Ardını oxu...
Azərbaycan Respublikasının ərazisində praktik tibb fəaliyyəti ilə məşğul olan plastik cərrahların peşə fəaliyyətinin qanuni əsaslarının kompleks şəkildə yoxlanılması məqsədilə Azərbaycan Respublikasının Səhiyyə Nazirliyi, Azərbaycan Respublikasının Baş Prokurorluğu, Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyi və Azərbaycan Respublikasının Elm və Təhsil Nazirliyinin səlahiyyətli nümayəndələrindən ibarət Xüsusi Təftiş Komissiyası yaradılıb.
Sözügedən tibb mütəxəssisləri Xüsusi Təftiş Komissiyasının iclaslarına dəvət olunmuş və sənədləri ətraflı araşdırılıb. Əvvəlcədən xəbərdarlıq edilməklə iclasların video-audio çəkilişləri aparılmış və hər bir iclas protokollaşdırılıb. Komissiyanın ümumilikdə 11 iclası keçirilib.

Tribunainfo.az xəbər verir ki, Xüsusi Təftiş Komissiyasının müvafiq qərarları ilə sənədlərinin əsaslılığı təsdiq olunmuş “Azərbaycan Respublikasının ərazisində plastik cərrahiyyə ixtisası üzrə praktik tibb fəaliyyətinə icazə verilən həkim-mütəxəssislərin Siyahısı” tərtib olunub.

Qeyd olunan linkdə göstərilən Siyahı 17 aprel 2025-ci il tarixinə olan məlumatları özündə əks etdirir. Tibb mütəxəssislərinin plastik cərrahiyyə ixtisası üzrə praktik tibb fəaliyyətinə icazə verən yeni hüquqi əsaslar olduğu halda sözügedən siyahı mütəmadi yeniləcək.

Ardını oxu...
İcazə verilən əməliyyatların Siyahısı
 
Ardını oxu...
Səhiyyə nazirinin sabiq müavini Elsevər Ağayev Naxçıvan Muxtar Respublikasının Səhiyyə naziri olmaq istəyir.

Bu barədə qlobal.az-ın əldə etdiyi məlumatda deyilir.

Naxçıvanda səhiyyə kluarlarında gəzən məlumatlara görə Elsevər Ağayev bir neçə ildir ki, Naxçıvanda Səhiyyə naziri olmaq istəyir. Naxçıvanda da bir çox adam böyük təcrübəyə və kapitala malik E.Ağayevin nazir təyin ediləcəyi təqdirdə Naxçıvan səhiyyəsində müsbət dəyişiklik yaranacağını güman edirlər.

Məlumatın nə dərəcədə doğru olub-olmadığını öyrənmək üçün E.Ağayevdən açıqlama ala bilmədik.

Qeyd edək ki, E.Ağayev 1999-2022-ci illərdə Səhiyyə nazirinin müavini vəzifəsində çalışıb.

Elsevər Ağayevin vəzifədə çalışdığı dövrlərdə böyük kapital topladığı, tibb sektorunda fəaliyyət göstərən müəssisələrinin, apteklər şəbəkəsinin, təchizatla məşğul olan şirkətlərinin olduğu barədə mətbuatda dəfələrlə yazılıb.

"Caspian International Hospital” və "BADAM MEDICAL CENTER” klinikalarının da Elsevər Ağayevə məxsus olduğu vurğulanır.
Ardını oxu...
"Məktəblərdən pul yığılması halı, təqribən 15 il bundan əvvəlki vəziyyətə, yəni, daha bərbad hala düşüb. Bir çox məktəblərdə, bizim çox peşəkar məktəb direktorlarımız var ki, maksimum dərəcədə bunun qarşısını almağa çalışırlar. Amma reallıq ondan ibarətdir ki, cəmiyyətdə təhsillə bağlı narazılıqlar o səviyyədədir ki, sanki, belə də olmalıdır".

Bu sözləri Sonxeber.az-a təhsil eksperti Elşən Qafarov danışıb.

O, açıqlamasında qeyd edib ki, 5 milyard təhsil büdcəmiz var və belə bir büdcəsi olan təhsil sistemində 2,5,20 manatdan pul toplanması faciəvi bir haldır:

"Ölkənin təhsil naziri də, açıq şəkildə brifinqdə deyir ki, "Olimpiyada niyə pulsuz olmalıdır?!". Ona görə də 100 min şagirddən hər il ən azı 20 manatadan pul yığırıq. Bu səbəbdən də biz 2 manatın söhbətini necə apara bilərik. Bu gün açıq şəkildə müəllim görür ki, direktor onu, reagional direktoru, təhsil nazirliyi regionalı məcbur edir ki, valideyinlərdən pul toplayın. Belə olan halda digər adlar altında da pul toplamaqlar realdır. Təhsil sisteminə pul toplmağa ehtiyac yoxdur. Təhsil sistemi dövlət tərəfindən ayrılan büdcənin miqdarına görə 3-cü yerdə dayanır. 5 milyard təhsil büdcəmiz var və belə bir büdcəsi olan təhsil sistemində 2,5,20 manatdan pul toplanması faciəvi bir haldır. Emin Əmrullayev dövrü Azərbaycan təhsilində qara bir ləkə kimi illər sonra da xatırlanacaq".
 

Ardını oxu...

Hesablama Palatası “Kliniki Tibbi Mərkəz” Publik Hüquqi Şəxsə ayrılmış dövlət vəsaitinin digər dövlət əmlakının idarə olunmasına dair audit keçirib.

Gundeminfo.az Hesablama Palatasına istinadən xəbər verir ki, audit 01.01.2022-ci il tarixdәn 01.01.2024-cü il tarixәdәk dövrü әhatә edib.

Qeyd edilib ki, dövlәt әmlakının uçotu vә istifadәsinin düzgün tәşkil edilmәmәsi bir sıra hallarda aktivlәrin әskik vә ya artıq gәlmәsi ilә nәticәlәnmiş, dövlәt әmlakının sәmәrәli vә funksional fәaliyyәtә uyğun idarә olunmaması 2457,1 min manat dәyәrindә maşın vә avadanlıqların uzunmüddәtli saxlanılması, elәcә dә 297,1 min manat dәyәrindә dәrman vasitәlәri vә tibbi lәvazimatların istifadә müddәti әrzindә istifadә olunmaması ilә dövlәt vәsaitlәrin sәmәrәli icrası tәmin olunmayıb. Elәcә dә, tibbi sәrfiyyatla bağlı normaların vә hesabatlılığın tәlәblәrinә әmәl olunmaması artıq vәsait icrasına sәbәb olmuş, hәmçinin hәkim tәyinatı olmadan dәrman vasitәlәrinin silinmәsi әmlakın istifadәsi vә әhalinin sağlamlığının qorunması istiqamәtindә risklәri formalaşıb.

Agentliklә Xәstәxana arasında bağlanmış müqavilәnin şәrtlәrindә әks olunmuş zaman tәnzimlәmәlәrinә әmәl edilmәmiş, xidmәtlәrin dәyәri gecikmәlәrlә ödәnilmişdir. Belә ki, 2022- ci ildә ekspertizadan keçmiş vә dәyәrinin ödәnilmәsi üçün qәbul olunmuş xidmәtlәrin 17356,5 min manat dәyәrinin 28,3%-i, 2023-cü ildә 29852,9 min manat dәyәrinin 40,1%-i növbәti ildә ödәnilmişdir. 2024-cü ilin yanvar-mart aylarında göstәrilmiş xidmәtlәr üzrә isә auditin başa çatdığı dövrәdәk hәr hansı ödәmә aparılmayıb.

Hesablama Palatasından bildirilib ki, toplanmış audit sübutları audit predmetinin bütün әhәmiyyәtli aspektlәr baxımından müәyyәn edilmiş münasib meyarlara uyğun olub-olmadığına dair nәticә çıxarmaq üçün yetәrli vә müvafiq olmaqla kafi әminliyi formalaşdırmışdır. Fikrimizcә, Xәstәxana tәrәfindәn tibbi xidmәtlәrin tәşkili, gәlir әldә etmәk imkanlarından istifadә olunması, dövlәt satınalmalarının hәyata keçirilmәsi, tәmir xәrclәrinin icrası, hәmçinin mühasibat uçotunun tәşkili vә maliyyә hesabatlarının tәrtibi, elәcә dә daxili nәzarәt sisteminin qurulması vә tәmin edilmәsi istiqamәtindә fәaliyyәti qüvvәdә olan hüquqi aktlara uyğun deyil.

Ardını oxu...
"İçərişəhər" Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi və tabeliyindəki qurumlarda dövlət büdcəsi vəsaitlərinin xərclənməsi və əmlakın idarə olunması zamanı ciddi maliyyə pozuntuları aşkarlanıb.

Gundeminfo.az xəbər verir ki, bu barədə Hesablama Palatasının 2025-ci ilin I rübünə dair “Dövlət auditi” bülletenində bildirilir.

Auditin nəticələrinə əsasən, İdarə dövlət sifarişi üzrə büdcə tələbatını “Dövlət büdcəsinin tərtibi və icrası Qaydaları”nın tələblərinə əməl etmədən hesablayıb. Belə ki, bölmәlәr üzrә müvafiq olaraq 1 735 336 manat vә 863 661 manat vәsait artıq proqnozlaşdırılaraq tәqdim edilib, bununla yanaşı, İdarәnin hesablaşma hesabında tәsәrrüfat gәlirlәri üzrә 2 il üzrә müvafiq olaraq 320 551 manat vә 1 405 448,02 manat qalıq vәsaitlәr dә büdcә vәsaitinә tәlabatın hesablanmasında nәzәrә alınmayıb.

Bundan başqa audit aşağıdakı pozuntuları da ortaya çıxarıb:

- 2022-ci ildə keçirilmiş 28 satınalma prosedurundan heç birinin ehtimal olunan qiymətləri təsdiqlənməyib, müqavilələr dövlət satınalmalarının vahid portalında yerləşdirilməyib;

- Xarici qonaqlar üçün aviabiletlərə 33 012 manat, otel xərclərinə isə 16 138 manat vəsait satınalma proseduru olmadan xərclənib;

- Ştatdankənar vəzifələr üçün əsas olmadan 13 645 manat əməkhaqqı ödənilib;

- Avadanlıqların texniki spesifikasiyalarında uyğunsuzluğa görə 42 174 manat artıq vəsait ödənilib;

- “Multani” və “Buxara” karvansaraylarının təmiri üçün ümumi müqavilə dəyəri 20 292 854 manat olan satınalmalar qanunsuz şəkildə həyata keçirilib, bu çərçivədə audit dövründə 13 498 516 manat xərclənib;

- Lisenziyaların uçotdan kənarda qalması nəticəsində 44 246 manat məbləğində qeyri-maddi aktivlər qeydiyyata alınmayıb.

- Hesabatda ümumilikdə 183 240 manat məbləğində vəsaitin dövlət büdcəsinə bərpası tövsiyə edilir. Bununla yanaşı, müxtəlif hüquq pozuntuları üzrə aidiyyəti qurumlara məlumatların təqdim olunması və məsul şəxslərin cavabdehliyə cəlb edilməsi təklif olunur(Report).


Ardını oxu...
Ölkədə müşahidə olunan qeyri-sabit hava şəraiti və aramsız yağışlar bir sıra fəsadlar törədib. Ötən gündən bəri davam edən intensiv yağış nəticəsində həyət evləri ilə yanaşı bəzi çoxmərtəbəli binalardakı mənzilləri də su basıb.
İqtisadiyyat.az xəbər verir, aramsız yağışların fəsadları yeni tikili binalardan da yan keçməyib.

Sosial şəbəkələrdə “Saray” MTK-ya məxsus binanın mənzillərindən birinə suyun axdığı ilə bağlı görüntülər yayılıb.

Videoda vətəndaşın MTK-dan yeni aldığı mənzilin tavanından suyun axdığı öz əksini tapıb.

Məlumat üçün bildirək ki, daha əvvəl isə “Bakixanov Residence” yaşayış kompleksində mənzillərdən birinə suyun axdığı ilə bağlı görüntülər yayılıb.

Daha ətraflı videonu təqdim edirik:
Ardını oxu...
Məşhur "Abşeron Gənclər Şəhərciyi"nin bitişiyində bir yaşayış binası var: 3 bloklu, 15 mərtəbəli, 300-ə yaxın ailənin məskunlaşdığı bir bina.

"TAC İnşaatçı" MTK tərəfindən inşa olunan bu bina qonşuluqdakı "Akkord"un binalarına nisbətdə keyfiyyətli və üzdən yaraşıqlıdır, amma...

Sakinlərin redaksiyamıza ünvanladıqları məktub "Üstü bəzək, altı təzək" deməyə əsas verir.

Məsələn, sakinlər deyirlər ki, binanın təməli 2014-cü ildə qoyulmağına və 80 faizdən yuxarı ailə məskunlaşmasına baxmayaraq, indiyədək mənzillərə dövlət reyestrindən çıxarış (kupça) verilməyib, sadəcə vəd verilib.

"Polis qapımızı döyür, qeydiyyatımızı tələb edir. Hara qeydiyyata düşək? Kupçamız varmı ki, öz mənzilimizə qeydiyyata düşək? Biabırçılıqdır, halal haqqımızla aldığımız mənzilimizdə kirayəçi kimi yaşayırıq", - deyə sakinlər bildirirlər.

Sakinlərin problemləri bununla da bitmir. Dəfələrlə internet problemi yaşayıblar, dəfələrlə qaz problemi yaşayıblar.

"İnterneti dava-dalaşla həll etdik - başqa provayderlər gəldi, axır ki. Amma qaz məsələmiz bitmir ki, bitmir. Bitişiyimizdə "Abşeron Gənclər Şəhərciyi" var. 84 blokdan ibarət nəhəng kompleks. Hər dəfə bizim 3 blokda qaz kəsilir, amma onların 84 blokunda kəsilmir. Niyə?", - deyə sakinlər sual edirlər.

Və sakinlərin müraciəti belə yekunlaşır:

"İndi də qazsızıq. Bu tufanda, soyuqda, küləkdə donuruq. Binanın qazı kəsilib, amma bir addım o tərəfdə "Akkord"un binalarında qaz var. Biz nə edək, haqqımızı kimdən tələb edək: MTK-dan, yoxsa hökumətdən?".

"DİA-AZ"
Ardını oxu...
Zaqatalanın Əliabad qəsəbə xəstəxanası ötən əsrin əvvəllərində inşa edilib. Bu səhiyyə ocağı öz dövrünün ən müasir tibb ocağı kimi Əliabadla yanaşı ətraf kəndlərin sakinlərinə də tibbi xidmət göstərib. Böyük Vətən müharibəsi illərində kənd xəstəxanası bir müddət hərbi hospital kimi də fəaliyyət göstərib. Amma son illər acınacaqlı duruma düşüb.

Bu barədə Bizim.Media-nın yerli bürosuna şikayətlənən qəsəbə sakinlərinin sözlərinə görə ötən dövr ərzində xəstəxana cüzi təmir olunsa da, hazırkı vəziyyəti bərbad və qəzalı hesab edilir:

Qəsəbənin mərkəzində yerləşən və vaxtı ilə 75 çarpayılıq olan bu xəstəxana hazırda Ailə Sağlamlıq Mərkəzi kimi fəaliyyət göstərir. Bu müəssisənin kənardan müşahidəsi yetər ki, onun daxilindəki vəziyyəti anlayasan. Odun sobalarının köməyi ilə qızdırılan xəstəxananın istilik problemləri də danılmazdı.

Sakinlər vaxtı ilə burada hər cür şərait olduğunu və bütün tibbi xidmətlər göstərildiyini deyirlər.

Qəsəbə sakini Əsabəli Şabanov deyir ki, vaxtı ilə xəstəxanada, cərrah həkim və təcili yardım maşını belə olub. Amma indi vəziyyət başqadır:

“Xəstəxanada tibbi bacıları, həkim bu gün də var, lakin nəsə baş versə 20-25 km məsafə qət edib rayon mərkəzi xəstəxanasına getməlidirlər. Ona qədər isə insana olan olur. Əsabəli Şabanovun və digər sakinlərin qənaəti belədir ki, camaat rahatca xəstəxanaya gedib-gələ bilsinlər.

Qəsəbə sakinləri xəstəxananın rayon mərkəzindən ucqarda yerləşməsini nəzərə alıb burada təcili tibbi yardım xidmətinin eləcə də müxtəlif sahələr üzrə həkimlərin xidmətinin bərpasını labüd hesab edir.

Əliabad Ailə Sağlamlıq Mərkəzinin şöbə müdiri Səfiyyə Əfəndiyevanın sözlərinə görə bu tibb ocağı 1927-ci ildən xidmət göstərir. O zaman xəstəxana 75 çarpayılıq olub. 1992-ci ildən isə 15 çarpayılıq səviyyəsinə endililib. Şöbə müdüri bildirir ki, 2020-ci ildən ASM kimi fəaliyyət göstərirlər və pasiyentlərə ambulator xidmətlər göstərilir. Səfiyyə Əfəndiyeva binanın uzun illər öncə tikildiyini və təmir-bərpaya, yenidənqurma işlərinə zərurət olduğunu etiraf edir.
Qeyd edək ki, rayon mərkəzindən ucqarda yerləşən Əliabad qəsəbəsinin hazırda 11 mindən artıq əhalisi var. Bununla yanaşı ətraf 7-8 yaşayış məntəqəsinin də sakinləri bu səhiyyə ocağında qeydiyyatdadır ki, onların ümumilikdə sayı 25 min nəfərdən çox edir.
Bu yaşayış məntəqələrinin isə şəhərlə məsafəsi 25-35 km arasında dəyişir. Sakinlər ucqarda yaşamalarını əsas gətirərək xəstəxanada bir sıra tibbi xidmət və həkim müayinələrinin bərpasını, təcili tibbi xidmət göstərilməsini xüsusən təcili tibbi yardım avtomobili ilə təmin olunmalarını müvafiq orqanlardan xahiş edir.
Ardını oxu...
Ardını oxu...
Ardını oxu...
Ardını oxu...
 
Ardını oxu...
Abşeron rayonu Mehdiabad qəzəsəbəsində dövlət bayrağına hörmətsizlik

Sosial platformada Abşeron rayon icra hakimiyyətinin Mehdiabad qəsəbə inzibati ərazi dairəsi üzrə nümayəndəliyinin binasının önündə Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağının yararsız hala düşməsi ilə bağlı görüntülər yayılıb. Dirəkdən yırtıq formada asılan bayrağın yararsız halda olduğu görünür.

Sosial şəbəkənin bir çox istifadəçiləri tərəfindən video görüntülər narazılıqla qarşılanıb və hörmətsizlik kimi qəbul edilib.

Maraqlısı isə budur ki, nədənsə, Abşeron rayon icra hakimiyyətinin və Mehdiabad qəsəbə inzibati ərazi dairəsi üzrə məsul şəxsləri ümumiyyətlə, heç bir məsul qurum bayrağı dəyişdirmir.

Qeyd edək ki, dövlət bayrağına, hörmətsizlik edənlər “Cinayət Məcəlləsinin 324-cü maddəsinə əsasən Dövlət Bayrağına və Dövlət Gerbinə qarşı təhqiredici hərəkətlərin edilməsi iki ilədək azadlığın məhdudlaşdırılması və ya bir ilədək azadlıqdan məhrumetmə ilə cəzalandırılır.

Qeyd edək ki, Abşeron Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının Mehdiabad qəsəbə inzibati ərazi dairəsi üzrə nümayəndəsi Əli Həsənov qanunsuz əməlləri ilə Mehdiabad qəsəbəsində yerləşən kənd təsərrüfatı təyinatlı torpaq sahələrində fərdi yaşayış evlərinin tikintisinə icazələrin, müxtəlif məzmunlu arayışların verilməsi və ümumi himayədarlıq müqabilində çoxsaylı vətəndaşlardan rüşvət almasına əsasən 2023-cü ildə həbs olunub. (Xalq.az)

 
 
 
Ardını oxu...
Nazirlər Kabinetinin təsdiq etdiyi minimum istehlak səbətinə əsasən, əmək qabiliyyətli bir şəxs il ərzində ən azı 7 kq, pensiyaçılar 5,8 kq, uşaqlar isə 6 kq kərə yağı istehlak etməlidir. Bu hesaba görə, dörd nəfərlik bir ailənin (ata, ana və iki uşaq) kərə yağına olan minimum illik tələbatı 26 kq təşkil edir. Bu isə o deməkdir ki, ailə hər ay orta hesabla ən azı 2 kq kərə yağı almalıdır. Minimum gəlirə malik bir ailə mövcud bazar qiymətləri ilə bu tələbatı ödəyə bilərmi? Bəs Azərbaycan ailələrinin keyfiyyətli kərə yağına əlçatanlığı hansı dərəcədədir?

Azərbaycanda satışda olan kərə yağlarının qiymətləri müxtəlifdir. Lakin ekspert rəyləri və Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin (AQTA) açıqlamalarından aydın olur ki, bazarda bu sahədə keyfiyyətsiz və saxta məhsulların sayı kifayət qədər çoxdur. Belə ki, AQTA-nın məlumatında bildirilir ki, “Natural”, “Tac”, “Selskoe”, “Rossiyskoe”, “Belaruskoe”, “Milk World” və “Golden Farm” əmtəə nişanlı, 82,5% yağlılıqla təqdim edilən kərə yağları saxta məhsullardır. Bu məhsulların tərkibində sağlamlıq üçün təhlükə yarada biləcək kimyəvi qatqılar və zərərli bitki yağları aşkarlanıb.

Saxta kərə yağı istehsal edən şirkətlərin adları da açıqlanıb. Bunlar “Allbuy” MMC, “Golden Farm” və “Şamaxı Dairy Farm” MMC şirkətləridir. Həmin şirkətlər müxtəlif adlar altında saxta kərə yağı məhsulları qablaşdıraraq həm iri market şəbəkələrində, həm də kiçik məhəllə marketlərində satışa çıxarıblar. Bu məhsullar 7-20 manat arasında satılır.

Gununsesi.info-ya şikayət edən istehlakçı Fərman Qasımov (ad şərtidir) bildirir ki, yerli istehsal olunan kərə yağlarının keyfiyyətinə güvənmir: “Yeni Zelandiyadan idxal olunaraq burada qablaşdırılan “Best Cow”, “Dayaruşka”, “Wellington”, “Novaya Zemlya”, “No 47” və digər yağları da almıram. Elə Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin son dövrlərdə yerli istehsal olunan kərə yağlarında apardığı yoxlamalarda əksəriyyətinin tərkibində bitki yağı olduğu müəyyən edilib. Tam əminliklə deyə bilərəm ki, AQTA-nın adlarını açıqlamadığı digər yerli istehsal yağlar da eyni vəziyyətdədir. Son yoxlamalar göstərir ki, bu saxta kərə yağlarının tərkibinə yalnız bitki yağı əlavə edilməyib, həm də bütün dünyada istifadəsi qadağan olunan sorbin və benzoy turşuları aşkarlanıb. Bu maddələr birbaşa xərçəng xəstəliyinə səbəb ola bilər. Bunların üzərinə Yeni Zelandiya, Belarus və Ukraynada istehsal olunan və burada satılan məhsulların vəziyyəti isə ayrıca bir problemdir.”

Əhalini keyfiyətli yağ əldə etmək istəsə də, bu məhsullarım qiymətiləri isə olduqca bahadır. Hətta eyni məhsulların qiymətlərini qonşu Gürcüstanla müqayisə etdikdə, Azərbaycanda kərə yağının daha baha olduğu müşahidə olunur. Halbuki hər iki ölkə kərə yağını əsasən idxal edir və idxal üçün nəqliyyat məsafələri də təxminən eynidir. Gürcüstanın ərzaq bazarında ötən həftə kərə yağının pərakəndə satış qiyməti 15–25 manat arasında dəyişib. Əgər Gürcüstanda ən bahalı kərə yağı 25 manat civarındadırsa, Azərbaycanda nisbətən normal keyfiyyətli yağların qiyməti 26–27 manatdan başlayır və 30–35 manata qədər yüksəlir.

Qonşu ölkədəki qiymətlərlə bağlı maraqlı müqayisələr ortaya çıxır. Məsələn, Gürcüstanda 400 qramlıq “Président” kərə yağı təxminən 11.70 manata (19 lari) təklif olunur. Eyni məhsul Azərbaycan marketlərində isə 13.70 manata satılır.

Bu qiymətlər fonunda bir ailənin minimum aylıq kərə yağı tələbatını ödəməsi üçün 55–70 manat arası vəsait xərcləməsi tələb olunur. Bu isə o deməkdir ki, minimum gəlirə malik bir ailə yalnız keyfiyyətli kərə yağı almaq üçün aylıq gəlirinin təxminən 15 faizini xərcləməlidir.

Azərbaycanda qiymət fərqi niyə belə yüksəkdir?

Ekspertlərin fikrincə, kərə yağı qiymətlərində Azərbaycanda müşahidə olunan kəskin fərqlərin əsas səbəblərindən biri təkəlləşmədir, yəni monopoliyadır. Gürcüstanda bu sahədə bir neçə idxalçı fəaliyyət göstərdiyi halda, Azərbaycanda bazara monopolist şirkətlər nəzarət edir və qiymətləri diktə edir.

Kənd təsərrüfatı üzrə ekspert Vahid Məhərrəmov Gununsesi.info-ya açıqlamasında bildirir ki, Gürcüstan, Ermənistan, İran və Türkiyədə kərə yağı qiymətlərinin Azərbaycana nisbətən daha ucuz olmasının əsas səbəbi bu ölkələrdə kənd təsərrüfatı məhsullarının idxal və ixracında monopoliyanın olmamasıdır: “Gürcüstanın Avropa ölkələri ilə müqaviləsi var, habelə Dünya Ticarət Təşkilatına üzv olduğu üçün onlara müəyyən güzəştlər əldə edib. Belə ki, yağ Gürcüstana aşağı rüsumla gətirilir. Azərbaycanda monopoliya olduğuna görə, qiymətlər qonşu ölkələrlə müqayisədə baha başa gəlir. Həm də orada yağın keyfiyyəti də bizdəkindən daha yüksəkdir. Məsələn, qonşu ölkə Azərbaycandan idxal edilən yağların tərkibində zərərli maddələrin olduğunu dərhal müəyyən ediblər. Bu isə daxili bazarda effektiv nəzarətin olmasından xəbər verir.”

Eskpert bildirir ki, Azərbaycanda monopolistin nüfuzundan asılı olaraq, onun adamlarının gətirdiyi məhsulun keyfiyyəti yoxlanılmır: “Onlar məhsulu xaricdən gətirərək burada qablaşdırır, müxtəlif qatqılar əlavə edir və çox yüksək qiymətə satışa çıxarırlar. Çünki bazara başqa oyunçuların daxil olmasına imkan verilmir. Nəticədə həm də qiymətə diktə edirlər. Azərbaycanda ürək-damar və xərçəng xəstəliklərinin bu qədər geniş yayılmasının səbəblərindən biri də qidalara əzarətin zəif olmasıdır”.

V.Məhərrəmovun sözlərinə görə, bahalı yağların belə keyfiyyətinə etibar etmək çətindir: “Kərə yağı qidalar arasında ən faydalı məhsullardan biridir. Lakin ona təhlükəli qatqılar əlavə edilirsə, artıq onun faydasından danışmağa dəyməz, əksinə, ciddi sağlamlıq riskləri yaradır. Tərkibinə heyvan piyi, müxtəlif bitki yağları, xüsusilə palma yağı əlavə olunur. Azərbaycana hər il 60 min tondan çox palma yağı idxal olunur, amma bazarda bu yağın satışına rast gəlinmir. Palma yağı əsasən kərə yağı istehsalında, süd və pendirin yağlılığının artırılmasında, eləcə də dondurma istehsalında istifadə olunur.”

Yerli yağ istehsalındakı problemlər

Azərbaycanda kərə yağına olan illik tələbat təxminən ən azı 73 min ton təşkil edir. Bu tələbatın cəmi 12 faizi yerli istehsal hesabına ödənilir. Hətta Vahid Məhərrəmov bildirir ki, bu rəqəmin də tam şəffaf olduğu şübhəlidir: “Dövlət Statistika Komitəsinin təqdim etdiyi məlumatlarda xətalar var. Statistikaya xam mal şəklində xaricdən gətirilib, sadəcə burada qablaşdırılıb, daha sonra yerli istehsal kimi təqdim edilən məhsullar daxil edilir”

“İstehlak səbətində adambaşına kərə yağı üzrə minimum tələbat 7 kiloqram müəyyən olunub. Bu, yalnız minimum istehlakı əhatə edir. Bu rəqəmdən çıxış etsək, ümumi əhalinin minimum ehtiyaclarını qarşılamaq üçün ildə təxminən 70–75 min ton kərə yağı istehsal olunmalıdır. Bunun üçün isə çox böyük miqdarda südə ehtiyac yaranır”- deyə mütəxəssis deyir.

Onun fikrincə, belə bir istehsal həcmini təmin etmək üçün təxminən 1 milyon 750 min ton süd tələb olunur: “Azərbaycanın ümumi süd istehsalı isə rəsmi statistikaya görə 2 milyon 200 min ton civarındadır. Lakin bunun bir hissəsi xaricdən gətirilən quru süd hesabına ödənilir. Azərbaycanda hər inəkdən illik orta hesabla 1700–1800 litr süd əldə olunur. Bu səbəbdən də yerli süd istehsalı baha başa gəlir.

Digər ölkələrdə 50-60 qəpik olan süd Azərbaycanda 1 manatdan baha satılır. Hətta paketlənmiş südün qiyməti 2.60–2.80 manat, bəzi hallarda isə keyfiyyətindən asılı olaraq 3 manatdan da yuxarı olur. Azərbaycanda südün baha başa gəlməsinin əsas səbəblərindən biri kifayət qədər yemin olmamasıdır.

Süd istehsalı üçün yaşıl yem, quru ot, şirəli yem, senaj və silos tələb olunur. Lakin Azərbaycanda şirəli yem və senaj istehsal olunmur. Silos istehsalı tələbatdan 100 dəfə, ot 2,5 dəfə, qüvvəli yem isə 15 dəfə azdır. Yaşıl yem isə yay aylarında həm az olur, həm də qiyməti çox baha olur.

Bu səbəblərdən Azərbaycanda kərə yağı istehsalı da kifayət qədər deyil. Ölkə tələbatının 30 faizini belə özü təmin edə bilmir. Yem istehsalı olmadığı üçün süd istehsalı da azdır. Azərbaycanda bir inəkdən illik orta hesabla 1 ton 700 kq süd əldə olunur. Bu göstərici qonşu ölkələrdə 3 ton, öz kərə yağını istehsal edə bilən ölkələrdə isə 6-7 ton təşkil edir. İsraildə isə hər inəkdən illik 13 ton süd alınır”.

Mütəxəssis bildirir ki, məhsuldarlığı artırmaq üçün konkret addımlar atılmalı, heyvandarlığın inkişafı ilə bağlı dövlət proqramı qəbul edilməlidir.
 

Dünyapress TV

Xəbər lenti