Baş nazirin müavini Samir Şərifovun ailəsində xoş gün olub.

Bizim.Media xəbər verir ki, S. Şərifov oğluna toy edib. Bakıda dəbdəbəli restoranların birində baş tutan məclisdə bir çox ulduz səhnə alıb.

Gecədə özəl çıxış üçün Rusiyada yaşayan ukraynalı müğənnii Ani Lorak Bakıya dəvət olunub.

Mərasimdən görüntülər sosial şəbəkələrdə yayılıb.

"The Simpsons" serialının gələcək hadisələri əvvəlcədən "bilməsi" əsasən, təsadüflər, uzun illər ərzində çoxlu mövzuya toxunması ilə izah olunur.

TNS xəbər xatırladır ki, "The Simpsons" 1989-cu ildən yayımlanır və bu müddətdə 750-dən çox epizod çəkilib.

Serialın yazıçıları cəmiyyətin müxtəlif aspektlərini - siyasət, texnologiya, iqtisadiyyat və mədəniyyət sahələrini diqqətlə araşdırır. Nəticədə bəzi hadisələrin gerçəkləşməsi ehtimalı artır.

Serial gələcək haqqında proqnoz vermək məqsədi güdməsə də, o dövrdə mövcud olan tendensiyaları və mümkün nəticələri satirik formada təsvir edir. Bəzən bu sarkazm sonradan həqiqətə çevrilir.
Serial çox uzun müddətdir, yayımlandığından, yüzlərlə fərqli hadisəni təsvir edib. Bəzi hallarda bu hadisələrin gerçəkləşməsi sadəcə təsadüfdür.

Bəzən tarixdə baş vermiş hadisələri yenidən yaradır. Məsələn, texnologiyanın inkişafı ilə bağlı proqnozlar artıq mövcud elmi tədqiqatlardan ilhamlanır. “The Simpsons”un gələcəklə bağlı proqnozları illərdir ki, dünya gündəmi zəbt edib.

Həqiqətən serialın yazıçılarının mistik gücü varmı? Hansısa qüvvə onlara gələcəkdən xəbər verirmi? Yoxsa, bu, sadəcə təsadüfdür? Bu suallar indiyədək cavabını tapmayıb.

Xatırladaq ki, aşağıda sadalanan hadisələr serialda göstərildikdən illər sonra real həyatda da baş verib:

1. Donald Trampın Prezident olması

2000-ci ildə yayımlanan "Bart to the Future" epizodunda Lisa Simpson ABŞ Prezidenti seçilir və onun əvvəlki Prezident Trampın yaratdığı iqtisadi böhranı həll etməyə çalışdığı göstərilir. 2016-cı ildə Tramp həqiqətən də ABŞ Prezidenti oldu.

2. “Disney”in “Fox”u alması1998-ci ildə yayımlanan bir epizodda “Disney”in “20th Century Fox”u alacağı göstərilmişdi. Bu hadisə 2019-cu ildə gerçək oldu.

3. COVID-19 pandemiyasına bənzər hadisə 1993-cü ildə yayımlanan seriyada Asiyadan yayılan bir virus Springfield şəhərinə gəlir və insanlar xəstələnir. Bu, COVID-19 pandemiyası ilə müqayisə edilib.

4. “Apple”ın "Smartwatch"ını təxmin etməsi 1995-ci ildə nümayiş olunan "Lisa’s Wedding" epizodunda bir xarakter saatına danışır. Bu, 2015-ci ildə “Apple Watch”un təqdim edilməsi ilə oxşar oldu.

5. Riçard Bransonun kosmosa getməsi

2014-cü ildəki bir seriyada “Virgin Group”un sahibi Riçard Branson kosmosa uçan bir gəmidə təsvir edilmişdi. 2021-ci ildə Branson həqiqətən də kosmosa səyahət etdi.

Yavuz Sultan Selim giyim kuşamına itina etmez, giydiği kaftanı uzun süre sırtından çıkarmazmış
O çıkarmayınca vezir vüzera da yeni elbise yaptıramaz olmuş
İyice kılıksızlaşmışlar.Ne yapsak da padişahı yeni bir giysi diktirmeye ikna etsek diye düşünürken İran elçisi gelmiş
Bunu fırsat bilen paşalar huzura çıkıp
-Bu İranlılar görünüşe, şatafata fazla ehemmiyet verir, ona göre hazırlanmak icap eder deyince Yavuz dertlerini anlamış
-Tamam tamam demiş, yaptırın birer takım elbise.
Zannetmişler ki Sultan da yaptıracak, en güzel giysileri diktirmişler.
Yalnız Yavuz onlara demiş ki
-Ayağımın ucuna güneşin ışıklarını elçinin gözüne yansıtacak şekilde kılıç koyun
Vezirler yepyeni giysileriyle huzurda yerlerini almış
Lakin Yavuz içeri girmiş ki eski giysi sırtında!
Paşaların etekleri tutuşmuş, Sultan eski kendileri yeni kıyafetli
Neyse elçiyi kollarını bükerek içeri almışlar usul gereği, Şahın mesajını iletmiş, cevabını almış, çıkmış
Vezirler Sultanın ne tepki vereceğini korkuyla izliyormuş
Yavuz onlara demiş ki
-Gidin sorun bakalım, elbisemin ne renk olduğunu hatırlıyor mu
Koşup sormuşlar
Elçi demiş ki
-Kılıcın korkusundan başımı kaldırıp Sultanın giysisine bakabildim mi ki rengini bileyim?
Dönüp Sultana elçinin sözünü nakletmişler
Yavuz yüzlerine bakmış, bakmış, demiş ki
-Kılıcınız keskin oldukça hangi elbiseyi giyerseniz giyin düşman cesaret edip yüzünüze bakamaz.
Amma kılıcınız keskinliğini yitirirse en göz alıcı giysileri de giyseniz, ona tesir edemezsiniz, onun için kılıcınızı keskin tutmaya bakın, kılıcınız keskin olmazsa zillet de başlar...
Kılıcınız keskin olsun...
Hamide Eser
TEREF

Fevralın 21-i Beynəlxalq Ana Dili Günü kimi qeyd olunur. Dünyada məhv olmaq təhlükəsi ilə üzləşən dillərin qorunması məqsədilə hər il qeyd olunan Beynəlxalq Ana Dili Günü hər kəsə öz doğma dilini qorumalı olduğunu bir daha xatırladır.

Azərbaycan dili Azərbaycan Respublikasının dövlət dilidir. Həmçinin, ilk eşitdiyimiz söz, anamızın laylası, nağılı bu dildədir. Bu dildə doğru, düzgün danışmaq da biz vətəndaşların borcudur. Lakin bəzən şifahi nitqdə xarici dillərdən istifadə edənlər öz dilimizin kasad olmasını əsas gətirirərək özlərinə haqq qazandırırlar. Amma bədii ədəbiyyat, xalq yaradıcılığı nümunələrinə baxanda dilin lüğət tərkibinin deyildiyi qədər zəif olmadığını görürük.

Dilimiz xarici dövlətlərin istilası ilə, rəsmi dövlət dili statusu gec aldığına görə, müəyyən təsirlər var. Amma bunlardan dilimizi arındırmaq öz əlimizdədir.

Azərbaycan dilinin problemləri nədir? Dilimizi necə zənginləşdirə bilərik?

Mövzu ilə bağlı Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun elmi işlər üzrə direktor müavini, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Baba Məhərrəmli Bizim.Media-ya danışıb.

O bildirib ki, Azərbaycan dilini qlobal təhlükə gözləməsə də, dil normaları çox pozulur:

“Hər bir xalqın ana dili varsa, deməli, o mövcuddur, yaşayır. Statsitikaya baxsaq, dünyada 7 minə yaxın dil olduğunun, onun 3500-nün sıradan çıxdığını görərik. Hazırda təhlükə qarşısında olan dillər də var. Azərbaycan dili dövlət dili statusuna malik olduğu üçün Azərbaycan dilini belə təhlükə gözləmir. Azərbaycan dili dövlət dili olsa da dilin təsdiqində müəyyən problemlər var. Bu, özünü reklam, afişa, ictimai iaşə obyektləri, restoran, kafe adlarından tutmuş televiziya aparıcıların dilində göstərir. Mediada, sosial şəbəkələrdə dil normaları istər fonetik, istər leksik, istər qrammatik səviyyədə pozulur”.

Dilçi alim dilə yanaşmada əsas vətəndaşın üzərinə məsuliyyətin düşdüyünü qeyd edib:

“Ana dilimizə özümüz hörmət etməliyik. Əgər bir sahibkar müəssisə açır, onun adını əcnəbi dildə qoyursa, bu düzgün deyil. Şadlıq sarayı yazmaq əvəzinə “palace” yazırlar. Şadlıq evlərinə mənalarını bilmədikləri yunan, roma mifologiyasından adlar qoyurlar. Dövlət dili haqqında qanunda qeyd olunub ki, istənilən obyektin adı ilk növbədə ana dilində olmalıdır. Bəziləri bu qanuna riayət etmir. Dil haqqında, dilin inkişafı haqqında mükəmməl qanunlar var. Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti bunlara nəzarət etməlidir, obyektlərə ad dilçi mütəxəssislərin iştirakı ilə verilməlidir. Dil məsələsinə milli hisslərlə yanaşılmalıdır”.

O, Azərbaycan dilinin kasıb olduğunu deyənlərin ana dilini yaxşı bilmədiklərini vurğulayıb:

“Bəzən öz sözlərimizi bilmirik deyə əcnəbi sözlərdən istifadə edirik. Amma deyirik ki, Azərbaycan dilinin lüğət tərkibi zəngin deyil, kasaddır. Ayaz Salayevin müsahibəsinə baxmışam, adama pis təsir edir. Deyir ki, türk dili Azərbaycan dilinə mənfi təsir edir. Amma elə deyil, dilin kökü birdir, ortaq sözlərimiz də çoxdur. Lakin bu gün yersiz türk ləhcəsi, türk sözlərini işlədirlər. Dilə dəb kimi baxırlar. “Falan”, “zatən”, “okay” deyirik, bu sözlər yerli-yersiz gəlir və dilimizi korlayır. Dilimizin ifadə imkanları kifayət qədər genişdir. Müasir yazıçılar bəzən deyirlər ki, bizim dilimiz ölüvay dildir. Yazıçı bu cür yanaşmamalıdır. Bu probem hər birimizi narahat eləməlidir”.

“100 faiz bağlansın! Rus, fransız, türk və ingilis dilində təhsil – hamısı bağlansın! Türk də bağlansın! Yalnız Azərbaycan dili qalsın! Axmaqlığın da bir dərəcəsi olmalıdır… Hər dəfə qəsdən bu mövzunu açırlar. Qutarın da bu məsələni. Kim istəyir oxusun, kim istəmir oxumasın. Nə məsələdir ki, bu məsələni qəsdən hər dəfə qaldırırlar? Əgər pisdirsə, nəyə görə, bu qədər uşağı rus sektoruna qoyublar. Hamısı xəyanətdir. Hamısı xəyanət edib! Bəsdir, camaatı özümüzə güldürməyək”.
TEREF xəbər verir ki, bunu yazıçı Çingiz Abdullayev Kulis.az-a açıqlamasında deyib.

Rus dilində təhsilin dayandırılması ilə bağlı təkliflərə Xalq yazıçısı reaksiyasını belə davam etdirib:

“Azərbaycan dilində oxuyan uşaqların səviyyəsini qaldırmaq lazımdır. Siz axı özünüz də rus sektorunda oxumusunuz. Siz “tafotu” yaxşı görürsüz. “Tafot” var axı. “Tafot” var. Ona görə nə edirsizsə edin Azərbaycan dilində oxuyan uşaqların səviyyəsini qaldırın. Mən nəyə görə hər yerdə Azərbaycan dilində danışıram, çıxış edirəm. Mən istəyirəm ki, bizim uşaqlarımız kitabları Azərbaycan dilində oxusunlar. Onlar öyrəşsinlər, bilsinlər ki, dünya necə genişdir. Hər şey belədir. Amma təəssüflər olsun ki, indiyəcən minlərlə adam dava edib ki, uşaqlarımız rus sektorunda oxusun. Bu həqiqətdir. Yalandan desək ki, bu belə deyil, düz olmaz. Bu həqiqətdir. Azərbaycanda minlərlə valideyn övladını rus bölməsinə qoymaq üçün dava edir. Heç kəs dava etmir ki, uşaqlarımı verim Azərbaycan sektoruna. Özləri bilmir, amma övladını rusca oxutmaq istəyir”.

Azərbaycan XİN-nin göstərişinə uyğun olaraq, "BBC News Azərbaycanca"nın Bakıdakı ofisinin bağlanması barədə qərar qəbul edilib.

Axar.az xəbər verir ki, bu barədə BBC məlumat yayıb.