Öz sarsaqlamaları ilə məşhur olan erməni iranşünas Vardan Voskanyan yenə “gül vurub”. Tribunainfo.az xəbər verir ki, bu dəfə o, İranın yeni seçilmiş azərbaycan əsilli prezidenti Məsud Pezeşkianın milli kimliyi ilə bağlı “sensasiyalı” nağıl danışıb.
O deyib ki, Məsud Pezeşkian azərbaycanlı deyil. “O, Atrapatandan olan iranlıdır”.

Erməni deputat Tiqran Abramyan deyib ki, Ermənistanla Azərbaycan arasında sülh müqaviləsinin bağlanması ilə bağlı müxtəlif beynəlxalq aktorların nikbin mesajları fonunda Türkiyə xatırladır ki, bu, həm də Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı razılaşmanı nəzərdə tutur.
“Danışıqlar prosesi ilə bağlı Qərbdən səslənən müsbət gözləntilərin əsasında Ermənistanın güzəştləri, ABŞ-ın təzyiqləri var? Son 6 ildə kənardan nə qədər çox müsbət gözləntilər olursa, Ermənistan və erməni xalqı bir o qədər çox itirməkdə davam edir”, – Abramyan bildirib.
Türkiyənin Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı mövqeyi, görünür, Abramyanın timsalında erməniləri narahat edib. Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan da bu günlərdə deyib ki, Zəngəzur dəhlizinin açılması sülh sazişini taclandıracaq və tamamlayacaq addımdır.
Globalinfo.az-a danışan analitik Aqşin Kərimov deyib ki, Azərbaycan və Türkiyə inadla və inamla Zəngəzur dəhlizinin açılmasını təmin etmək, bununla da regionda alternativ gücün flaqmanına çevrilməyi hədəfləyirlər:
“Çünki Zəngəzur dəhlizinin açılması Bakı ilə Ankaranın Cənubi Qafqazdan Mərkəzi Asiyaya qədər genişlənən strateji maraqlarındakı bariyerləri aradan götürə bilər. Maneələrin nədən ibarət olduğunu ayrıca mövzuda təhlil etmək olar. Amma məsələ burasındadır ki, Bakı ilə Ankara geosiyasi tikanlara rəğmən iki regionu eyni geosiyasi məkan kimi qiymətləndirərək maraqlarını əhəmiyyətli dərəcədə irəlilədib, onları bacarıqla idarə edə bilirlər. Bununla belə daha da geniş strateji imkanlar qazanmaq lazımdır.
Buna görə də, Türkiyə lideri Rəcəb Tayyib Ərdoğan Zəngəzur dəhlizini Azərbaycanla Ermənistan arasındakı sülh danışıqlarının əhəmiyyətli komponenti kimi dəyərləndirir. Ankara dəhliz mövzusunu sülh razılaşmasına doğru son akt kimi qiymətləndirməklə faktiki olaraq İrəvana qarşı təzyiqləri artırdığını nümayiş etdirir”.
Ekspert deyib ki, Ərdoğanın “dəhliz açılsın, sonra hərtərəfli sülh sazişi imzalansın” məntiqi Azərbaycanın da Ermənistana dəhliz üzərindən təzyiq potensialının artmasına şərait yaradır:
“Əslində məntiqli yanaşmadır, dəhlizin açılmasından sonra sülh müqaviləsinin imzalanması Ermənistanın strateji güclər arasında var-gəl etmə imkanlarını tükədəcək.
Ancaq Bakı ilə Ankara təzyiq metodlarının müşayiətində Ermənistana iqtisadi və diplomatik faydalar da vəd edir. Yəni dəhlizin açılması İrəvan üçün çoxtərəfli çərçivədə İrəvana regional əhəmiyyətli dividentlər verə bilər.
Hələlik isə İrəvana qarşı təzyiq elementləri gündəliyin narrativləri sırasında imiş kimi görünməkdədir. Çünki dəhliz açılmamış və sülh müqaviləsi imzalanmamış İrəvandan revanşizmin parladığını müşahidə etmək mümkündür.
Lakin Bakı ilə Ankara geosiyasi manevrlərdə Ermənistana nisbətdə ən üstün çevikliyə malikdir, İrəvanın isə müqayisədə seçim imkanı demək olar ki, yoxdur”.
Akshin Karimov
TEREF

Küncə sıxılan siçovul qəzəblə hücum edəcək və mümkün qədər ağrılı şəkildə diş atmağa çalışacaq

Mariya Zaxarovanın Kiyev Su Elektrik Stansiyasının (SES) və Kanev su anbarının dağıdılması ilə bağlı bəyanatı sadəcə olaraq şantajdan ibarət deyil. Təbii ki, ilk ağlına gələn fikir odur ki, işğalçılar bu obyektlərə genişmiqyaslı hücuma hazırlaşır və əvvəlcədən bu cür bəyanatlarla cinayətin günahını üzərlərindən götürməyə çalışırlar. Amma biz orta əsrlərdə belə primitiv informasiya texnologiyasının işləməsinə inanmırıq ki, bu cür hücumlar həyata keçiriləndə heç kim Rusiya haqqında düşünməsin.

Bizi qorxutmağa çalışırlar? Bəli. Bəs niyə?

Rusiya dalana dirəndiyini yaxşı başa düşür və buna görə də bütün mümkün resurslar vasitəsilə - informasiya məkanında aşağı səviyyədə danışan rəhbərlərdən tutmuş, Orban səviyyəsindəki korrupsioner siyasətçilərə qədər - sülh danışıqları və "atəşkəs" haqqında rəvayətlər tətbiq edirlər. Rusiya isə bu fikrin güclənməsinə müstəsna olaraq ultimatum üsulları ilə təsir edir.

May ayında, İsveçrədə sülh sammitinin başlamasına bir ay qalmış Rusiya Xarkov vilayətinə hücuma keçərək Ukraynanın yeni ərazilərinin işğalını davam etdirmək və yeni cəbhələr açmaq üçün kifayət qədər gücə malik olduğu ilə hamını qorxutmağa çalışdı. Və buna görə də “hələ imkanınız varkən bunu dayandırın, ancaq Moskvanın şərtləri ilə” təbliğatı getdi. Nəticədə Rusiya Xarkov vilayətinin şimalında özünü tələyə saldı və tam əks nəticə əldə etdi.

İyulda NATO-nun yubiley sammiti ərəfəsində Rusiya Ukraynaya terror-raket hücumu həyata keçirdi və mülki hədəflərin məhv edilməsini prioritet seçdi. Lakin bu şantaj beynəlxalq ictimaiyyət tərəfindən sərt qınaqla qarşılandı və yalnız əqli inkişafı ilbizdən yüksək olmayan “başlar” Moskvaya inandılar.

İndi onlar bizi su elektrik stansiyalarında irimiqyaslı fəlakətlərlə qorxutmağa çalışırlar... Rusiya bunu etməyə qadir deyil, amma terrorçu özünün arxayın ritorikası ilə bizi sakitləşməyə inandırmağa çalışır. Eyni zamanda, həmişə olduğu kimi, öz şərtləri ilə.

Bütün bunlar ona görə baş verir ki, Rusiya dalana dirənib. Mən dəfələrlə vurğulamışam ki, 2024-cü il Rusiya hərbi-sənaye kompleksi üçün kritik ildir. Rusiya avadanlığının olduğu anbar və anbar mərkəzləri demək olar ki, tamamilə boşdur. Tezliklə ehtiyac duyulan miqdarda avadanlıq itkisini hər ay kompensasiya etmək üçün heç bir vəsaiti olmayacaq. Həddindən artıq insan resursları keyfiyyətli nəticə vermir. Maksimum intensivləşmə ilə hücum hərəkətlərinin effektivliyi aşağıdır.

Döyüş zonasında baş verən hadisələri və Rusiya təhdidlərinin güclənmə dərəcəsini sülh danışıqları və atəşkəs işarəsi ilə müqayisə etsək, deməli, onlar bir-biri ilə birbaşa bağlıdır. Küncə sıxılan siçovul qəzəblə hücum edəcək və mümkün qədər ağrılı şəkildə diş atmağa çalışacaq.

Müəllif: Aleksandr Kovalenko – Ukrayna İnformasiya Müqaviməti qrupunun hərbi-siyasi müşahidəçisi.

Mənbə: UNİAN

Tərcümə AYNA-ya məxsusdur.

Gürcüstan prezidenti Salome Zurabişvili “xarici agentlər” haqqında qanundan Konstitusiya Məhkəməsinə şikayət edir.

Bu barədə Qaynarinfo TV Pirveli-yə istinadən xəbər verir.

Zurabişvili hesab edir ki, “xarici agentlər” haqqında qanun antimilli xarakter daşıyır və Konstitusiya ilə bir araya sığmır.

Konstitusiya Məhkəməsi prezidentin şikayətini qəbul edərsə, Eka Beseliya Zurabişvilinin maraqlarını müdafiə edəcək.

“Bu gün iddia məhkəməyə göndəriləcək və ümid edirəm ki, tezliklə məhkəmə iclası təyin olunacaq, bu işə və bu məhkəməyə tez baxılacaq, çünki vaxt çox vacibdir. Prezidentin bu prosesdə necə təmsil olunacağını görəcəyik, lakin o, həqiqətən də bu prosesdə iştirak edir və təbii ki, bu Qanunun ölkəyə gətirdiyi böyük zərərin qarşısını almaq üçün səyləri azaldacaq”, – deyə Gürcüstan Prezidentinin vəkili bildirib.

O, əlavə edib ki, məhkəmə yay fəslini bəhanə edərək işə baxılmasını təxirə salmamalıdır, çünki vaxt böyük əhəmiyyət kəsb edir, bütün ölkə bu qərarı gözləyir.

“İddia ərizəsində Konstitusiya Məhkəməsi bu mübahisəni mahiyyətcə, yəni normativ iclasda ilkin mərhələdə həll edənə qədər normanın qüvvəsinin dayandırılması tələbini ehtiva edir və bu qanunun qüvvəsi dayandırılır”, – deyə vəkil bildirib.

Xatırladaq ki, Prezident Salome Zurabişvilinin vetosuna baxmayaraq, mayın 28-də Gürcüstan parlamenti “Xarici təsirin şəffaflığı haqqında” qanuna səs verib və onu qəbul edib. Bu addım Qərb tərəfdaşlarının kəskin tənqidinə səbəb olub və Gürcüstan cəmiyyətində kütləvi etirazlara səbəb olub, çünki bu qanun əslində Rusiyada qüvvədə olan analoji qanunun surətidir.

Aİ-nin xarici işlər və təhlükəsizlik siyasəti üzrə ali nümayəndəsi Cosep Borrel xəbərdarlıq edib ki, Tbilisi öz siyasətini davam etdirərsə, Gürcüstanın Avropa perspektivləri ləğv ediləcək. Artıq bir sıra Qərb dövlətləri, o cümlədən ABŞ, Almaniya və Fransa Gürcüstana maddi yardımların ayrılmasını dayandırıb.

Avropa İttifaqının (Aİ) Gürcüstandakı səfiri Pavel Hercinski deyib ki, rəsmi Tbilisi ilə münasibətlər "aşağı nöqtəyə" düşüb və İttifaq Gürcüstana ayıracağı 30 milyon avro (32 milyon dollar) hərbi yardımı dondurub. Gürcüstan parlamenti iyun ayında xaricdən maliyyə alan qrupların xarici agent kimi qeydiyyatdan keçməsini tələb edən qanunu qəbul edib və bu, daxili müxalifət və Qərb tərəfindən Rusiyadan ilhamlanan müxalif fikirləri yatırmaq üçün bir tədbir kimi tənqid edilib.

Tbilisidə keçirilən tədbirdə çıxış edən Hercinski bildirib: “Hazırda Gürcüstanın Müdafiə Nazirliyinə köçürməyi planlaşdırdığımız 30 milyon avro məbləğində vəsait dondurulub. Və bu sahədə daha ciddi addımlar atılacaq. Aİ Gürcüstan hökumətinə yardımı tədricən azaldacaq və bunun əvəzinə ölkənin vətəndaş cəmiyyətinə və mediasına dəstək verməyə keçəcək”.

Bu addım Gürcüstanın Aİ ilə ənənəvi səmimi münasibətlərinin xarici agentlər haqqında qanuna görə pisləşməsinin ilk birbaşa nəticəsidir və ABŞ-ın keçən həftə Gürcüstan ordusunun da iştirak etdiyi hərbi təlimləri qeyri-müəyyən müddətə təxirə salmasından sonra atılıb.

Qanun, maliyyə vəsaitinin 20%-dən çoxunu xaricdən alan bütün təşkilatların xarici təsir agenti kimi qeydiyyatdan keçməsini və ya ciddi cərimələr və açıqlama tələbləri ilə üzləşməsini tələb edir. Qanun layihəsinin qəbulu 1991-ci ildən Sovet İttifaqının ən qərbyönlü varis dövlətlərindən biri olan Gürcüstanla Qərb arasında münasibətlərin ciddi şəkildə korlanmasına səbəb oldu.

Gürcüstan hökuməti son illərdə Qərbdə və daxildə avtoritar meyllərə və Rusiya və Çinlə münasibətlərin dərinləşməsinə görə tənqid atəşinə tutulub. Gürcüstan dekabrda Aİ-yə namizəd statusu qazanıb, lakin İttifaq dəfələrlə bildirib ki, Tbilisinin hazırkı siyasəti onun üzvlük iddiasının faktiki olaraq dondurulduğunu göstərir.

“Mən Avropa İttifaqının Gürcüstanla üzvlük danışıqlarına bu il başlamaq qərarı verəcəyinə şübhə edirəm. Ölkənin üzvlük prosesi gözləyəcək”, - deyə Hercinski söyləyib.

Gürcüstanın ekspert icmasının nümayəndələri Qərbin bu tədbirlərinə necə baxırlar? Belə soyuq münasibətlərin qonşu Azərbaycan üçün hansı nəticələri ola bilər?

AYNA-nın suallarını tanınmış gürcüstanlı analitiklər cavablabdırıblar.

Politoloq, Rondeli Fondunun Avropa Araşdırmaları Mərkəzinin (GFSIS) direktoru Kaxa Qoqolaşvili:

“Aİ və ABŞ Gürcüstan hökumətinə Xarici Təsirdə Şəffaflıq Qanununun qəbulunun nəticələri ilə bağlı xəbərdarlıq edib. Beynəlxalq təşkilatlar və nüfuzlu ekspert dairələri, o cümlədən Avropa Şurasının Venesiya Komissiyası, ATƏT-in Ekspert Qrupu, BMT-nin İnsan Hüquqları Komissiyasının ekspertləri qanun layihəsinin beynəlxalq konvensiyalara, o cümlədən Gürcüstanın Avropa Şurası çərçivəsində imzaladığı bir sıra konvensiyalara uyğunsuzluğu ilə bağlı ixtisaslı əsaslandırmalar təqdim ediblər. Üstəlik, ölkənin hüquqi mühitində belə bir qanunun olması onun Avropa istəkləri, Aİ-yə üzv olmaq istəyi ilə bir araya sığmır. Aİ və üzv ölkələrin bütün yüksək səviyyəli nümayəndələri eyni fikri bölüşürlər.

ABŞ Dövlət Departamenti qanunun qəbulundan dərhal sonra qanunun təbliğində və qanuna etiraz edən dinc nümayişçilərə hücumlarda iştirak edən 36 Gürcüstan vətəndaşının ABŞ-a girişinə qadağa qoyulduğunu elan edib. ABŞ Konqresi Gürcüstana və onun konkret vətəndaşlarına tətbiq oluna biləcək geniş sanksiyalar məsələsini müzakirə etməyə başlayıb.

Oxşar mövzu Aİ-də, o cümlədən Aİ-yə üzv dövlətlərin başçıları səviyyəsində də müzakirə olunub. Bu günə kimi artıq Aİ üzvlüyünə namizədin statusunun dondurulduğu və Gürcüstanın İttifaqa üzvlüklə bağlı danışıqlara başlamasının qeyri-mümkün olduğu açıqlanıb. Vizasız rejimin dayandırılması və maliyyə yardımının həcminin əhəmiyyətli dərəcədə azaldılması imkanları da müzakirə olunur.

Aİ-nin Gürcüstan Müdafiə Nazirliyi üçün nəzərdə tutulan 30 milyon avronun transferini dayandırması təhlükəsizlik sektoruna zərbədir. Lakin bu, hökumətin düşünülmüş addımlarının Gürcüstana vurduğu ziyanın yalnız görünən hissəsidir. Aİ artıq bir çox sektor və sahələrdə layihələrin maliyyələşdirilməsini azaltmağa başlayıb.

Göründüyü kimi, Aİ bu qanunun qəbulunu Avropa kursunu dəyişmək və demokratik islahatları geri çəkmək cəhdi kimi qiymətləndirir. Gürcüstan hökumətini inandırmaq üçün bütün mümkün tədbirlər həm Aİ-də, həm də ABŞ-da tükənmiş hesab olunurdu. Hər iki tərəfdaş Gürcüstanla münasibətlərə geniş baxış keçirdiklərini bəyan ediblər.

Bu, hansısa şəkildə Azərbaycana təsir edə bilərmi? Bəlkə də, bəli. Birincisi, Gürcüstan qeyri-sabitlik və hətta qarışıqlıq zonasına daxil ola bilər. Aİ və ABŞ ilə tərəfdaşlıq sabitlik verdi və onun təhlükəsizliyini təmin etdi. İkincisi, Rusiyanın bu vəziyyətdən necə yararlanacağı məlum deyil. O, Gürcüstana və onun xarici siyasətinə tam nəzarət yaratmağa cəhd edə bilər ki, bu da təbii ki, Azərbaycanın Gürcüstandakı mövqelərinə və maraqlarına təsir edəcək.

Nə qədər ki, Gürcüstan azaddır və qorunur, Azərbaycana Avro-Asiya dəhlizinin mümkünlüyü təmin edilir. Lakin bu dəhlizin gürcü seqmenti Rusiyanın nəzarətinə keçərsə, o, öz şərtlərini diktə etməyə başlayacaq, hətta Rusiya üçün rəqabətədavamlı olan Asiyadan Avropaya gedən marşrutu tamamilə bağlayacaq”.

Siyasi icmalçı Yeqor Kuroptev:

“Qərbin Gürcüstanla münasibətləri nöqteyi-nəzərindən yardımın, o cümlədən ilk növbədə maliyyə yardımının dayandırılması məntiqli addımdır, çünki Qərb və ya xüsusən də Avropa İttifaqı avtoritar rejimlərə kömək etmir, onlar demokratiyanın inkişafına yardım edirlər. Qərb diktaturaların qurulmasına kömək etmir, zorakılığa, fəalların, siyasətçilərin döyülməsinə və Gürcüstanın hazırkı hakimiyyətinin fəal şəkildə qəbul etdiyi bütün digər repressiya elementlərinə sponsorluq etmir.

Əgər bir il əvvəl “Gürcü Arzusu”nun hərəkətlərində məntiq tapmağa çalışmaq, böyük təlatümlü bir dövrdə “tarazlıq” cəhdindən danışmaq olardısa, bu ilin may-iyun hadisələrindən - rejimin bütövlükdə vətəndaşlara qarşı zorakılıq etməsindən və görünür, Kremldən mümkün təhdidlərdən qorxaraq, Moskvanın açıq-aşkar tətbiq etdiyi xarici agentlər haqqında “Rusiya” qanununu qəbul etməsindən sonra, Gürcüstandakı rejimi “kremlpərəst” və ya “kremlaltı” adlandırmaq kifayət qədər ədalətlidir.

Təəssüf ki, bu, indi spekulyasiya deyil, faktlar vasitəsilə görünən reallıqdır. Bu, Gürcüstanın cəmi 6 il əvvəl olduğu, bir vaxtlar sürətlə inkişaf edən demokratiyası üçün faciədir.

Aİ və ABŞ-ın Gürcüstan vətəndaş cəmiyyətinə dəstək tədbirləri artacaq, Gürcüstan hakimiyyəti ilə təmaslar azalacaq. İmtiyazlı klubda yer qazanmaq lazımdır. Bütün çətinliklər və risklər müzakirə oluna və həll yolları tapıla bilər.

Azərbaycana təsirinə gəlincə, hər şey Bakının Kremllə münasibətlərdə hansı kursu seçməsindən asılıdır. Bu və ya digər şəkildə Gürcüstanın suverenliyinin və müstəqilliyinin azalması Azərbaycan üçün çətin ki, faydalı olsun. Tbilisinin Qərbin regionda əsas dostu kimi standart roluna gəlincə, bu, yaxın gələcəkdə unudula bilər. Ən azından müsbət dəyişikliklərə meyl yoxdur.

Qərblə Ermənistanın münasibətləri isə, əksinə, yaxşılaşacaq və təbii ki, Ermənistan hakimiyyəti indi azadlıqlar və demokratiyanın inkişafı baxımından ön plana çıxır. “Partiya xətti” ilə hər hansı fikir ayrılığına yol vermək istəməyən Kremlin bununla bağlı nə edəcəyi hələ bəlli deyil, lakin aydındır ki, Rusiyanın ətrafındakı bütün ölkələr seçim etməli olacaq - çətin kompromislər və güzəştlər yolu ilə, sivil dünya ilə əməkdaşlıqda balanslaşdırılmış həll yollarının axtarışı vasitəsi ilə suverenliyi qorumaq və ya Kremldəki terror rejiminə təslim olmaq”.

ABŞ-də prezidentliyə namizəd Donald Trampa qarşı sui-qəsdə cəhd edən 20 yaşlı Tomas Metyu Kruks haqqında yeni məlumatlar üzə çıxıb.

“Qafqazinfo”nun “The Telegraph” nəşrinə istinadən məlumatına görə, keçmiş sinif yoldaşları onun hədəfi pis və təhlükəli nişan aldığı üçün məktəbin atış dərslərindən uzaqlaşdırıldığını deyib.

Kruksun 2022-ci ildə məzun olduğu “Bethel Park” Liseyindəki sinif yoldaşları onu az dostu olan parlaq bir şagird kimi təsvir ediblər. Məlumata görə, o, şahmat və video oyunları oynamağı çox sevirdi və kompüter kodlaşdırmasını öyrənirdi.

Onunla həm ibtidai, həm də orta məktəbdə oxuyan Cemson Myers, Kruksun məktəbin atış komandası üçün sınaqlara qatıldığını, lakin daha sonra kənarlaşdırıldığını bildirib.

“O, nəinki komandaya daxil olmadı, həm də vurduğu zərbə pis və təhlükəli hesab edildiyi üçün geri qayıtmaması istənildi”, - Myers “ABC News”a deyib. Daha sonra onu yaxşı oğlan kimi tanıdığını, son bir neçə gündə etdiklərini həyata keçirə biləcəyinə inana bilmədiyini bildirib.

Digər sinif yoldaşı Sammer Barkli deyib ki, Kruks müəllimləri tərəfindən sevilirdi. Başqa birisi isə onun görünüşünə görə məktəbdə zorakılığa məruz qaldığını bildirsə də, bəziləri onu potensial təhlükə hesab edirmiş.

Məlumatda Kruksun qocalar evində işlədiyi də qeyd edilib.

Xatırladaq ki, 78 yaşlı Tramp Pensilvaniyada mitinq zamanı hücuma məruz qalıb. Tramp sağ qulağından yaralanıb. Federal Təhqiqat Bürosunun məlumatına görə, keçmiş prezidentə 20 yaşlı Tomas Metyu Kruks atəş açıb. Onun Məxfi Xidmət agentləri tərəfindən zərərsizləşdirildiyi bildirilib. Kruksun hadisəni hansı səbəbdən törətdiyi məlum deyil.

1983-cü ildən ABŞ prezidentlərinin şəkillərini çəkən amerikalı fotoqraf Duq Mills sui-qəsd zamanı Donald Trampa doğru uçan güllənin fotosunu çəkə bilib.

Moderator.az xəbər verir k, Müvafiq kadr Millsin işlədiyi "The New York Times" tərəfindən dərc edilib.

Fotoqrafın şəkilləri keçmiş FTB xüsusi agenti Maykl Harriqan tərəfindən qiymətləndirilib. Onun sözlərinə görə, fotodakı güllə bir qədər aşağıdan uçur, lakin bu, təəccüblü deyil, çünki cinayətkar bir neçə dəfə atəş açıb.

Qeyd olunur ki, Mills öz işi üçün saniyədə 30 kadr sürətlə çəkə bilən kameradan istifadə edib.