Ardını oxu...
Alimlər müəyyən ediblər ki, vegan kolbasa, heyvan mənşəli məhsulları əvəz etmək üçün nəzərdə tutulmuş burgerlər, tortlar və cipslər kimi yüksək işlənmiş bitki mənşəli qidalar infarkt və insult riskinin 15 faiz artması ilə əlaqələndirilir.

Böyük Britaniyanın Biobank tədqiqatında 118 000-dən çox iştirakçının qida rasionunun təhlilinə əsasən belə qənaətə gəlinib.

“Lancet Regional Health – Europe” jurnalında dərc edilən araşdırma göstərir ki, bu təhlükə hətta bitki qidalarında da mövcuddur və yüksək istehlak ürək ölümünün 15 faiz artması ilə əlaqələndirilir.

London İmperial Kollecinin mütəxəssislərinin iştirak etdiyi araşdırmada 40-69 yaş arası 118 mindən çox britaniyalının ən azı iki gün ərzində pəhrizlərini qiymətləndirən məlumatlarından istifadə edilib.

Alimlər qidaları meyvə, tərəvəz, taxıl, çörək, tort və şirniyyat kimi bitki mənşəli qidalara və balıq, quş əti, qırmızı ət, yumurta və süd məhsulları kimi heyvan mənşəli qidalara bölüblər.

Bu məlumatlar daha sonra ürək-damar xəstəlikləri haqqında məlumat vermək üçün xəstəxana və ölüm məlumatları ilə müqayisə olunub.

Onlar müəyyən ediblər ki, yüksək dərəcədə işlənmiş bitki mənşəli qidalardan çox istifadə edən insanlarda, pəhrizlərində daha az bitki mənşəli qidalar olan vegetarianlarla müqayisədə ürək xəstəliyi riski 7 faiz daha çox, ölüm riski isə 15 faiz artır.

Təzə meyvə və tərəvəz kimi işlənməmiş vegetarian qidaların istehlakının 10 faiz artması ürək xəstəliyi riskinin 8 faiz azalmasına səbəb olub.

Alimlər həmçinin belə qənaətə gəliblər ki, ürək-damar xəstəliklərindən ölüm halları ən az yağ turşusu istehlak edən vegetarianlar arasında beşdə bir, damarlarda yağ yığılması nəticəsində yaranan ürək-damar xəstəlikləri arasında isə 13 faiz azalıb.
 
Ardını oxu...
Azərbaycanın şəhər və rayonları arasında həkimlərin sayında kəskin fərqlər var.
Yeniavaz.com xəbər verir ki, Azərbaycanda həkimlərin ən çox olduğu rayon paytaxtın Nəsimi rayonudur.
Bu ilin əvvəlinə olan məlumata görə Nəsimi rayonunda 6 min 397 həkim fəaliyyıt göstərir. Nəsimi rayonunda hər 10 000 nəfərə düşən həkim sayı 291,8 olub. Bu ölkə üzrə ən yükəsk göstərici hesab olunur.
Onu da bildirək ki, ölkə üzrə hər 10 000 nəfərə düşən orta həkim sayı 33 olub. Azərbaycanda ümumilkdə 33 min 645 həkim fəaliyyət göstərir.
Həkimlərin sayının ən az olduğu rayon isə Daşkəsən rayonu olub. Bu rayonda cəmi 7 həkim var və hər 10 000 nəfərə düşən həkim sayı 2,1 olub.
Azərbaycanda həkimlərin sayınının ən çox olduğu 10 şəhər və rayon aşağıdakılar olub:
Nəsimi r. – 6 397 nəfər (hər 10 000 nəfərə düşən həkim sayı 291,8)
Yasamal r. – 4 095 nəfər (211,3)
Səbail r. – 1 479 nəfər (145,2)
Nərimanov r. – 2 551 nəfər (141,2)
Nizami r. – 1 586 nəfər (85,6)
Xətai r. – 2 188 nəfər (79,2)
Binəqədi r. – 1 704 nəfər (55,4)
Naxçıvan ş. – 445 nəfər (45,8)
Naftalan ş. – 39 nəfər (45,2)
Pirallahı r. – 84 nəfər (44,7)

Azərbaycanda həkimlərin sayınının ən az olduğu 10 rayon isə aşağıdakılar olub:
Daşkəsən r. – 7 nəfər (hər 10 000 nəfərə düşən həkim sayı 3,3)
Cəbrayıl r. – 23 nəfər (3,1)
Zəngilan r. – 14 nəfər (3,3)
Sədərək r. – 9 nəfər (3,9)
Kəngərli r. – 14 nəfər (4,2)
Lerik r. – 37 nəfər (4,3)
Babək r. – 38 nəfər (4,9)
Ağdam r. – 98 nəfər (5,5)
Culfa r. – 27 nəfər (5,6)
Füzuli r. – 74 nəfər (5,7)
 
 
 
Ardını oxu...
Son dövrlər estetik əməliyyatlarla bağlı mövzular tez-tez gündəmə gəlir.

Xüsusilə də, sosial şəbəkələrdə həm həkimlər, həm də əməliyyat olunanlar tənqid edilir. Qeyd edilir ki, estetik əməliyyata üz tutanların əksəriyyəti gözəlləşmək əvəzinə daha da eybəcər vəziyyətə düşür və sağlamlıqlarını təhlükə altına atırlar.

Tanınmış plastik və rekonstruktiv cərrah, professor Vaqif Qələndərli "TV Müsavat"ın qonağı olub, səsləndirilən narazılıq və şikayətlərlə bağlı fikirlərini bölüşüb.

Həmin müsahibəni təqdim edirik.

 
Ardını oxu...
Bu gün yerli KİV-də azyaşlı uşağın çipsdəən zəhərlənərək ölməsi ilə bağlı məlumatlar məlumatlar yer alıb. İddialara görə, hadisə Qobustanda baş verib. Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin məlumatına görə, hazırda baş vermiş hadisə ilə əlaqədar araşdırma aparılır. Yəni hadisənin qida zəhərlənməsi olub-olmaması araşdırmalardan sonra məlum olacaq.
“Azad İstehlakçılar” Birliyinin sədri Eyyub Hüseynov Bizimyol.info xəbər portalına açıqlamasında bildirib ki, hər şeydən zəhərlənmək mümkündür, çipsdən və s. Bu kimi halların arzuolunmaz olunduğunu qeyd edən ekspert vurğulayıb ki, biznes qurumları azad bazar iqtisadiyyatının liberallığından istifadə edir.

“Dünyanın hər yerindən Azərbaycana arzu olunmaz mallar gətirilir. Öz tərkibinə görə, öyrəşdirici xarakterə tərkibə malik olan bu mallar uşaqların da həyatına daxil olub. Bu problem yaşanır. Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi yalnız qidanın təhlükəsizliyini təmin edir. Keyfiyyət məsələsinə heç bir dövlət orqanı nəzarət etmir. Ümumiyyətlə, bu sahə tam nəzarətsiz bir sahədir”-deyə ekspert bildirib.

Eyyub Hüseynov bildirib ki, ümumiyyətlə zəhərlənmələrin statistikası Azərbaycanda dünya göstəricisindən 700 dəfə az göstərilir.

Ekspertin fikrincə, bilərəkdən bu statistikanı gizlədirlər.

“Ölümlərin də sayı dünya göstəricisindən az göstərilir. Lakin bununla Azərbaycan istehlakçıları dünyanın 190 ölkə arasında uzunömürlülüyə görə 115-ci yerdədir. Yəni uzunömürlüyümüz 115 ölkədən geri qalır. Bütün bunlar bizim yediyimiz qidalardan qaynaqlanır”-deyən ekspert vurğulayıb ki, Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi bu məsələlərlə ciddi maraqlanmalıdır.

İradə Cəlil, Bizimyol.info
 
Ardını oxu...
Yay aylarında havanın temperaturu 30 dərəcədən yuxarı olanda orqanizm tər və nəfəs vasitəsilə çoxlu miqdarda qiymətli mikroelementlər itirir. Belə günlərdə itirilən mikroelementləri bərpa etmək üçün duzlu su içmək məsləhət görülür.

TEREF xəbər verir ki, “Rospotrebnadzor” (Rusiyanın İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi və İnsan Rifahına Nəzarət üzrə Federal Xidməti) mütəxəssisləri belə tövsiyə ilə çıxış ediblər.

Mütəxəssislərin sözlərinə görə, isti havada və orta fiziki yük zamanı hər saat yarım litr, yəni təxminən hər 20 dəqiqədən bir fincanla su içmək lazımdır. Bu, mineral qələvi su, süd məhsulları (az yağlı süd, süd zərdabı), şirələr, vitaminli içkilər və oksigen-zülal kokteylləri ola bilər. İçkilərin tövsiyə olunan temperaturu isə +10-15 dərəcədir.

Həkimlər isti havalarda susuzluğu həmçinin soyuducudan çıxan qazlı su ilə yatırtmağı da məsləhət görürlər. Bildirilir ki, qazlı suyun köpükləri hesabına doyma hissi daha tez yaranır.

Lakin hipertoniyadan əziyyət çəkənlər duzlu mineral suyu ehtiyatla içməlidirlər, çünki duz orqanizmdə suyu saxlayır və ödemlərə səbəb ola bilər.

Susuzluğu yaxşı aradan qaldıran içkilərdən biri də turş məkkəgülü (karkade) çayıdır.

Diyetoloqlar, həmçinin suya limon, portağal, xiyar dilimləri, nanə və ya kəklikotu yarpaqları əlavə etməklə sərinləşdirici içkilər hazırlamağı məsləhət görürlər.//Oxu.az
 
Ardını oxu...
Şəmkirdə mal-qara kütləvi şəkildə tələf olub.

KONKRET.az xəbər verir ki, hadisə rayonun Morul kəndində qeydə alınıb.

Kənd sakini olan Anar Məmmədovun təsərrüfatında inəklər zəhərlənərək ölüb.

Fermer Anar Məmmədov Apa-nın yerli bürosuna bildirib ki, fərdi təsərrüfatında bəslədikləri inəkləri dezinfeksiya etmək üçün Şəmkir rayonunda yerləşən baytarlıq aptekindən “Niastol” dərmanı alıb. Həmin dərmanla mal-qaranı dezinfeksiya etdikdən təxminən 40 dəqiqə sonra heyvanların arasında kütləvi ölüm hadisəsi baş verib. Onun sözlərinə görə, baytarlıq aptekindən aldığı dərman “Niastol” deyil, başqa zəhərli dərman çıxıb.

Anar Məmmədov həmin aldığı dərmanın adiyyatı qurumlar tərəfindən yoxlanılması istəyir.

Hazırda inəklərin kütləvi tələf olması ilə bağlı araşdırma gedir.
 
Ardını oxu...
Alimlər "ksilitol" adlanan aşağı kalorili süni dadlandırıcının infarkt və insult yarada biləcəyini aşkar ediblər.

Bu barədə məlumat “European Heart Journal”da dərc olunan araşdırmada yer alıb.

Tədqiqatçılar 2004-2011-ci illərdə ürək xəstəliyindən müalicə olunan 1 157 xəstənin və ürək xəstəliyi riski yüksək olan 2 100 nəfərin qan nümunələrini araşdırıblar.

Tədqiqatçılar saqqız və diş pastası kimi bir çox məhsulda istifadə edilən süni dadlandırıcı olan ksilitolun qanın daha asan laxtalanmasına səbəb ola biləcəyini müəyyən ediblər. Onlar laxtalanmanın ürəyə çatdıqda infarkt, beyinə çatarsa, insultla nəticələnə biləcəyini vurğulayıblar.

Araşdırma qrupundan Dr. Stenli Hezen CNN-ə açıqlamasında ksilitolun piylənmə və şəkərli diabet kimi xəstəlikləri olan insanlara alternativ dadlandırıcı olaraq verildiyinə diqqət çəkib. O, bunun ölümcül nəticələri ola biləcəyi barədə xəbərdarlıq edib.

Həkim ksilitol üçün aparılan araşdırmaların nəticələrinin eritritola bənzədiyini vurğulayıb.

O, ürək xəstəliyi riski olan insanların qanında yüksək miqdarda ksilitolun olmasının bu xəstəliklərdən əziyyət çəkmə riskini iki dəfə artırdığını vurğulayıb.

Dr.Stenli Hezen şəkərin qlükoza səviyyəsini 10-20 faiz artırmasının normal olduğunu, lakin sağlam könüllülərə tərkibində ksilitol olan içkilər verildikdə onların qlükoza səviyyəsinin 1000 dəfə artdığını diqqətə çatdırıb.

Xatırladaq ki, 2023-cü ilin iyun ayında Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) süni dadlandırıcılardan biri olan aspartamı insanlar üçün "mümkün kanserogen" kimi təsnif edib. Lakin onun gündəlik qəbul həddinin aşılmadığı müddətcə istifadənin təhlükəsiz olduğu açıqlanıb.(medicina)
 
 
 
Ardını oxu...
Gənclərdə internet asılılığı yaradan səbəblərdən ən başlıcası beyin kimyasında yaranan dəyişikliklərdir.

KONKRET.az xəbər verir ki, bu barədə “PLOS Pathogens” jurnalında nəşr olunan araşdırmada qeyd olunub.

Tədqiqatçılar internet asılılığı olan insanlarda beyin bölgələrinin qarşılıqlı əlaqəsini araşdırmaq üçün funksional maqnit rezonans görüntüləmədən istifadə ediblər.

Gənc yetkinlərin beynində asılılığın bir çox neyron şəbəkələrində baş verdiyi məlum olub. Belə ki, tədqiqat iştirakçıları istirahət edərkən beynin bölgələrində aktivliyin artdığını aşkar edib.

Eyni zamanda, beynin aktiv təfəkkürdə iştirak edən hissələrində – yaddaş və qərar qəbul etmək üçün cavabdeh olan icraedici idarəetmə şəbəkəsində funksional əlaqənin ümumi azalması müşahidə edilib. .

Tədqiqat nəticəsində məlum olub ki, bu dəyişikliklər yeniyetmələrdə asılılıq yaradan davranışların yaranmasına, həmçinin psixi sağlamlıq, inkişaf, intellektual qabiliyyət və fiziki koordinasiya ilə bağlı davranış dəyişikliklərinə səbəb olur.
 
 
 
Ardını oxu...
Vürzburq Universitetinin alman biokimyaçıları bəzi xərçəng dərmanlarının xəstənin orqanizminə dağıdıcı təsirinin səbəblərini aşkar ediblər.
32gun.az bildirir ki, Araşdırma EMBO Repots elmi jurnalında dərc olunub.

Komanda müəyyən etdi ki, kiçik protein ubiquitin bədənimizdəki demək olar ki, hər bir hüceyrə prosesində iştirak edir: o, digər zülalların böyük əksəriyyətinin sabitliyinə və funksiyasına nəzarət edir. Digər zülallara bağlandıqda, daha da parçalanma üçün sərbəst buraxılırlar.

Bu işarələmə xüsusi fermentlərin köməyi ilə geri qaytarıla bilər. USP28 fermentinin hüceyrə böyüməsi və bölünməsi üçün vacib olan zülalları sabitləşdirdiyi məlumdur. Xərçəng şişlərinin böyüməsində də mühüm rol oynaya bilərlər.

Bu zülalların sabitliyini azaltmaq və bununla da neoplazmaların inkişafının qarşısını almaq üçün USP28 inhibitorları hazırlanmışdır. Hazırda hazırlanan bir çox xərçəng əleyhinə dərmanların əsasını təşkil edən bu maddələr hədəf fermenti bloklayaraq hüceyrə bölünməsini pozur.

Problem ondadır ki, onlar tez-tez yalnız USP28-ə qarşı deyil, həm də ubiquitini digər zülallardan ayıran və immunitet sisteminin əsas elementi hesab edilən yaxından əlaqəli bir ferment olan USP25-ə qarşı hərəkət edirlər.

Tədqiqatçılar niyə inhibitorların yalnız USP28 deyil, həm də USP25-i hədəf aldığını aşkar etdilər.

Layihənin bir hissəsi olaraq komanda USP28-in strukturunu üç "AZ1", "Vismodegib" və "FT206" inhibitorları ilə birlikdə təhlil etmək üçün rentgen kristalloqrafiyasından istifadə etdi və bununla da məkan bağlanma yerini təyin etdi.

USP25 ilə sonrakı biokimyəvi təcrübələr USP28 və USP25 üçün inhibitor bağlama yerlərinin eyni olduğunu göstərdi.

Tədqiqatçıların fikrincə, kəşf daha az yan təsiri olan daha spesifik dərmanlar tapmağa kömək edəcək.

Dünyapress TV

Xəbər lenti