Kadın hep bir zevk unsuru, köle, cariye, hizmetçi olarak görülmüştü.

Hatta Avrat-Avret kelimesi bile saklanılması gereken eşya-cinsel organ anlamına geliyordu.

Eski Çin'de de durum farklı değildi; hizmetçi olarak görülen kadınlara isim bile verilmez, kadın bir, kadın iki, kadın 3 diye sayılırdı. Tanıklığı da kabul edilmezdi.

Ortaçağda kadın bilgelik yolunu seçmişse, vay haline; cadı diye avlanırdı.

Fakat yalnızca Türkler kadını bereket sembolü, yerin ve göğün evladı olarak görmüştür. Katunun rızası ve imzası olmadan Kağanın yaptığı anlaşma bile geçerli sayılmıyordu.

Çin ile ilk anlaşmayı, Mete Han'ın hatunu yaparken; Avrupa Hun Türklerinde resmi görüşmeleri Attila'nın hatunu yapıyordu. Türk mitolojisinde ise kadın artık tanrısallaşmıştır.

Yaradılış destanında Ak Ana, sudan yaratma fikrini Ülgen'e verirken, en meşhur figürlerden Umay Ana Orhun Yazıtlarında bile yer almış.

Nitekim yazıtlarda ''Umay gibi, annem hatunun şerefine küçük kardeşime Kül Tigin adı verildi.

Babam İlteriş kağan, anam İlbilge hatunu Tengri yukarıdan idare ederek yükseltmiş.'' demektedir.

Yine Türk mitolojisinde Asena yol gösteri tanrıçayken, Ötügen ise toprak anaya verilen isimlerden biridir. Dikkat edileceği üzere Türkler mezarlıkları düz değil, yükseltilmiş ve yuvarlatılmış şekilde yapıyor.

Bunun sebebi, Türklerin yeniden doğuşa inanıyor olmasından ötürü mezarlıkları hamile bir kadının karnına benzeterek, toprağın bir ana gibi tekrar insanı doğuracak olmasına inanmasıdır.

Türklerde kadın bu kadar kutsal bir noktadayken, son 1000 yıl boyunca Türk kadınının resmi hakkı alınmış, sosyal hayatı kısıtlanmış, eve kapatılmış, tanıklığı bile kalmamıştır.

Tüm bu hakikatleri, tüm bu tarihi gerçekleri tarihin en kanlı savaşlarında bile bulduğu ilk fırsatta okumaktan geri durmamış bir adam, 1000 yıl sonra ilk defa ''Kadınların üzerindeki bütün baskıyı kaldıracağım.'' dedi.

Bunu dedi çünkü kadınların üretime katılmasıyla devletin kârlı çıkacağını biliyordu.

Kadınların üzerinden bütün baskıyı kaldırmakla medeniyetin yeniden doğacağını biliyordu; çünkü kadın medeniyet demekti.

Bütün baskılar kaldırıldı. Kadına giyim kuşam özgürlüğü verdi. Kadını üretime kattı. Kadına bir soyadı verdi.

Ona tanıklık hakkı vermekle kalmadı, onu avukat yaptı, hakim yaptı. Kadını toplumlara öğretmen yaptı.

1000 yıl sonra tek bir adam bunu yaptı.
Kimmi o tabiki M. K.ATATÜRK.
-Ertürk Özel-
TEREF

Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politikalar Kurul Üyesi Prof.Dr. Aygün Attar, KKTC Barış Harekatı'nın 50. yılı sebebiyle bir yazı yazarken Emin Çölaşan'ın Sözcü gazetesinde yayınlanan yazısına tepki gösterdi.

İşte Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politikalar Kurul Üyesi Prof.Dr. Aygün Attar'ın "Sözcü'ye iki çift sözüm var!" başlıklı o yazısı:

"Sözcü’ye iki çift sözüm var!

#KKTC Barış Harekatının 50.yıldönümünü büyük coşkuyla kutluyoruz .
Böylesi önemli bir günde dahi her fırsatta Can Azerbaycan’a saldırmaya bahane arayan bir güruh şimdi de Kıbrıs üzerinden yükleniyor Azerbaycan'a.
Sözcü gazetesinin 82 yaşındaki yazarı Emin Çölaşan içindeki Azerbaycan nefretini kusarak bugünkü yazısında Azerbaycan’a saydırmış “sahte dost “ diye adlandırmış ve Kıbrıs ‘a yönelik tutumunu eleştirmiş .
Yaşı nedeniyle hafıza sorunu yaşama ihtimaline karşı (edebimden bunama demiyorum) Azerbaycan‘ın KKTC ‘ye yönelik tutumunu somut verilerle hatırlatayım;

Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ‘in bizzat teşebbüsü ve davetiyle KKTC Cumhurbaşkanı Tatar Şuşa’da gerçekleştirilen TDT Zirvesine katıldı .
Türk Dünyasının Zafer simgesi olan “Xarı Bülbül’lü Cıdır Düzünde beyaz atlı Türk yiğitlerinin ellerinde Türk Devletleri Teşkilatına üye olan devletlerle birlikte Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti bayrağı dalgalandı .
İkili görüşmeler yapıldı, iki ülke arasında iş birliği konusunda verimli açıklamalar oldu.
Geçen ay benim de iştirakçi olduğum Şuşa Beyannamesi yıldönümündeki toplantıda KKTC Başbakanı Üstel davet edildi ve sayın Başbakan konuşmalarında Azerbaycan‘ın KKTC’ye verdiği destek konusu üzerinde detaylı durarak şükranlarını ifade ettiler.
Azerbaycan Parlamentosunda KKTC dostluk grubu yaratıldı ve halihazırda da aktif olarak faaliyetini sürdürmektedir.
Türkiye ve KKTC devlet başkanları tarafından defaatle Azerbaycan‘a Kıbrıs konusundaki tutum nedeniyle kamuoyu karşısında teşekkürler edildi, Azerbaycan'ın KKTC ‘ye yönelik tutumunun önemi üzerinde duruldu.
Peki kendisine duayen gazeteci unvanını layık gören Emin Çölaşan’ın yahut ona köşe yazarı payesi veren Sözcü’nün bunlardan haberi yok mu ?
Acaba Çölaşan’ın yıllarca haber kaynağı olarak tanımladığı “minik kuş” ona gerekli havadisleri servis etme yeteneğini kaybetmiş mi?
Daha önceleri de kinli ve kirli kalemiyle Azerbaycan‘a saldıran, iftiralardan hareketle muzaffer Ali baş kumandan Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev’e hakaretler yağdıran şu yaşlı ve zavallı zatı cevaplandırdığımı hatırlayınca Emin Çölaşan‘ın bilinçli şekilde göz bebeğimiz olan Kıbrıs üzerinden Can Azerbaycan‘ımıza saldırdığı kanısına vardım .
Kulağının arkasından helva kokusu gelen birisinin gazeteci kimliğini nefret unsuru olarak kullanması ne acı !
Ahir ömründe daha faydalı işlerle meşgul olmak varken bir millet iki devlet arasına nifak tohumu ekenlere de, 'Sözcü’lük yapamayana gazeteci ayağına söz söyletenlere de yazıklar olsun!
Boşuna kürek çekmeyiniz Can Azerbaycan’la aramızı bozamayacaksınız!
Her fırsatta Azerbaycan‘a teşekkür ederek biz bir millet üç devletiz diyen kadirşinas Kıbrıs Türklerine selam olsun.
Bayramın kutlu olsun , yavru Vatan ❤️
Prof. Dr. Aygün Attar"

"Adidas" 1972-ci il Münhen Olimpiadası faciəsi ilə bağlı reklam kampaniyası keçirib.

Yarış zamanı 11 israilli idmançı Fələstinin "Qara sentyabr" terror qruplaşması tərəfindən girov götürülərək öldürülüb.

Həmin ildə ilk dəfə buraxılan model əsasında retro idman ayaqqabılarının yer aldığı reklam kampaniyasına görə şirkət sonradan üzr istəyib.

Belə ki, kampaniyanın siması kimi Fələstin əsilli məşhur amerikalı model Bella Hadid seçilib. O, İsraillə münaqişədə Fələstini fəal şəkildə dəstəkləyir.

Yəhudi icmalarının çoxsaylı narazı nəşrlərindən sonra "Adidas" sosial şəbəkələrdə Hadidin yer aldığı bütün paylaşımları silib.

Bella Hadidin özü və nümayəndələri bu vəziyyəti şərh etməyiblər.

championat.com

Məşhur rusiyalı teleaparıcı Yelena Malışevanın Nyu-York ətrafında dəbdəbəli malikanəsi olduğu aşkarlanıb.

Bu barədə Oxu.Az "Sarqrad" nəşrinə istinadən bildirir.

Nəşrin məlumatına görə, Malışeva obyekti 2016-cı ildə 6,5 milyon dollara alıb. Malikanə müstəmləkə üslubunda tikilmiş evlərə bənzəyir.

İnteryer çoxlu sayda qızıl örtüklü detallar, kristal elementlər, mərmər və s. ilə seçilir. İnternetdə yayılan fotolara əsasən, ev iki mərtəbədən ibarətdir ki, bura yemək otağı, kaminli qonaq otağı və geniş mətbəx daxildir.

Digər maraqlı detal isə başlarının üstündə çıraq tutan qaradərili oğlanların heykəlləridir.

Milli Məclisin sabiq deputatı, mərhum akademik Cəlal Əliyevin qızı – İzzətxanım Cavadova “Azərişıq” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinə qarşı məhkəmə iddiası qaldırıb.

Yeniavaz.com xəbər verir ki, iddia Bakı Kommersiya Məhkəməsinin hakimi Günay Həşimovanın icraatına verilib.

Qeyd edək ki, iddianın hansı səbəbdən qaldırıldığı bildirilmir.

Məlumat üçün bildirək ki, İzzətxanım Cavadova Energetika nazirinin sabiq müavini Gülməmməd Cavadovun oğlu Süleyman Cavadov ilə evlidir.

Evində qanunsuz tikinti aparmaq ittihamı ilə mühakimə olunan Arda Turanın anası Yüksel Turan “tikinti çirklənməsinə səbəb olmaq” ittihamı ilə 10 ay həbs cəzasına məhkum edilib.

TNS xəbər verir ki, “Eyüpspor”un baş məşqçisi Arda Turanın anası Yüksel Turana ittihamçı 5 ilə qədər həbs istəsə də, hakim 10 aylıq cəza təyin edib.

Bildirilib ki, Bayrampaşa bələdiyyəsinin araşdırmalarında 1, 2 və 3-cü mərtəbələrdən ibarət binada yaşayış olduğu, lakin 2020-ci ildə binaya qeyri-qanuni çardaq əlavə edildiyi müəyyən edilib.

Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin (BƏƏ) vitse-prezidenti və baş naziri, Dubayın hökmdarı Şeyx Məhəmməd bin Rəşid Əl Məktumun qızı Şeyxa Mahranın "İnstagram"dakı paylaşımı maraq doğurub.

TEREF teleqraf.com-a istinadən bildirir ki, şahzadə sosial şəbəkə hesabında ərindən boşandığını elan edib.

Şahzadə paylaşımında ərindən boşadığını deyib: "Əziz ərim, sən başqa işlərlə məşğulsan, boşandığımızı elan edirəm. Mən səndən boşanıram, boşanıram, boşanıram. Özünə yaxşı bax. Sənin keçmiş arvadın".

Əvvəlcə sosial şəbəkə izləyiciləri şahzadənin hesabının oğurlandığını düşünüb. Ancaq sonradan hər iki tərəf sosial şəbəkədə bir-birini izləməni dayandıraraq toy fotolarını silib.

Cütlük ötən ilin aprelində möhtəşəm mərasimlə evlənib və ilk övladları 2 ay əvvəl dünyaya gəlib.

Bu aydan ölkədə qadınların pensiya yaşı daha 6 ay artılaraq, 64 oldu. “Əmək pensiyaları haqqında” Qanunun 7-ci maddəsinə əsasən, kişilərin pensiya hüququ əldə etmək üçün yaş həddi 2017-ci il iyulun 1-dən başlayaraq hər il 6 ay artırılmaqla 2021-ci il iyulun 1-dək 65-ə çatdırılmalı idisə, qadınlar üçün bu keçid dövrü 2017-ci il iyulun 1-dən 2027-ci il iyulun 1-dək nəzərdə tutulub. Yəni qadınlar üzrə pensiya hüququ əldə etmək yaşı bundan sonra hələ daha iki dəfə 6 ay artırılacaq ki, 65-ə çatsın.
Qadınların və kişilərin eyni yaşda pensiyaya çıxmaları nə dərəcədə məntiqidir? Qadınlar kişilərdən daha tez pensiya hüququ əldə etməlidirlər. Onlar zərif cinsin nümayəndələri olduqları, ailədə aparıcı qüvvə sayıldıqları, uşaq dünyaya gətirdikləri, onun təlim-tərbiyəsində əsas və həlledici rol oynadıqları üçün müəyyən güzəşt və imtiyazlara sahib olmalıdırlar. O cümlədən, pensiya hüququ məsələsində də. Qadınların pensiya hüququ əldə etmək yaşları kişilərdən azı 3 il aşağı olmalıdır. Bəzi ölkələrdə qadınlar ilə kişilərin pensiya yaşı arasında 5 il fərq mövcuddur. Bəs bizdə niyə belə deyil?

Məsələ bundadır ki, ölkədə hazırkı pensiya-sığorta sistemi mexanizmi vətəndaşlara 65 yaşdan tez pensiyaya çıxmaq imkanı vermir. Hər şey vətəndaşın əmək fəaliyyəti dövründə ödədiyi sosial sığorta haqları, yığa bildiyi pensiya kapıtalı, iş stajı və s. asılıdır. Bunlar elə təşkil olunmalıdır ki, vətəndaşın gələcəkdə əldə edəcəyi aylıq pensiya məbləği qaneedici olsun, Dövlət Sosial Müdafiə Fondu (DSMF) dövlət büdcəsindən asılı olmasın. Hazırkı yaş həddi bu məsələlər nəzərə alınaraq müəyyən edilib.

Son illər DSMF-nin dövlət büdcəsindən asılılığı xeyli azalıb. Bu, yığımlarla bağlıdır. 2019-cu ildə məcburi dövlət sosial sığorta haqları ödənişlərinin DSMF-dən alınaraq İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinə verilməsi böyük əhəmiyyət kəsb etdi.
Bundan əlavə, həmin il Vergi Məcəlləsinə edilən dəyişikliklərlə məcburi dövlət sosial sığorta haqlarının faizi artırıldı.
Paralel olaraq, əmək müqaviləsi olmadan işə cəlb edilmə faktlarının aşkarlanması və s. hesabına DSMF-nin büdcəsinin ildən-ilə artmağa başladı. Bu da sözügedən quruma dövlət büdcəsindən köçürməni azaltmaq üçün imkanlar yaratdı. 2019-cu ildən Fonda dövlət büdcəsindən ödənişlər azaldılmağa başlandı.

Yeri gəlmişkən, Fondun cari il büdcəsinə də dəyişiklik edilib. Belə ki, DSMF-nin büdcə gəlirləri və xərcləri ilə bağlı proqnoz 6 919,9 milyon manatdan 6 949,9 milyon manata çatdırılıb. Bu, məcburi dövlət sosial sığorta haqları ilə bağlı proqnozun 5 288,1 milyon manatdan 5 478,1 milyon manata yüksəlməsi, əvəzində isə dövlət büdcəsindən ayrılan vəsaitin 1 392 milyon manatdan 1 232 milyon manata endirilməsi ilə bağlıdır.

Sözün qısası, gedişat deməyə əsas verir ki, ölkədə kişilərin olmasa da, qadınların pensiyaya çıxmaq hüququnu yaxın gələcəkdə hətta 60 yaşa qədər də salmaq mümkündür. Ancaq bundan ötrü DSMF-nin maliyyə imkanları geniş olmalı, ölkədə özəl pensiya fondları fəaliyyət göstərməli, hər bir vətəndaşın işlədiyi yerdə istənilən məbləğdə pensiya kapitalı toplaya bilməsi üçün müvafiq imkan və şərait olmalıdır.

Ümumiyyətlə, biz pensiya hüququ əldə etmək məsələsinə hələ də çox bəsit yanaşırıq. Hər bir dövlət və hökumət istəyər ki, vətəndaşı ondan razı qalsın, işdən çıxdıqdan sonra yüksək səviyyədə müavinət və pensiya alsın. Ancaq bunun üçün müvafiq şərtlərin təmin olunması vacibdir. Ən böyük şərt isə ondan ibarətdir ki, gərək vətəndaşların əmək haqları yüksək olsun, onlar lazımi səviyyədə sosial sığorta haqları ödəyə bilsinlər. Çünki dövlət bütün növ sosial və pensiya ödənişlərini cibindən ödəyə bilməz.

Bu mənada, pensiya yaşı müəyyən edilərkən DSMF-in imkanları, başqa sözlə desəm, ödənişlər üçün tələb olunan vəsaitin haradan və necə əldə olunduğu nəzərə alınır. Odur ki, məsələ ilə bağlı pafoslu təklif və çıxışlarla heç nəyə nail olmaq mümkün deyil.

Pərviz Heydərov
Azvision.az