konkret tapşırıqlarını verib və onları mükafatlandırıb. Mükafatlardan Dukaya da pay düşüb. Sıravi partizana mayor rütbəsi və Sovet İttifaqı qəhrəmanı adı verilib.
Partizanlar yenidən cəbhəyə qayıdıblar.
İki gün sonra Duka almanların anbar və yaşayış üçün istifadə etdikləri 51 vaqonu partladıb. Bu partlayışla Vermaxt qoşunlarının keçirəcəkləri böyük bir hərbi əməliyyat təxirə düşüb.
Sentyabrın 16-da Duka yenidən Moskvaya çağırılıb. Partizanı Stalinin qəbuluna aparıblar.
O, kabinetə daxil olanda Ali Baş Komandana hərbi qaydada məruzə edib:
- Mayor Duka əmrinizlə gəlib.
Stalin bu məruzəni təbəssümlə qarşılayıb:
- Siz artıq generalsınız. Mayor rütbəsi sizin üçün çox azdır. Amma biz general rütbəsini sizə bir şərtlə veririk. Canınızla qoruduğunuz vətəndən bir daha oğurluq etməyin.
General rütbəsi və Stalinin sözləri Duka üçün gözlənilməz olub.
Stalin oğurluq məsələsinə toxunanda qəhrəman partizana nəyi xatırlatmaq istəyib?
1909-cu ildə Ukraynanın Vinnitasa vilayətinin Selişe kəndində anadan olan Duka orta təhsilini bitirdikdən sonra dəmirçi işləyib. Daha sonra texniki peşə məktəbində təhsil alıb, təyinatla Podolsk Mexanika Zavoduna göndərilib.
1931-ci ildə orduya çağırılan Duka həqiqi hərbi xidmətini başa vurduqdan sonra starşina kimi orduda qalıb və Bryanskda yerləşən aviasiya briqadasında xidmətini davam etdirib.
Bu hissədə o, əşya və ərzaq anbarında, yardımçı təsərrüfatda xidmət edib. Briqada rəhbərliyi Dukanı ciddi hərbçi kimi qəbul etməyib. Starşina hətta bir neçə dəfə anbarlardan oğurluğuna görə ciddi cəzalandırılıb.
1937-ci ildə isə o, “NKVD”nin apardığı yoxlamalarda ələ keçib, vəzifədən sui-istifadədə, dövlət əmlakını mənimsəmədə ittiham olunub. Bir il həbsxana həyatı yaşadıqdan sonra Dukanı azadlığa buraxıblar. Amma onun yenidən orduya qayıtması mümkün olmayıb. Məhz Stalin də Dukayla görüşdə oğurluq məsələsini həmin hadisələrə görə xatırladıb.
Azadlığa çıxdıqdan sonra Duka Bryanskda qalıb, ət kombinatında işə düzəlib. Sovet-alman müharibəsi başlayanda o, hərbi komissarlığa müraciət edərək könüllü cəbhəyə göndərilməsini xahiş edib. Bir müddət təxliyə məsələlərinə cəlb olunduqdan sonra Duka səfərbərlik işləri və partizan dəstələrinin təşkil olunması ilə məşğul olub.
Bryansk bölgəsində partizan hərəkatının yaradıcılarından biri sayılan Duka qısa müddətdə törətdiyi diversiyalarla ad çıxarıb.
Duka Vermaxt qoşunlarının işğal etdikləri Ukrayna və Belarusiya ərazilərindəki komandanları üçün böyük təhlükəyə çevrilib. Onun ələ keçirilməsi üçün böyük pullar vəd edilib.
Ukraynalı qəhrəmanı isə heç nə qorxutmayıb. Onun döyüş yolları Berlinə qədər davam edib. Məhz Berlinin rəmzi açarını da Duka ələ keçirib.
24 iyun 1945-ci ildə Moskvada keçirilən qələbə paradında Duka Qırmızı meydandan əlində Berlinin rəmzi açarı ilə keçib.
Müharibədən sonra Duka xidmətini Almaniyada davam etdirib, Leypsiq şəhərinin hərbi komendantı olub. 1948-ci ildə SSRİ-yə qayıdan general Frunze adına Hərbi Akademiyda kurslar keçib, Odessa Hərbi Dairəsinin komandan müavini vəzifəsinə təyinat alıb, general-leytenant rütbəsini daşıyıb.
Duka istefaya çıxdıqdan sonra Odessada yaşayıb. O, 1976-cı ildə, 67 yaşında vəfat edib.
General Vinnitsada anadan olsa da, ömrünün son illərini Odessada yaşasa da, ölümündən əvvəl müharibə illərini keçirdiyi Bryanskda dəfn edilməsini vəsiyyət edib.