Fırıldaqçılar “yeni - yaxşı unudulmuş köhnədir” metoduna əl atırlar

Təəssüf ki, həyatda avam adamlarsız həyatlarının keçməyəcəyinə inanan insanlar həmişə var. Fırıldaqçılar insanların sadəlövhlüklərindən istifadə edirlər, yeni hiylələr hazırlayırlar, lakin köhnə aldatma sxemlərini də unutmurlar. Məsələn, işə düzəlmək vədi.

Bir neçə il əvvəl Azərbaycanda fırıldaqçılar internet saytlarında müxtəlif şirkətlərdə iş elanları yerləşdirirdilər. Bundan sonra onlar müraciət edənlərdən CV-lərini göndərmələrini xahiş edirdilər və bir neçə gündən sonra onlara işlə bağlı məlumat verilir, lakin tam işlə təmin olunmaq üçün onlardan “sığorta haqqı” kimi müəyyən məbləğdə pul tələb olunurdu. Aydın məsələdir ki, pul köçürüləndən sonra bu fırıldaqçılarla artıq əlaqə saxlamaq mümkün olmurdu.

Ötən gün bir dostum məşhur “TikTok” video xidmətində uşaq bağçasında mühafizəçi kimi iş elanı gördü. Elanda 530 manat maaşla bağçaya 18-65 yaş arası, boyu 165 santimetrdən yuxarı, iki gündən bir növbə ilə işləməyə hazır olan mühafizəçilər tələb olunduğu qeyd edilirdi. Dostum elanda göstərilən telefon nömrəsinə zəng edərək, mühafizəçilərin axtarışı ilə bağlı elanın uşaq bağçası tərəfindən verilmədiyini öyrəndi.

Elanın bir məşğulluq agentliyi tərəfindən verildiyi ortaya çıxdı. Zəngə cavab verən qız uşaq bağçasında mühafizəçi kimi işə düzəlmək üçün bütün tələbləri sadaladı, lakin eyni zamanda qeyd etdi ki, ərizəçi işəgötürən tərəfindən namizədliyinə konkret baxılması üçün sorğu vərəqəsinin tərtibinə görə 10 manat ödəməlidir.

Görünür, məşğulluq agentliyi mövcud olmayan iş yerlərini elan edir. Bu elana isə zəhmətlə qazandıqları 10 manatla vidalaşmağa hazır olan insanlar tora düşür.

Bənzər bir fırıldaqçılıq sxemi 30 il əvvəl fəal şəkildə istifadə edilirdi. Heç bir işlə təminat vermədən, inanan insanlardan pul alırdılar. Əslində, ərizəçi heç bir məcburiyyət olmadan pulunu könüllü olaraq verirdi və buna görə də sonradan heç nə sübut edə bilmirdi. Beləliklə, hiyləgər fırıldaqçılar sadəlövh, saman çöpündən yapışan iş axtaranlardan sadəcə olaraq elementar aldatma yolu ilə qazanc əldə edirdilər.

Bu gün isə “Yeni - yaxşı unudulmuş köhnədir” prinsipini rəhbər tutaraq, başqalarının problemlərindən qazanc əldə edənlər fərasət və ixtiraçılıq nümayiş etdirmirlər, sadəcə olaraq, iş axtaranları aldatmaq üçün köhnə sxemdən istifadə edirlər.

Ola bilsin ki, fırıldaqçıların məqsədi həm də müraciət edənləri nə üçün bunu etdikləri ilə bağlı çaşdırmaqla, mümkün qədər çox şəxsi məlumat toplamaqdır. Ən yaxşı halda - toplanmış məlumat bazasını spam göndərənlərə satmaq, ən pis halda - fırıldaqçılıq üçün.

Eyni zamanda, işə ehtiyacı olan şəxslər bilməlidirlər ki, 2019-cu ilin noyabr ayından Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin (ƏƏSMN) “e-sosial.az” sosial elektron xidmətlər portalının alt sistemi - “Məşğulluq” fəaliyyət göstərir. Bu alt sistemə işəgötürən təşkilatların vakansiyaları, həmçinin iş axtaran vətəndaşların müraciətləri daxildir. Qanuna görə, hər bir işəgötürən beş gün ərzində mövcud vakant yerləri barədə məlumat verməlidir ki, bu da “Məşğulluq” sistemində görünür.

Bundan əlavə, ƏƏSMN tərəfindən işsizlərin məşğulluğu və iş axtarışı sahəsində vasitəçilik fəaliyyəti ilə məşğul olan hüquqi şəxslərin vahid reyestrinin yaradılması istiqamətində işlər aparılır. Bu mexanizm məşğulluq sahəsində vasitəçilik fəaliyyəti ilə məşğul olan hüquqi şəxslərlə vahid informasiya bazasının yaradılmasını nəzərdə tutur ki, onun vasitəsilə qarşılıqlı məlumat mübadiləsi aparılacaq.

Qaydalara əsasən, məşğulluq orqanları onlara müraciət etmiş işsizlərin siyahısını, məşğul olan şəxslər haqqında məlumatları, habelə vakant iş yerlərini reyestrə daxil edəcəklər. Bu yeniliklər vətəndaşlara fırıldaqçıların qurbanına çevrilmədən münasib iş tapmaqda əhəmiyyətli dərəcədə kömək edəcək.

Etibarınızı qazanmaq istəyən vicdansız iş adamlarının tələlərinə düşməyin!

Müəllif: Asif Aydınlı
ayna.az

"Bu proqramın quraşdırılmasını və istifadəsini tövsiyə etmirik”
ABŞ Konqresinin Nümayəndələr Palatasının üzvləri kibertəhlükəsizlik üzrə ekspertlərdən “TikTok” sosial şəbəkəsindəki təhlükəsizlik və məxfilik problemləri ilə əlaqədar xəbərdarlıq alıblar.
Konqresmenlərə bildirilib ki, Kibertəhlükəsizlik Təşkilatı şəffaflıq və istifadəçi məxfiliyinin qorunması ilə bağlı problemlərə görə Çin sosial şəbəkəsiı “TikTok”u təhlükəli və arzuolunmaz proqram hesab edir.
“Təhlükəsizlik və məxfilik baxımından bu proqramın quraşdırılmasını və istifadəsini tövsiyə etmirik” - Palata üzvlərinə göndərilən məktubda deyilir.
Qeyd edək ki, ABŞ-da sosial şəbəkənin işini məhdudlaşdırmaq təşəbbüsünü dəstəkləyən bir çox qanunvericilər seçki kampaniyası zamanı gənc seçicilərə təsir etmək üçün özləri “TikTok”dan istifadə etməyə başlayıblar.

“WhatsApp” növbəti yeniliyini istifadəçilərin ixtiyarına verməyə hazırlaşır.
Bakupost.az xəbər verir ki, yenilik 1 dəfə görülə bilən foto və videolarla bağlıdır. Belə ki, istifadəçilər onlara göndərilən bu cür foto və videoların ekran görüntüsünü çəkə bilməyəcəklər.
Sözügedən funskiya tezliklə “Android” və “iOS” sistemlərində çalışan bütün mobil cihazlara şamil olunacaq.

“Dior” dəb evi Hollivud ulduzu Conni Depp ilə milyonlarla dollar dəyərindəki razılaşmasına qayıdıb.

Aktyorun keçmiş həyat yoldaşı Ember Hördün ittihamlarından sonra dəb evi Depplə işləyən əksər şirkətlər kimi ondan imtina etsə də, indi məhkəməni qazandıqdan sonra onunla birgə layihələrini davam etdirmək qərarına gəlib.

Beləliklə də, “Karib dənizinin quldurları”nın ulduzu bütün il boyu “Sauvage” kişi ətirinin siması olacaq.



Mənbə: TMZ

Burger King minlərlə müştərinin e-poçtuna boş sifariş qəbzi göndərib.

Bəzi istifadəçilər hətta şirkətdən iki məktub alıblar.

E-poçtlar “fast food” şəbəkəsinin əsas reklam hesabından göndərilib.

Vəziyyəti aydınlaşdırmaq üçün şirkətlə əlaqə saxlanılsa da, hələlik heç bir cavab verilməyib.

Qeyd olunur ki, elektron məktublar alan bir çox insan “Burger King”ə e-mail ünvanlarını verdiklərini xatırlamırlar.

Müştərilərin bir çoxu kiberhücum və ya virusdan şübhələnib.


Mənbə: ferra.ru

Avqustun 9-da Rusiya raketi İranın peykini orbitə çıxarıb. İranın “Xəyyam” adlı peyki Moskva vaxtıyla 08:52-də Qazaxıstanın cənubundakı Baykonur kosmodromundan Rusiyanın “Soyuz” raketi ilə orbitə qalxıb.

“The Washington Post” qəzeti ötən həftə yazırdı ki, ABŞ rəsmiləri Rusiya ilə İran arasında yenicə başlayan kosmik əməkdaşlıqdan narahatdır, onlar qorxurlar ki, bu peyk nəinki Rusiyaya Ukraynada kömək edəcək, həmçinin İranın İsrail və Yaxın Şərqdə potensial hərbi hədəfləri izləməsi üçün görünməmiş imkanlar açacaq.

İran peykin elmi tədqiqat, o cümlədən kənd təsərrüfatı məqsədilə radiasiya və ətraf mühitin monitorinqi üçün hazırlandığını, onun topladığı informasiyaya digər ölkənin çıxışının olmayacağını deyir.

Rusiya fevralın sonunda Ukraynanı işğal etməyə başlayandan İranla münasibətləri dərinləşdirməyə çalışır. Ötən ay Prezident Vladimir Putin müharibənin əvvəlindən bəri keçmiş Sovet İttifaqından kənara ilk səfərini İrana edib.

Telegram mesenceri 8 milyon rubl (220 000 AZN) cərimə oluna bilər.

Bu barədə Moskva şəhər məhkəməsindən məlumat verilib.

Bildirilir ki, mesencerə Rusiya Federasiyasının İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 13-cü maddəsinin (informasiya resursu sahibinin ekstremist xarakterli materialı silməməsi ) tələblərini pozmaqda ittiham edilir.

İş üzrə hazırlıq iclası avqustun 16-na təyin edilib.

Bu dəfə birlikdə 19-cu əsrə səyahət edəcəyik. 20-ci və 21-ci əsrin bütün mərhələlərini gözünüzün qarşısına gətirin. Elektrik maşınlarının (məişət əşyaları) həyatımıza girişini, fabrikləri, hazırkı əsri və gələcəyi dəyişdirəcək hər şeyi düşünün. Bütün bunları yaradan, maddəyə, təbiətə, işığa, elektrikə baxışımızı dəyişdirən adam - Maykl Faradey.

Teleqraf.com bu yazıda tarixdə görə biləcəyiniz ən möhtəşəm beyinlərdən birinin hekayəsini təqdim edir.

Maykl Faradey bütün ixtira və kəşflərindən əlavə, sadəcə həyat hekayəsi ilə bu gün hər kəsə nümunə və ilham verəcək obrazdır. Çünki o, həqiqətən həyatına sıfırdan başlayıb. Bu səbəblə ilk olaraq Faradeyin haradan gəldiyi haqqında məlumat verək.

1791-ci ildə Londonda dünyaya gələn Faradey həyata 1:0 geridə başlayanlar sırasındadır. Atası dəmirçi yanında işləyirdi və ailələri çətin dolanırdı. Faradey məktəbə getməyə başlasa da, dərslərini yaxşı oxuya bilmirdi. Bununla yanaşı, evə dəstək olmaq üçün pul da qazanmalı idi. Müəllimləri onun dərslərindəki zəifliyindən şikayət edir, onunla pis davranırdılar. Bu səbəblə Faradey ibtidai sinifi başa vurmamış məktəbi tərk etməli olur. Amma başqalarına üzücü görünən bu hadisə onun həyatında dönüş nöqtəsinə çevrilir.

Məktəbdən çıxdıqdan sonra Faradey fərqli-fərqli işlərdə özünü sınamağa başlayır. 14 yaşında cildləmə fabrikində kitabxana sahibi olan George Riebaunun yanında köməkçi işləyir. Kitabları cildlədikcə onlara göz gəzdirməyə başlayan Faradey beləcə kitab oxumağa başlayır.

Əlinə keçən bütün kitabları dayanmadan oxusa da, ən çox kimya və fizika kitabları diqqətini çəkir. Xüsusilə iki kitab onun üçün daha əhəmiyyətli olur. Onlardan biri İssak Vattın "Zehnin təkmilləşdirilməsi" kitabıdır.

Kitabda standartların təhlükəsindən və tənqidi fikrin vacibliyindən bəhs edilir. Faradey bu kitabı dəfələrlə oxuyur. Digər kitab isə Ceym Marsetin "Kimya söhbətləri" idi. Bu kitabda yazıçı iştirak etdiyi tədqiqatlarda kimya üzrə qeydlərini yazmışdı. Faradey topladığı az pulla tədqiqat ləvazimatları alaraq kitabdakı qeydləri həyata keçirməyə çalışırdı.

Təxminən 7 il kitabxanada çalışan Faradeyin həyatı bir müştərinin ona bağışlayacağı biletlə dəyişdi. Bu, Londonun seçilən şəxslərinin dəvət olunduğu konfrasa giriş bileti idi. Bu, elmi konfrans idi, canlı tədqiqatlar aparılırdı. Faradey isə soylu insanlardan olmadığı üçün tədbirə qoşulmağa çəkinirdi. Nə də olsa üst-başı ilə seçiləcəkdi, insanlar onu dışlayacqdı. Amma yenə də Xamfri Devinin əsas çıxışçısı olduğu konfransa qatılır.

Hər kəs konfransı adi qonaq kimi izləsə də, Faradey hər elementdən bir qeyd alır, öz fikirlərini də əlavə edərək 300 səhifəlik bir kitab ərsəyə gətirir. Daha sonra kitabı konfranslarına qoşulduğu Xamfri Deviyə göndərir. Hadisənin ardınca Devi bir partlayış nəticəsində qəza keçirir. Bu səbəblə görmə və yazı qabiliyyətini itirən Devi kömək üçün qısa müddətlik Faradeyi köməkçi olaraq işə götürür.

Devi sağaldıqdan sonra Faradey yenidən kitab cildləmə işinə geri qayıdır. Lakin qısa müddət sonra Devinin assisenti işdən qovulur və o, Faradeyə rəsmi iş təklif edir. Gənc cildçi oğlan Kral İnstitutunda ən sevdiyi işlə məşğul olmağa başlayır.

1 mart 1813-cü il - 21 yaşlı gənc 8 ay sonra Xamfri Devinin assisenti olaraq 18 ay onunla Avropa turunda iştirak edir. Bu turlar zamanı Andrey Amper, Alessandro Volt kimi məşhur elm adamları ilə tanış olmaq imkanını qazanır. Volt və Amperlə söhbətləri zehnində bir daha sönməyəcək işıqlar yandırır. Bu, artıq hər kəsin haqqında çox danışdığı elektrikin kəşf olunduğu dövr idi. Hər kəs bununla bağlı tədqiqatlar aparır, bu "qəribə güc"ü araşdırırdı.

Alessandro Volt həmin ərəfədə batareyanı icad edərək bir ilkə imza atır. Hər kəs bu icadla nəsə etməyə çalışırdı. Xamfri Devi də Faradeylə birlikdə laboratoriyadan saysız tədqiqatlar aparır və hər kəs kimi bu qəribə gücə məna verməyə çalışırdı.

O dövrə qədər hər kəs elektrikin naqil içindən axan bir cərəyan olduğunu bilirdi. Amma Hans Kristian Orsted adlı danimarkalı fizik elektrik naqillərinin kompasın iynələrinin yerini dəyişdirdiyini gördü. Naqillərin içindən axan bu cərəyan təmas etmədiyi bir şeyə necə təsir edirdi? Orsted buna bir izah tapa bilmirdi.

Faradey Orstedin bu tədqiqatla bağlı məqaləsini oxuyur. Faradey Andrey Amper, Pierre Simon Laplas və Dominique François ilə yeni bir kəşfə başlayır. Bu kəşfdən yola çıxaraq "elektrik maqnit sahəsi yaradır" teoremini aşkarlayır. Bir neçə tədqiqatdan sonra bu maqnit sahəsinin dairəvi olduğunu kəşf edir. Bunu bir neçə kompası elektrik naqilinin ətrafına toplayaraq öyrənir.

Bundan sonra Faradey məşhur civə sınağını həyata keçirir. Əgər elektrik bu tip maqnit sahəsi yaradırsa, maqnit bu sahəni özünə çəkəcəkmi? Bunun üçün civə dolu kasanın içinə kompası cənub tərəfi sabit, şimal tərəfi suyun üstündə qalacaq tərzdə yerləşdirir. Ardınca da kasaya naqil yerləşdirirərək elektrik verir. Haqlı olduğunu görür, maqnit kabelin ətrafında dönməyə başlayır. Daha sonra əksini sınayır. Bu, elektrik enerjisini mexaniki enerjiyə çevirən tarixdəki ilk elektrik motoru olur.

Bəşəriyyəti enerji ilə təmin edəcək sistemin qaralama versiyası ərsəyə gəlir. Sonrakı 10 illikdə Faradey bu kəşfini elm adamlarının dəstəyi ilə inkişaf etdirir və elektrikli motorların sayı çoxalır.

Amma Faradeyin işi bitməmişdi. Bu dəfə Amper Faradeyə yazdığı məktublarında məftillə bükülmüş dairənin də maqnit ola biləcəyini demişdi. Bu fikir Faradeyin diqqətini çəkir və tədqiqatlara başlayır. Axtardığı bu idi: elektrik sahəsi maqnit sahəsi yaradırsa, maqnit sahəsi də elektrik sahəsi yarada bilərmi?

Müxtəlif tədqiqatlar aparır. Maqniti dairənin içində hərəkət etdirir. Maqnit induksiyası əmələ gəlir. Amma bu qısamüddətli idi. Bunu daimi hala gətirmək üçün daha böyük bir mexanizm kəşf etdi. Belə ki, keçirici diski çevirərək elektrik axınını sürəkli vəziyyətə çatdırdı. 1831-ci ilin oktyabrında bir maşınla fasiləsiz elektrik axını yaratmağa nail olur. Bu, insanlıq tarixinin ən vacib kəşflərindən biri idi. Çünki bu kəşf bu gün bildiyimiz bütün elektrik yuvalarında istifadə olunmaqdadır.

Bu kəşf sayəsində televizorlar, kompüterlər istehsal olunmağa başlayır. Doğrudur, bu kəşflərdə digər elm adamlarının tədqiqatları, töhvələri də yer alır. Amma hamısı təkbaşına öz laboratoriyasında oyun oynayan gənc elm adamının kəşflərinin nəticəsində oldu. Faradey yanğına çevrilən qıvılcım oldu. O, elektrokimya sənayesində çox vacib xam maddələrin istehsalı, istifadəsinə yol açır. Qazın mayeyə çevrilməsini də ilk dəfə kəşf edən Faradey soyuducuların ixtira olunmasına tövhə verib.

Faradey o dövr üçün hər kəsə gülməli görünən, işığın gözlə görünməyən işıq yaydığını, işığın elektromaqnit dalğa olduğunu deyir. Lakin bu kəşfini sübuta yetirə bilmir.

Çünki assisentlik Xamfri Devi Faradeyin irəlilədiyini gördükcə ona paxıllıq edir. Onu günahlandırıb, tədqiqatlarını yayımlamaqdan imtina etməyə başlayır. Hər dəfə onun qarışısını almağa çalışsa da, məqsədinə çatmır və dünyadan köçür.

Faradey isə onun yerinə Kral İnstitutunda insanlara konfranslar verməyə başlayır.

Müəllif: Aysel Azad

Astronomlar ən yüksəyə çıxırlar - Saatda 50-100 “ulduz” düşəcək
Astronomların ilin ən mühüm hadisələrindən biri kimi göstərdikləri “Perseid” – meteorit yağışı avqustun 11-dən 12-nə keçən gecə pik həddinə çatacaq.

Teleqraf.com xəbər verir ki, saatda 100-ə yaxın meteoritin görülməsi gözlənilən gecədə göy cisimləri saniyədə təxminən 66 kilometr sürətlə dünyaya daxil olacaqlar.

Türkiyənin TÜBİTAK Milli Rəsədxanasının (TUG) hazırladığı “2022-ci il Göy hadisələri” hesabatına görə, bəziləri minlərlə il əvvələ aid olan kometaların keçidindən qalan qalıqlardan əmələ gələn və xalq arasında “ulduz düşməsi” adlandırılan meteorit yağışları ildə 8 dəfə baş verir. Bunlar “Quadrantid” (“Kvadrantid”), “Lyrid” (“Lirida”), “Eta Aquarid” (“Eta-Akvarid”), “Delta Aquarid” (Delta-Akvarid), “Perseid”, “Orionid”, “Leonid” və “Geminid” adlanır.

Meteoritlərin sürtünmə nəticəsində yanması, son dərəcə yüksək sürətlə Yerin atmosferinə girərkən əmələ gələn yağışların ən diqqətçəkəni avqustun 11-dən 12-nə keçən gecə yaşanacaq.

Avqustun 14-də başlayan və sentyabrın 1-dək davam edəcək “Perseid” - meteorit yağışı yüksək dağlıq ərazilərdə daha asan müşahidə olunacaq.

TUG-un hesabatı professor Faruk Soyduğan və Tuncay Özışık tərəfindən hazırlanıb.