 |
|
|
"Bu, güclülərin səssiz qaldığı bir zamanda zəiflərin səsini ucaldan bir təşəbbüsdür..."
Yaxın Şərqdə baş verən humanitar fəlakətin mərkəzində yerləşən Qəzza bölgəsi bir daha beynəlxalq medianın diqqətini cəlb edib. Bu dəfə buna səbəb "Azadlıq Flotiliyası" adlı təşəbbüs çərçivəsində bir qrup beynəlxalq hüquq müdafiəçiləri, siyasətçilər və ictimai fəalların Qəzzaya doğru yola çıxmasıdır.
Bu barədə xarici KİV-lər yazıb.
"Azadlıq Flotiliyası": humanitar missiya və vicdanın səfəri
Flotiliyanın məqsədi sadə, lakin rəmzi olaraq çox dərin məna daşıyır: Qəzzada yaşayan iki milyondan çox mülki şəxsin üzləşdiyi blokada, aclıq və müharibə cinayətlərinə qarşı sükutu pozmaq.
"Madleen" adlı yelkənli gəmi Siciliyadan yola çıxaraq Misir sahillərinə çatıb və oradan Qəzzaya doğru hərəkət edir. On iki nəfərlik heyətə müxtəlif ölkələrdən olan hüquq müdafiəçiləri, siyasətçilər və fəallar, o cümlədən isveçli ekofəal Qreta Tunberq və irlandiyalı aktyor Liam Kanninqem daxildir.
Onların daşıdıqları yardım rəmzi də olsa önəmlidir: süd, düyü, konservlər, uşaq qidası və enerji batonları
Qəzza uşaqları üçün kiçik, lakin mənalı bir yardımdır. Bununla yanaşı, bu missiyanın əsas məqsədi təkcə fiziki yardım deyil. Flotiliya İsrailin illərdir Qəzzaya tətbiq etdiyi dəniz blokadasını və bunun doğurduğu humanitar nəticələri beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətinə çatdırmaq üçün dinc vətəndaş təşəbbüsüdür.
Qarşılanan maneələr və təhdidlər
İsrail rəsmiləri flotiliyanın bu addımını "təxribat xarakterli" adlandıraraq, gəminin Qəzzaya yaxınlaşacağı təqdirdə hərbi müdaxilə ilə qarşılaşa biləcəyini açıq şəkildə bildirib. Bu isə beynəlxalq hüquqa zidd olaraq, dinc bir humanitar təşəbbüsə qarşı zor tətbiq etmə ehtimalını gündəmə gətirir.
Gəmidəki hüquq müdafiəçiləri isə, əksinə, öz təhlükəsizliklərini təmin etmək üçün beynəlxalq hüquq qurumları ilə daimi əlaqədə olduqlarını bildirir və hər hansı bir hücumu "beynəlxalq humanitar hüququn kobud şəkildə pozulması" kimi qiymətləndirəcəklərini bəyan edir.
Sərt tənqidlər və sərt reallıq
Flotiliya bəzi Qərb mətbuatında istehzalı və sarkazmla təqdim edilsə də, bu yanaşma daha çox təşəbbüs iştirakçılarının missiyasının rəmzi xarakterini gözdən salmağa yönəlmişdir. Bəzi media orqanları səfəri "İnstagram dostu kruiz, "təmtəraqlı fəallıq" kimi təqdim edərək, bu cür aksiyaların effektivliyinə kölgə salmağa çalışır.
Lakin bu cür tənqidlər çox zaman əsas məqsədi - Qəzzada baş verən humanitar faciəni kölgədə qoyur. Qəzzada mülki əhalinin məruz qaldığı aclıq, tibbi çatışmazlıqlar və davam edən hava hücumları nəticəsində minlərlə insan həyatını itirib. BMT və bir sıra beynəlxalq təşkilatlar bu vəziyyəti "kollektiv cəza" və "insan hüquqlarının kobud şəkildə pozulması" kimi qiymətləndirib.
Vicdanın səsi susmamalıdır
"Azadlıq Flotiliyası" hərbi resursları olmayan, amma mənəvi və hüquqi haqqa söykənən bir təşəbbüsdür. Onun əsas gücü beynəlxalq ictimai rəyə, insan vicdanına və hüquqa əsaslanır. Bu, güclülərin səssiz qaldığı bir zamanda, zəiflərin səsini ucaldan bir təşəbbüsdür. Gəminin uğurla Qəzzaya çatıb-çatmayacağı bəlli olmasa da, onun yola çıxması artıq vacib bir mesajdır: dünyanın gözü qarşısında baş verən humanitar cinayətlərə qarşı sükutla baxmaq olmaz.