"Ehtiyatlı olun. "Unibank" sizin xəbəriniz olmadan sizə kredit xətti açır". DİA.AZ bildirir ki, bu barədə "Müştərinin Səsi" sosial qrupundakı paylaşımda giley olunur.

Narazı vətəndaş daha sonra yazır: "Tarixçədı heç nə görsənmir. Və sizə borc yazılır. Əlavə 26%lik qəşəng faiz gəlir belinizə. (Hələ həmin kredit xəttindən necə olub istifadə edilib, onu əsaslandıra bilmirlər)

Bunun adına bilmirəm nə demək olar, amma düşünürəm bu cür məsuliyyətsiz, fırıldaqçı formada müştəriyə yanaşmaq yolverilməzdir.
Gedirəm filiala. Transcript çıxarıb, bütün vəsaitlərimi çıxarmağı düşünürəm. Operator nə elədi, neynədi sistemdə cəmi 2 gün necəsə kredit xəttindən ödəniş olunduğunu bildirdi.
(Ödəniş google pay vasitesi ilə edilib həmişə, mobile bank daxil olmadan default həmişə də əsas kart seçilib)"

Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidan Türkiyə və Rusiya prezidentləri arasında gələn həftə keçiriləcək mühüm görüşdən əvvəl Moskvada danışıqlar aparıb.

Türkiyə Prezidenti Recep Tayyip Erdoğanın rusiyalı həmkarı Vladimir Putinlə görüşü sentyabrın 4-də, Soçidə gözlənir.

Fidan Rusiyanı BMT-nin taxıl dəhlizinin yenidən açılması üçün hazırladığı yeni təklifləri qəbul etməyə razı salmağa çalışıb. Taxıl dəhlizinin taleyinə Erdoğan-Putin görüşündə aydınlıq gətiriləcəyi gözlənilir.

Rusiyanın Ukraynanı işğal etməyə başlamasından- 24 fevral 2022-ci ildən bəri müharibəni bitirmək və onun mənfi təsirlərini aradan qaldırmaq üçün fəal diplomatiya aparan Türkiyənin digər prioriteti də Rusiyanın 17 iyulda dayandırdığı taxıl dəhlizinin yenidən açılmasıdır.
Xarici işlər naziri Fidan ötən həftə Ukrayna səfərindən sonra cümə günü Rusiyaya gedib.

Hakan Fidanın rusiyalı həmkarı Sergey Lavrovla görüşü gərgin gündəmlə yanaşı, tarixi baxımdan da önəmli idi.

Belə ki, iki xarici işlər nazirinin görüşdüyü dəqiqələrdə BMT-nin baş katibi Antonio Guterres-in taxıl dəhlizinin yenidən açılması ilə bağlı yeni təkliflərdən ibarət məktubunun Moskvaya çatdığı açıqlanıb.

BMT-nin baş katibi Guterres: "Biz Rusiyanın narahatlığını nəzərə alırıq"
BMT-nin baş katibi Guterres məktubunda Rusiyanın narahatlığının nəzərə alındığını, Rusiya ərzaq məhsullarının və gübrələrinin dünya bazarlarına münasib qiymətə çıxarılması üçün tənzimləmələr aparıldığını və yeni taxıl dəhlizi sazişinin daimi və sabit bir tətbiq kimi düşünülməli olduğunu bildirib.

“Böhrandan böhrana düşən və mütəmadi dayandırılan Qara dəniz təşəbbüsü ola bilməz. İşə yarıyan və hər kəsə fayda verən bir şeyə ehtiyacımız var” deyən Guterres Rusiyanın tələblərini yerinə yetirmək üçün konkret həll yolu təklif etdiklərini qeyd edib.

Diplomatik mənbələrin məlumatına əsasən, Türkiyə və BMT-nin hazırladığı yeni taxıl dəhlizi təşəbbüsü Rusiya və Ukrayna məhsullarının Türkiyə boğazları vasitəsi ilə və İstanbulda yerləşən Birgə Koordinasiya Mərkəzi tərəfindən yoxlanılmasını və icrasını əhatə edir.

Bu taxıl dəhlizinin, həmçinin 2022-ci ildəki razılaşmadan fərqli olaraq, 120 günlük qısa bir müddət yox, daha uzun müddət qüvvədə olması, bununla da tətbiqin siyasi hadisələrdən təsirlənməməsi hədəflənir.
BMT-nin baş katibi António Guterres

İyulun 17-də Rusiya taxıl dəhlizinin öz məhsullarını ixrac edə bilməməsinə görə dayandırıldığını və iyulun 20-dən etibarən Ukrayna limanlarına üzən bütün gəmilərin potensial hərbi yükdaşıyıcı kimi qəbul ediləcəyini açıqlayıb. Bu bəyanatda, həmçinin Rusiyanın şərtlərinə əməl ediləcəyi təqdirdə taxıl dəhlizinin yenidən işə salınacağı qeyd edilib.

Rusiyanın şərtləri arasında ərzaq məhsullarının ixracına mane olan gəmiçilik, sığorta və ödənişlər kimi sahələrdə sanksiyaların ləğvi də yer alır.

Şərtlərə Rusiya Kənd Təsərrüfatı bankının SWIFT beynəlxalq pul köçürmə sisteminə yenidən qoşulması, kənd təsərrüfatı texnikası və ehtiyat hissələrinin alınmasına yenidən icazə verilməsi, Rusiyanın Togliatti şəhərindən Ukraynanın Odessa şəhərinə ammonyak boru kəmərinin açılması daxildir.

Guterres mayda Rusiya Kənd Təsərrüfatı bankını SWIFT sisteminə qoşmağa cəhd etsə də, onun təşəbbüsü baş tutmayıb. Rusiya üçün ən həssas məsələlərdən biri pulun maneəsiz köçürülməsidir. BMT-nin yeni təklif zərfində bu problemin yeni həll yolunun olub-olmaması gələcəkdə açıqlanacaq.

Hakan Fidan: "Keçmiş təcrübədən dərs almışıq"
Taxıl dəhlizinin başladığı ilk gündən Ankara Rusiya məhsullarının da ixracının zəruri olduğunu qeyd edərək, ABŞ başda olmaqla, Qərb ölkələri ilə əlaqələrində bu ixracın qarşısındakı maneələrin aradan qaldırılması mesajını verib.

Fidan Lavrovla görüşlərinin sonunda keçirdiyi mətbuat konfransında BMT-nin təkliflərinə dəstək verdiyini ifadə edərək: “Ölkəmizin intensiv səyləri və töhfələri ilə BMT yeni bir təklif paketi hazırladı. Hesab edirik ki, bu, təşəbbüsün canlanması üçün münasib əsas təşkil edir”, - deyib.

Ankara və BMT-nin Rusiyanın mövqeyini və tələblərini daha yaxşı anlamağa və qarşılamağa yönəlmiş bir prosesi idarə etdiyini izah edən Fidan, Qara dəniz taxıl təşəbbüsünün ilk icra dövründə ortaya çıxan problemlərə və ondan alınan dərslərin əhəmiyyətinə diqqət çəkib.

Lavrov: "Vədlər var, təminat yoxdur"
Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov mətbuat konfransında Türkiyə və BMT-nin səylərini yüksək qiymətləndirib. Lakin o qeyd edib ki, Moskvaya gələn yeni təkliflər zərfində “təminat” yox, “vədlər” var.

“Bu mesajlarda hələ də heç bir təminat yoxdur. Yalnız daha sürətli və daha aktiv olmaq vədləri var”, - deyən Lavrov sözlərinə belə davam edib:

“Vədlərdən artığını edib, sabahdan etibarən dərhal icraata başlanılması üçün ciddi nəticələr verəcək təminatlar verilərsə, doğrudan da, sabahdan etibarən bu zərfin tətbiqinə başlanacaq”.

Lakin Lavrov onu da deyib ki, burada əsas problem Qərbin bu addımı dəstəkləməməsidir və buna görə BMT-nin səyləri bir addım da irəli gedə bilməyəcək.

Lavrov, həmçinin qeyd edib ki, bu maneələrə baxmayaraq, Rusiya Prezidenti Qara dəniz taxıl təşəbbüsü çərçivəsində Afrikanın ən yoxsul 6 ölkəsinin hər birinə pulsuz olaraq 50 min ton taxıl vermək və 1 milyon ton taxılın türk şirkətləri tərəfindən emal edilərək Qətərin maliyyə dəstəyi ilə dünya bazarlarına çıxarılması ilə bağlı vədlərinə əməl edəcək.

Gözlər Ərdoğan-Putin görüşünə yönəlib
Lavrovun açıqlamalarında təminat veriləcəyi təqdirdə, Rusiyanın razılaşmaya hazır olduğunu deməsi müsbət hal kimi qiymətləndirilib.

Fidan, həmçinin təklif edilən zərfin çox əhatəli və texniki ölçüyə malik olduğunu və bunun üzərində işləməyə davam edəcəklərini bildirərək, Moskvanın təklif zərfini tamamilə rədd etmədiyini bildirib.

Lakin bütün bu düzəlişlərin həyata keçirilməsi üçün onları Qərb, ilk növbədə, ABŞ dəstəkləməlidir. Erdoğan və Putinin gələn həftə üçün ehtimal olunan görüşünə qədər Ankaranın bu istiqamətdə səylərini davam etdirəcəyi gözlənilir.

Prezident Erdoğan Putinlə taxıl təşəbbüsü ilə bağlı keçirəcəyi görüşdən alınacaq müsbət bir nəticə ilə 9-10 sentyabr tarixlərində Hindistanda keçiriləcək G20 sammitində və sentyabrın 18-də başlayacaq BMT Baş Assambleyasının iclaslarında iştirak etməyi hədəfləyir.
BBC

Dünya Bankı Türkiyədə zəlzələ bölgələrinə 1 milyard dollar dəyərində maliyyə yardımı edəcək.

Axar.az-ın məlumatına görə, bu barədə Türkiyənin Maliyyə və Xəzinə Nazirliyi məlumat yayıb.

Bildirilib ki, kreditin 296,5 milyon dolları Ekologiya və Şəhərsalma Nazirliyi, 252,2 milyon dolları Səhiyyə Nazirliyi, 388,3 milyon dolları isə İLBANK layihələrində istifadə olunacaq.

"Dünya Bankının Türkiyədə zəlzələdən zərərçəkmiş ərazilərin yenidən qurulmasına verdiyi dəstək son dərəcə əhəmiyyətlidir. Həm beynəlxalq dairələr, həm də öz resurslarımız tərəfindən verilən imkanlar daxil olmaqla, bu ərazilərin bərpası üçün çalışacağıq", - deyə Türkiyənin xəzinə və maliyyə naziri Məhməd Şimşək bildirib.

Xatırladaq ki, fevralın 6-da Türkiyədə səhər saatlarında 7.7 və 7.6 bal gücündə iki zəlzələ baş verib. Dərinliyi 7 kilometr olduğu müəyyən edilən zəlzələ Hatay, Qaziantep, Kilis, Osmaniye, Malatya, Adıyaman, Şanlıurfa, Diyarbəkir, Adana və Kahramanmaraş vilayətlərində ciddi dağıntılara səbəb olub. Zəlzələ nəticəsində ölənlərin sayı 50 mini ötüb.

Bəzi ekspertlərin fikrincə, ölkədə inflyasiya faizləri aşağı salınmasa, əhalinin iqtisadi durumunda çətinliklər yaşana bilər. Qeyd olunur ki, əməkhaqlarının və pensiyaların artılması məsələsinə yenidən baxılmalıdır.

Teref.az xəbər verir ki, deputat Vahid Əhmədov yaxın aylarda maaş və pensiyaların artırılması ilə bağlı gözləntilərə açıqlamasında aydınlıq gətirib:

"Hər ilin payız sessiyasında gələn ilin dövlət büdcəsi müzakirə edilir. Yəqin ki, oktyabr - noyabr aylarında da Milli Məclis 2024-cü ilin dövlət büdcəsini müzakirə edəcək, bu məsələlərə də baxılacaq. Fikirlərlə mən də razıyam. Onsuz da maaş və pensiya artımı hər il olur. Mütəmadi olaraq dövlət büdcəsinə baxanda bu məsələlər üçün nəzərdə tutulan vəsait artırılır. Hər zaman gündəmdə olan məsələdir.

Dövlət başçısı da həmişə sosial sahəni prioritetlərdən biri kimi diqqətdə saxlayır. Ən yüksək faizlə vəsait ayrılır buna. Elə vaxt olub ki, büdcənin 45 faizini bu sahəyə ayırmışıq. Önümüzdə Qarabağın yenidən qurulması, müharibədən sonra dövlətin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi kimi digər prioritet məsələlər də dayanır".(azerforum)

Əhalinin qocalması, həm də yeni doğulanların sayının azalması ilə əlaqədar iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli sosial media hesabında həyəcan təbili çalıb. Ötən illərin statistik göstəricilərini müqayisə edən ekspert deyib ki, 2015-ci illə müqayisədə 2022-ci ildə 43 min 364 uşaq az doğulub: “Ölkəmizdə ildən-ilə doğuş sayı azalır. 2015-ci 166 min 210, 2016-cı ildə 159 min 464, 2017-ci ildə 144 min 41, 2018-ci ildə 138 min 982, 2019-cu ildə 141 min, 2020-də 125 min, 2021-ci ildə 110 min 700, 2022-ci ildə 122 min 846 körpə dünyaya gəlib. Digər çox ciddi problem də var – bizdə əhali də sürətlə qocalır və əngəlli insanların sayı kəskin artır.

Azərbaycanda ahıl şəxslərin (70 yaş və daha artıq olan) sayı 2000-ci ildə 226,7 min nəfərdən 2022-ci il 1 yanvar tarixinə olan məlumata əsasən, 452,1 min nəfərə çatib – təqribən 2 dəfəyə yaxın artım var. Bundan başqa əlilliyi müəyyən edilmiş şəxslərin sayı artaraq, bu müddətdə 251 min nəfərdən 615 min nəfərə qədər yüksəlib – bu göstəricidə də 3 dəfəyə yaxın artım qeyd olunub.

Yəni demoqrafik vəziyyətimiz kritikləşir, doğuş azalır, yaşlı və əngəlli insanların sayı artır – bu isə o deməkdir ki, bir müddət sonra təqaüd yaşında olanlar artacaq, obrazlı desək, “nəsillər arası həmrəylik” zənciri qırılacaq - indi indi gənclər işləyir, DSMF-yə pul ödəyir, o pulla təqaüdçülərə ödənişlər olunur, sonra indiki gənclər növbəti nəslin ödənişlərini təqaüd kimi almalıdırlar. Zatən DSMF öz xərcini ödəyə bilmir, büdcədən ən çox dotasiya alan qurumlardan biridir, bir müddət sonra büdcənin təqaüd və əngəlli insanlara ödəniş üçün daha çox vəsait ayırmağa məcbur qalacağıq. Bu isə bir tək neft-qaz sektorunda asılı olan büdcənin yükünü çəkilməz edəcək, ödənişlərin azalması, həyat keyfiyyətinin və səviyyəsinin daha da azalması baş verəcək”.
Ekspert hesab edir ki, demoqrafik vəziyyətin düzəlməsi üçün “uşaq pulu” təsis edilməlidir. Bu isə büdcəyə yüklənəcəyi üçün ölkədə dayanıqlı iqtisadi model tətbiq olunmalıdır.

TEREF.AZ-ın məlumatına görə, sosioloq Lalə Mehralı isə “Sherg.az”a açıqlamasında deyib ki, maddi-sosial problemlər içində çapalamasınlar deyə, aztəminatlı ailələr dünyaya birdən artıq uşaq gətirmək istəmir: “Hər nə qədər Azərbaycanda demoqrafik problem yoxdur, artım tempi normaldır kimi fikirlər səslənsə də, ölkəmizin gələcək demoqrafik vəziyyəti ətrafında çox ciddi düşünmək lazımdır. Bəli, uzun müddət Azərbaycanda doğum səviyyəsi ilə bağlı problem yox idi və çoxları hesab edirdi ki, bunu stimullaşdırmağa ehtiyac yoxdur. Amma indi statistika narahatlıq yaratmağa başlayıb.

Biz hansısa vasitələrlə ailələri uşaq dünyaya gətirməyə çağırmalıyıq. Bu sahədə ciddi təşviqat işi həyata keçirmək, onlara maddi-sosial dəstək vermək olar ki, ailə sayını artırsınlar, demoqrafik vəziyyətimizə töhfə versinlər. İnsanlar arasında maarifçilik işləri aparılmalıdır ki, doğum faizi yüksəlsin. Bu öz yerində. Bir məsələni də vurğulamaq istəyirəm. Bir uşaqdan artıq övlad dünyaya gətirən ailəni nə gözləyir? Əsasən problemlər gözləyir. Sosial problemlərə, qidalanma, geyim, təhsillə bağlı gərək olanları əldə edə bilmədiklərinə, ləvazimatları almağa gücləri olmadıqlarına, uşaqlarını təmin edə bilmədiklərinə görə dünyaya uşaq gətirmək istəmir. Yoxsa heç bir valideyn istəməz ki, övladı bu dünyada tək, yalnız qalsın. Biz bu dünyanı tutub durmayacağıq. Valideyn olaraq nə vaxtsa dünyadan köçüb gedəcəyik. Bizdə təşviqat alətləri yoxdur. Hansı tədbirlər görülür ki, bu insanlar dünyaya uşaq gətirsinlər? Bu məsələlər ciddi yanaşma tələb edir və bunu təkcə ailələrin üzərinə qoymaq da düzgün deyil. İnsanlara, ailələrə dəstək verilməlidir. Dövlət nəhayət ki, uşaq pulu məsələsinə bir əncam çəkməlidir. Müzakirələrin, çağırışların nəticəsi olmalıdır. Biz böyük, fantastik məbləğlərdən danışımırıq, hər ailənin köməyinə yetəcək və dövlət büdcəsini zərərə salmayan məbləğdən danışırıq”.