Prezident İlham Əliyevin İkinci Şuşa Qlobal Forumunda Ermənistanla münasibətlər və sülh üçün zəruri şərtlər barədə açıqlamasına erməni ekspertlər çox qəribə şəkildə daha real yanaşma sərgiləməyə çalışıblar.
Axar.az xəbər verir ki, bu cür yanaşmalardan birini erməni politoloq Suren Surenyants nümayiş etdirib.
O, Azərbaycan liderinin 3 əsas tələbi olduğunu vurğulayıb: azərbaycanlı qaçqınların Ermənistana qaytarılması, ATƏT-in Minsk Qrupunun buraxılması ilə bağlı sənədin razılaşdırılması və Ermənistan Konstitusiyasının dəyişdirilməsi.
Surenyants bildirib ki, Azərbaycan prezidentinin tələblərinə “emosional reaksiya vermək” və ya daxili auditoriyaya “oynamaq” da olar:
“Lakin bütün bunlar özünü aldatmaq olardı, xüsusən də Bakı beynəlxalq platformalarda bəzi tələblərini artıq qanuniləşdirə bilib”.
O təsdiqləyib ki, Minsk Qrupu 6 oktyabr 2022-ci ildə Praqada dördtərəfli bəyannaməsi nəticəsində faktiki olaraq ləğv edilib, çünki Nikol Paşinyan Qarabağı unitar Azərbaycanın bir hissəsi kimi tanıyaraq, “Dağlıq Qarabağ problemi”ni mahiyyətcə bağlayıb:
“Artıq “Dağlıq Qarabağ məsələsi” qapalıdır, ona görə Minsk Qrupu öz aktuallığını itirib - hətta bunu etiraf etmək son dərəcə çətin olsa da.
Digər tərəfdən, Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin transformasiyası yeni status-kvo yaradıb və bu, açıq-aşkar güc balanssızlığı şəraitində birbaşa danışıqları yenidən Ermənistan üçün olduqca həssas və təhlükəli edir. Fikrimcə, Ermənistan-Azərbaycan nizamlanması prosesinin real vasitəçiləri və təminatçısı regional supergüclər olmalıdır: Rusiya, İran, Türkiyə”.
Başqa sözlə, Surenyats Minsk Qrupunun ləğvi ilə bağlı hər iki ölkənin ATƏT-ə müraciətinin məntiqli olduğu qənaətini bölüşüb.
İkinci məsələ - Ermənistan Konstitusiyasında dəyişikliklə bağlı Surenyats qeyd edib ki, bu, heç bir halda Azərbaycanın tələbi ilə olmamalıdır:
“Bununla bağlı ölkə daxilində, kənardan müdaxilə və təzyiq olmadan, siyasi və ictimai konsensus formalaşdırmalıyıq. Mən bu fikirdəyəm ki, Ermənistan Konstitusiyasında Ermənistanın dünyanın heç bir ölkəsinə qarşı ərazi ambisiyasının olmadığını bildirən, belə bir gündəmi və proqramı olan bütün siyasi qüvvələri qanundan kənar elan edən maddə olmalıdır”.
Üçüncü tələblə bağlı isə erməni politoloq hesab edir ki, bunun vaxtı hələ gəlməyib:
“Qaçqınların qayıtması mövzusu hazırda gündəm ola bilməz. İki xalq arasındakı antaqonizmin aradan qaldırılması onilliklər tələb edir. İnstitusional və sabit sülh bərqərar edilmədən qaçqınların geri qayıtması yalnız münaqişənin yenidən başlaması üçün imkanlar yaradacaq. Ona görə də indiki vaxtda bu məsələnin müzakirəsi nizamlanmaya qətiyyən kömək etmir”.