İranda fəaliyyət göstərən uşaq bağçalarında xarici dil olaraq ingilis dilinin tədris edilməsinə qadağa qoyulub.

Gununsesi.info xəbər verir ki, bu barədə “Azad İran” məlumat yayıb.

Məlumata görə, Uşaq Təhsili üzrə Milli Təşkilatın rəhbəri Həmid Rza Şeyxül-İslam bağçalarda ingilis dilinin tədrisinin qadağan edildiyini açıqlayaraq deyib:

“Biz bu məsələyə nəzarət edib, lazımi xəbərdarlıqları edəcəyik”.

Yanvarın 20-də vəzifəsinin icrasına başlayacaq ABŞ-ın yeni seçilən prezidenti Donald Tramp Kaliforniya rəsmilərini Los-Anceles ətrafında ölümcül meşə yanğınları ilə bağlı səriştəsizlikdə ittiham edib.
APA xəbər verir ki, Tramp bu barədə Sosial platformasında paylaşım edib.

Donald Tramp paylaşımda hazırkı administrasiyanı və Kaliforniya rəsmilərini sərt tənqid edib.

"Los-Ancelesdə yanğınlar hələ də davam edir. Bacarıqsız siyasətçilər onları söndürmək üçün bir yol tapa bilmirlər" - Tramp deyib.

O, əlavə edib ki, minlərlə ecazkar evlər yox olub və çoxları tezliklə məhv olacaq: “Hər yerdə ölüm var. Bu, ölkəmizin tarixindəki ən dəhşətli fəlakətlərdən biridir. Yanğınları söndürə bilmirlər. Bunlara nə olub?".

“Numbeo” şirkətinin 2025-ci il üçün təhlükəsizlik indeksinə görə, Ermənistan dünyanın ən təhlükəsiz 10 ölkəsi siyahısına daxil edilib.
TEREF Globalinfo.az-a istinadən xəbər verir ki, bu barədə “Hraparak” nəşri məlumat yayıb.

Nəşr bildirir ki, Ermənistan 77,9 balla 8-ci yerdədir (keçən il də eyni mövqedə idi):

“Beləliklə, Gürcüstan 21-ci (73,7 xal), Azərbaycan 33-cü (68,2 xal), Rusiya 51-ci (61,3 xal), Türkiyə 57-ci (58,8 xal), İran 93-cüdür (49,5 xal)”.

İlk sıralarda Tayvan (82,9 xal), Oman (81,7 xal), Man Adası (78,5 xal) və Yaponiya (77,1 xal) yer alıb. Siyahıda Haiti 145-ci, Papua Yeni Qvineya 146-cı, Venesuela 147-ci yerdədir.

Diqqətçəkən məqam Ermənistan və Gürcüstanın daim iğtişaş və gərginliklər ocağı olmasına baxmayaraq, regionun ən təhlükəsiz ölkəsi Azərbaycandan öndə göstərilməsidir.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev yerli televiziya kanallarına sonuncu müsahibəsində Ermənistanla sülh danışıqları və mövcud problemlərə geniş yer verdi. Prezident İrəvanın hər vəchlə sülhdən yayındığını diqqətə çatıdırıb.

Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan İlham Əliyevin xəbərdarlığına və təkliflərinə necə cavab verəcək? 17 maddəlik sülh sazişində mübahisəli 2 maddə razılaşdırıla bilərmi?

Globalinfo.az-a danışan beynəlxalq münasibətlər üzrə ekspert Əziz Əlibəyli deyib ki, Ermənistan-Azərbaycan münasibətləri kontekstində sülh müqaviləsi üzərindən bir-iki bəndin müzakirə edilməsi feyk kimi görünür.

Daha ətraflı videoda:

"Bu direktiv Türkiyə, Ermənistan, Gürcüstan və Azərbaycan istiqamətindən Rusiyaya reyslərin ləğv edilməsinə səbəb ola bilər..."

Avropa Aviasiya Təhlükəsizliyi Agentliyi (EASA) aviaşirkətlərə Rusiyanın 60-cı şərq uzunluq meridianının qərbində yerləşən hava məkanından, yəni Yekaterinburqdan qərbdə yerləşən bütün Avropa ərazisi üzərindən uçuşlardan çəkinməyi tövsiyə edən direktiv yayımlayıb.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə "atorus.ru" nəşri məlumat yayıb.

Məlumatda deyilir ki, direktiv uçuşların yüksək risk zonaları üzərindən təhlükəsizliyini təmin etmək məqsədilə verilib. Tövsiyə Rusiyada mülki və hərbi aviasiya arasında koordinasiyanın mümkün çatışmazlıqları və səhv identifikasiya ehtimalı səbəbindən mülki təyyarələrə təsadüfi hücum riskləri ilə izah olunur.

Bundan əlavə, EASA qeyd edir ki, Rusiya ərazisində qlobal naviqasiya peyk sistemlərinin siqnallarının saxtalaşdırılması və basdırılması halları müşahidə olunur.

Tövsiyə 31 iyul 2025-ci il tarixinə qədər qüvvədədir, lakin vəziyyətin dəyişəcəyi təqdirdə yenidən nəzərdən keçirilə bilər.

Avropa aviaşirkətləri Ukrayna müharibəsi başlanandan bəri Rusiya üzərindən uçuşlar həyata keçirmir, lakin EASA-nın tövsiyələrini könüllü olaraq digər ölkələrin aviaşirkətləri də izləyir. Buna görə də bu direktiv Türkiyə, Ermənistan, Gürcüstan və Azərbaycan istiqamətindən Rusiyaya reyslərin ləğv olunmasına səbəb ola bilər.

Dekabrın sonlarında Qazaxıstanın Aktau şəhərində Bakıdan Qroznıya uçan "Azərbaycan Hava Yolları"na məxsus təyyarə qəzaya uğrayıb, nəticədə 38 nəfər həlak olub. Azərbaycan tərəfinin məlumatına görə, təyyarə Rusiya hava hücumundan müdafiə sistemi tərəfindən raketlə vurulub.

Hadisədən sonra İsrailin "El-Al", Qazaxıstanın "Kvazar Air", Türkmənistan Hava Yolları, "Azərbaycan Hava Yolları" və Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin "Flydubai" şirkətləri Rusiyaya olan uçuşları ləğv edib və ya məhdudlaşdırıb.

Bu arada "Rosaviasiya" bu gün artıq ikinci dəfə Kazan hava limanında reyslərin qəbulu və göndərilməsi ilə bağlı məhdudiyyətlər tətbiq edib. Eyni zamanda, Ulyanovsk və Samara hava limanlarının da fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb.

"Bu tövsiyə, əslində, Qərb ölkələrinin Rusiya Federasiyasının mülki aviasiya sektoruna sanksiya təzyiqi siyasətinin davamıdır. Tövsiyə Transsibir marşrutlar sistemi vasitəsilə Avropa İttifaqı hava limanlarına uçuş edən Asiya aviaşirkətlərinin sayını azaltmaq üçün növbəti cəhddir", - bəyanatda deyilir.

"Aydındır ki, EASA vasitəsilə dost olmayan ölkələr Rusiya Federasiyasına, onun mülki aviasiyasına nüfuz və iqtisadi cəhətdən zərər vurmağa, öz aviaşirkətlərinə itirilmiş rəqabət üstünlüyünü qaytarmağa çalışır", - "Rosaviasiya" iddia edib.

Avropa Komissiyası (AK) yanvar 14-də Avropa İttifaqı ölkələri ilə Rusiyaya qarşı növbəti sanksiyalar paketi ilə bağlı məsləhətləşmələrə başlayacaq.
Bu barədə Polşanın RMF 24 radiosuna bir neçə diplomatik mənbə məlumat verib.
Radionun məlumatına görə, Avropa İttifaqına sədrlik edən Polşa bu sanksiyalar paketinin 2025-ci il fevralın 24 qədər qəbul edilməsini istəyir. Eyni zamanda, yeni məhdudiyyətlərin hazırlanmasının bir sıra çətinliklərlə üzləşə biləcəyi qeyd olunur. Çünki Avropa İttifaqı diplomatları qərarların qəbul edilməsində müəyyən bir "tavan"a çatıldığına inanırlar.
Bundan əlavə, Macarıstan və Slovakiya kimi ölkələrin müqavimət göstərəcəyi gözlənilir.

Kreml və Qərb ölkələri arasında Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin şərtləri əsasında Ukraynada müharibənin dayandırılması ilə bağlı heç bir danışıqlar davamlı sülhün təminatı ola bilməz.

Bu barədə ABŞ-nin Müharibə Araşdırmaları İnstitutunun (ISW) təhlilində deyilir.

Məqalədə qeyd olunur ki, Kreml ABŞ-nin yeni seçilmiş prezidenti Donald Trampla heç bir ilkin şərt olmadan Ukrayna üzrə danışıqlara hazır olduğunu təsdiqləyib, amma özünün dəyişməz qaldığını vurğulayıb.

“Kremlin Qərb liderləri ilə danışıqlara “hazırlığına” baxmayaraq, Putin bu tələblərin tərəfdarı olaraq qaldığı müddətdə heç bir danışıqlar tam və davamlı sülhə gətirib çıxarmayacaq”, – ISW bildirir.

Dünən Tramp Putinlə danışıqlara hazır olduğunu açıqlayıb. Buna Rusiya liderinin sözçüsü Dmitri Peskov belə cavab verib ki, Putin təmaslara açıqdır, amma Kreml onun 2024-cü ilin iyununda bəyan etdiyi mövqeyini saxlayır.

O zaman Putin Ukraynanın denazifikasiya və demilitarizasiyasını, artıq ələ keçirilmiş, eləcə də hələ də Ukraynada olan ərazilərin bir hissəsinin Rusiyaya verilməsi və Zelenski hökumətinin dəyişdirilməsini tələb etmişdi.

İranın Ərdəbil əyalətindəki nümayəndəsi və bölgənin cümə imamı Həsən Amulinin ölkəmizə qarşı tənqid və təhqir motivli açıqlamalarından sonra Tehran və Bakı arasında soyuqluq artıb.
Maraqlıdır ki, ölkənin ali dini liderinin nümayəndəsi hesab edilən birinin başqa bir dövlətə qarşı səsləndirdiyi fikirlərə görə hələ də rəsmi səviyyədə hər hansı üzrxahlıq edilməyib. İranın bu addımları son zamanlardakı ağır siyasi məğlubiyyətləri, beynəlxalq səviyyədə çıxılmaz vəziyyətə düşməsi səbəbindən aqressvliyini büruzə verməsi kimi dəyərləndirilir.

Mövcud vəziyyət fonunda Azərbaycan televiziyalarında səsləndirilən “Təbriz, Urmiya, Ərdəbil Azərbaycandır” kimi şüarlar diqqət çəkir. Amulinin çıxışlarından sonra Təbriz küçələrində Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın fotolarının divarlara asılması müzakirələrə səbəb olub. Fotoların üzərində “Yaşasın Qarabağ qəhrəmanı Əliyev başqan!” və “Yaşasın Şam fatehi Ərdoğan rəis!” yazılması maraqla qarşılanıb.

İran Güney azərbaycanlıların Bakıya yaxın münasibətindən narahatdır? Azərbaycanın bu istiqamətdə Tehrana təzyiq imkanları varmı?

Globalinfo.az-a danışan politoloq Əlimusa İbrahimov deyib ki, Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra İranla münasibətlər heç də hamar olmayıb:

“İkitərəfli münasibətlər zaman-zaman yüksək inkişaf səviyyəsinə çatsa da, bəzən qırılma nöqtəsinə qədər aşağı düşüb. Münasibətlərin bu səviyyədə cərəyan etməsi heç də iki tərəfin öz arzusu ilə baş verməyib, əsasən xarici vasitələrdən təsirlənib. Məsələn, İranın Ermənistan və ermənilərlə münasibətləri hər zaman Azərbaycanı qıcıqlandıran motiv olub. Bakı müstəqillik illərində İranın Ermənistana dəstəyini, onun Azərbaycana qarşı silahlandırılmasını qəbul etməyib və Tehranı bu dəstəyə görə tənqid edib. 44 günlük müharibə zamanı İran silahlı qüvvələrinin Azərbaycanın Qarabağda irəliləməsinə qarşı çıxması da, ikitərəfli münasibətlərə ciddi təsir göstərib.

Tehranın da Bakıya qarşı irəli sürdüyü bəzi iddialar var. Bu, Azərbaycanın Türkiyə və İsraillə bütün sahələrdə olan münasibətləridir. İran xüsusilə Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərinə qısqanclıqla yanaşır. Ankaranın Bakı vasitəsi ilə Cənubi Qafqazda möhkəmlənməsini özü üçün təhlükə olaraq görür. İsraillə Azərbaycanın əlaqələrini isə özünə qarşı çevrilmiş siyasi-hərbi akt kimi qiymətləndirir.

Politoloq bildirib ki, artıq Azərbaycan torpaqları işğaldan azad olunub, amma İran “erməni kartı”nı hələ də əlindən buraxmaq istəmir:

“Azərbaycan-Ermənistan münasibətlərinin inkişaf etməsi və kommunikasiyaların açılmasını Tehran özünün qırmızı xətti kimi görür. Eyni zamanda Suriyadakı məğlubiyyətini birbaşa Türkiyənin regional siyasəti ilə bağlayır və Azərbaycanı da bu siyasətin tərkib hissəsi hesab edir. Məhz bu səbəbdən son günlər İranda Azərbaycana qarşı düşmənçilik ritorikası güclənib.

Bakının düşmənləri öz ruporlarından daha intensiv istifadə etməyə başlayıblar. Bu şəraitdə təbii ki, Azərbaycan da sakit müşahidəçi rolunu oynaya bilməz. Çünki İranın hazırkı münasibətinə qarşı çıxmaq üçün imkanlarımız daha genişdir. Amma Bakı heç zaman qonşusunun pis vəziyyətindən istifadə etməyib.

Bu gün bizdə İrana qarşı baş qaldıran hərəkatın əsas səbəbinin məhz Tehranın davranışlarından qaynaqlanması hər kəsə məlumdur. Rəsmi Bakı ölkəmizə qarşı edilən çıxışları cavablandırmaq məcburiyyətindədir. Belə ki, İran anti-Azərbaycan ritorikasını müxtəlif vasitə və üsullarla gündəmdə saxladığı müddətdə, Bakının da əks-həmlələrini və hətta hücumlarını göz önünə almalıdır”.

Prezident Ağ Evin yeni rəhbəri dönəmində Azərbaycan-ABŞ münasibətlərinin strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə qalxacağını istisna etməyib, Amerika kəşfiyyatına bağlı mərkəz də Vaşinqtonun Bakıya “stavka” edəcəyini proqnozlaşdırıb; Ermənistan sülh prosesində nala-mıxa vurmağı yığışdırmasa...
Bakı ilə İrəvan arasında sülh müqaviləsinin taleyinə böyük ehtimalla məhz bu il ərzində aydınlıq gəlməlidir. Daha doğrusu, hər şey Ermənistan tərəfinin məsələyə nə dərəcədə ciddi yanaşacağından asılı olacaq. Çünki Azərbaycanın bu xüsusda edəcəyi heç nə qalmayıb. Ortam tam bəlli və aydın. “Top” çoxdan Ermənistanın meydanında. Təəssüf ki, təzə ildə də İrəvan rəsmilərinin pozitiv yanaşmasını görmürük. Hələ də “göylərdə süzür”, söz oynatmaqla məşğuldurlar. “Sülh müqaviləsinin razılaşdırılmamış iki maddəsi üzrə biz təkliflər irəli sürmüşük və Azərbaycan tərəfinin müsbət cavabı olduğu təqdirdə müqaviləni imzalamağa hazırıq”.

Ermənistan baş naziri Nikol Paşinyan Prezident İlham Əliyevin 7 yanvar tarixli müsahibəsi ilə bağlı danışarkən belə deyib. Xatırladaq ki, ötən il dekabrın 18-də İlham Əliyev rusiyalı jurnalist D.Kiselyova müsahibəsində 17 maddədən ibarət sülh sənədinin yalnız iki bəndinin razılaşdırılmadığını söyləmişdi.

Bunlar: 1. Tərəflərin bir-birinə qarşı beynəlxalq iddialardan imtinası. 2.Üçüncü ölkələrin nümayəndələrinin sərhəddə yerləşdirilməməsi: Avropa Birliyinin (AB) müşahidə missiyasının fəaliyyətinin dayandırılması.

Əlavə olaraq, Prezident Azərbaycanın 2 şərtini bəyan etmişdi: 1. Ermənistan konstitusiyası dəyişməlidir - torpaq iddiası. 2. İrəvan ATƏT-in Minsk Qrupunun (MQ) ləğvinə razılıq verməlidir. Söz düşmüşkən, yanvarın 9-da “facebook”-da etdiyi paylaşımda Paşinyan MQ-nin buraxılmasını yenə də mümkün sayıb, lakin sülh müqaviləsindən sonra. Niyə indi yox, sülh müqaviləsində sonra? Yada salaq ki, yanvarın 7-də verdiyi müsahibədə prezident Əliyev Paşinyanın özünü “sülh göyərçini” kimi apardığını bildirmiş, sülh sənədi ilə bağlı Azərbaycanın tələb-şərtlərinin dəyişməz qaldığına bir daha diqqət çəkmişdi. Həmçinin bildirmişdi ki, Ermənistana sülh müqaviləsi lazım deyilsə, Azərbaycana da gərək deyil.

Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat katibi Ayxan Hacızadə isə Paşinyana cavabında deyib ki, Ermənistan sülhdə maraqlıdırsa, ərazi iddialarından əl çəkməlidir. Qeyd edib ki, Ermənistanın “sülhsevər narrativi” regionda davamlı sülh və sabitliyin qurulmasının ən mühüm sütununu - dövlətlərin ərazi bütövlüyünə və suverenliyinə hörmət edilməsini gözardı edir: “Baş nazir Nikol Paşinyan, qoy sizin əməlləriniz sözdən daha çox danışsın”. Yəni yenə söz oyunu...

Maraqlıdır ki, Paşinyanın açıqlaması ilə eyni gündə xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan Bakının sülh sənədi ilə bağlı iki tələbdən birini rədd edən açıqlama verib. Bildirib ki, Avropa Birliyinin Ermənistandakı missiyası bitməyəcək. “Nə qədər ki, Ermənistanın delimitasiya edilmiş sərhədi yoxdur, nə qədər ki, atəşkəs rejimi pozulur, Ermənistanda AB-nin mülki missiyasına ehtiyac qalacaq”, - Mirzoyan riyakarcasına vurğulayıb. Delimitasiya isə uzun prosesdir. Belə çıxır, o bitənədək sülh müqaviləsi olmayacaq? Axı Azərbaycanın Gürcüstanla sərhədi də tam delimitasiya edilməyib, amma iki ölkənin sərhədində heç bir xarici qüvvə yoxdur, olmayıb. Belə olan surətdə Paşinyan Bakıdan hansı cavabı gözləyir, əgər onun naziri razılaşdırılmamış iki bənddən birinə bu cür qeyri-ciddi yanaşırsa?

Hərgah nikbin fikirdə olanlar da var. Məsələn, ReAL Partiyasının sədri Natiq Cəfərli sülh müqaviləsinin ABŞ-ın yeni seçilmiş prezidenti Donald Trampın dəstəyi ilə, bu il imzalanacağını söyləyib: “Düşünürəm ki, sülh müqaviləsinin imzalanması çox yaxındır. Müqavilə və ya ən azı çərçivə sazişi Trampın dəstəyi və ya ABŞ-nin moderatorluğu ilə bu il imzalanacaq. Yəni Tramp israr etsə, ”yox" deyilməyəcək. Hətta çox güman ki, Türkiyə-Ermənistan əlaqələrinin normallaşmasına dair sənəd də eyni gündə imzalanacaq".

Yeri gəlmişkən, bu günlərdə ABŞ-ın “beyin mərkəzləri”ndən olan “Stratfor”un analitikləri 2025-ci il üçün hazırladıqları təhlildə Trampın Cənubi Qafqazda İrəvana deyil, Bakıya “stavka” edəcəyini qeyd ediblər. Məlum müsahibədə isə İlham Əliyev məhz Tramp dönəmində Azərbaycan-ABŞ münasibətlərinin strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə qalxacağını istisna etməyib. Sülh sənədi ilə bağlı 2025-dəki nikbin gözləntilər əsaslıdırmı? İkinci yandan, Paşinyan “razılaşdırılmamış iki maddə üzrə təkliflər vermişik və Bakıdan cavab gözləyirik” deyərkən nəyi nəzərdə tutur?

Deputat Ceyhun Məmmədovun “Yeni Müsavat”a bildirdiyinə görə, Azərbaycanın ABŞ-la münasibətləri hər zaman yaxşı olub. “Cənab prezident bu münasibətlərin inkişafda odluğunu həmişə qeyd edib. Bizim NATO çərçivəsində ABŞ-la əməkdaşlığımız, təhlükəsizlik və enerji sahəsində əlaqələr, sülhməramlı kontigentdə iştirakımız, beynəlxalq terrorizmə qarşı birgə mübarizədə rolumuz olub. ABŞ bu amilləri hər zaman bəyan edib. Lakin Bayden prezident olduğu dövrdə qərəzli və ədalətsiz yanaşma ilə qarşılaşdıq, bu iqtidar Ermənistanın haqsız mövqeyini müdafiə etdi. Bununla belə, cənab prezident qeyd etdi ki, ABŞ-nin yeni rəhbərliyi ilə əməkdaşlığımız olacaq. Doğrusu, hazırda Ermənistan hökuməti də Tramp administrasiyası ilə əməkdaşlığa səy göstərir. Amma nəzərə alaq ki, Trampın ilk prezidentliyi dönəmində də Azərbaycanla yaxşı əlaqələr olub. Həmçinin, Trampın Türkiyə rəhbərliyi ilə də sıx münasibətlərini diqqətdən qaçırmaq olmaz”, - deyə deputat belə şərh edib.

C.Məmmədov hesab edir ki, bu məqamları nəzərə alsaq, sülh müqaviləsinin imzalanmasında Ağ Evin yeni rəhbərliyinin dəstəyi olacağı gözləntisi var: “Bayden hakimiyyəti sülh sənədinin imzalanması üçün dəstək olmadı, Ermənistanın tərəfini saxladı. O baxımdan, ABŞ-nin yeni administrasiyasından sülh prosesinə əhəmiyyətli töhfə gözləyirik. Bayden komandası çox çalışdı ki, Azərbaycan yarımçıq sülhə imza atsın, lakin onların istəyi alınmadı. Beləliklə, cənab prezidentin yerli mediaya müsahibəsində də səsləndirdiyi fikirlərə diqqət yetirsək, sülh prosesi ilə bağlı irəlidə böyük ümidlər olduğunu söyləyə bilərik”.

Siyasi ekspert Məhəmməd Əsədullazadənin sözlərinə görə, Azərbaycanla Ermənistan arasında sülh müqaviləsinin 17 bəndindən əlavə, şərtlər var: “Prezident İlham Əliyev yeni şərtlərlə çıxış etdi. Çünki Ermənistan silahlanır və konstitusiyasında dəyişiklik etmir. Zəngəzur dəhlizinin açılmasında da tərəddüd edir. Ermənistanda faşizm yoxdursa, silahlanma nəyə lazımdır!? Ermənistan deyir ki, iki təklif göndərmişik, Azərbaycan razılaşsa sülh bağlamağa hazır olduğunu elan edir. Ermənistanın bu kimi şərtləri rəsmi Bakının əlavə şərtlərlə çıxış etməsinə gətirib çıxarır. Bu il sülh müqaviləsinin bağlanması üzrə danışıqlar da irəliləyişlər mümkün görünmür. Ermənistan rəhbərliyi prosesi tormozlayır”.

Emil SALAMOĞLU,
“Yeni Müsavat”