 |
|
|
Adi bir qədər əvvəl qalmaqala qarışan və sosial şəbəkələrdə “bir saniyəyə 100 min ev satan” kimi təqdim olunan “MİDA” MMC ötən il sayca az, amma məbləğcə çox böyük tenderlər keçirib. Tribunainfo.az xəbər verir ki, şirkət 14 tenderdə 77 milyon 844 min 442 manatlıq satınalma müqaviləsi imzalayıb.
“MİDA”nın ötən il üçün ən bahalı müsabaqiəsi Şirvan şəhəri, Naxçıvan küçəsində yerləşən yaşayış kompleksinin elektrik xətti, kanalizasiya və digər bu qəbildən görülən işləri ilə bağlı olub. “ENERJİ QRUP” MMC ilə bununla əlaqədar 10 milyon 185 min 018 manatlıq satınalma müqaviləsi imzalanıb.
Xatırladaq ki, “MİDA” sözügedən şirkətlə bu ilin ilk ayında da anlaşıb. Belə ki, Şirvan şəhəri, Naxçıvan küçəsində inşa olunan yaşayış kompleksinin sahəxarici və sahədaxili qaz təminatı işlərini həyata keçirən “Enerji Group” b unun müqabilində MMC-dən 1 milyon 509 min 75 manat daha alacaq.
Bahalılıq dərəcəsinə görə, ikinci ən iriməbləğli tender “T.T.Ş.-İNŞAAT” MMC ilə razılaşdırılıb. MİDA Binqədidəki binasının csu-kanalizasiya şəbəkəsinin və drenaj sisteminin tikintisi işlərinə görə, sözügedən şirkətə 8 milyon 448 min 852 manat ödəyib.
Bahalı layihələr sırasında Şirvan şəhəridə 960 yerlik tam orta məktəbin tikintisi də var. “İDEAL TM” QSC ilə bağlanmış müqavilənin dəyəri 6 milyon 951 min 997 manat təşkil edib.
Cəbrayıl şəhərində 7,87 ha torpaq sahəsində inşa olunan yaşayış kompleksinin sahədaxili şəbəkəsinin tikintisi işləri də ucuz olmayıb. “İNTEGRAS” MMC ilə bağlanılan müqavilənin dəyəri 4,7 milyon manat olub.
MİDA-nın say baxımından ən çox müqavilə bağladığı şirkət isə “R.İ.S.K. ELMİ İSTEHSALAT ŞİRKƏTİ”dir. Ötən il MMC və QSC 3 tender sazişi imzalayıblar. Bu müqavilələrin toplam dəyəri isə 2 milyon 438 min 092 manat olub.
MİDA bu ilin ilk 3 iki ayı ərazində təxminən 29 milyon manatlıq daha üç tender keçirib. Bu tenderlərdən biri Hövsan qəsəbəsində 5 çoxmənzilli yaşayış binasının və mühəndis-kommunikasiya şəbəkəsinin tikintisi, ərazinin abadlaşdırılması və yaşıllaşdırılması ilə bağlıdır. “AMAL GROUP” MMC ilə bu məqsədlə 27 milyon 285 min 107 manatlıq müqavilə imzalanıb.
MİDA-nın ən qəribə işlərindən biri davamlı olaraq, eyni şirkətlə gördüyü işləri reklam etməsidir. Belə ki, MMC “Medical Media” ilə iki ildir davamlı olaraq çalışır. Tibb sahəsində çalışan və bu sahə üzrə reklamda elə də ciddi uğur qazanmamış sözügedən şirkətlə MİDA-nın ötən il üçün 112 min manatlıq növbəti satınalma müqavilə bağlaması da təəccübə səbəb olub.
İkinci maraqlı məsələ isə MİDA-nın ötən illə nisbətdə bu il dəftərxana ləvazimatına olan tələbatının artmasıdır. Belə ki, ötən il “DOSTLUQ TRADİNG” MMC-dən 102 min 971 manatlıq dəftərxana ləvazimatı alan MİDA, bu ilin yanvarında “LEKAL” MMC ilə eyni məqsəd üçün 134 min 948 manatlıq satınalma müqaviləsi imzalayıb.
Lakin MİDA-nın ən müəmmalı və qəribə işlərindən biri odur ki, şirkətin satınalma saytında keçirdiyi tenderlərin tarixçəsi 2024-cü ilin may ayını keçməməsidir. Yəni, MMC-nin may ayından ötən ilin əvvəlinə qədər olan müddətdə keçirdiyi tenderlərlə bağlı heç bir məlumat yoxdur.
Bu məlumatlar gizlədilibmi, yoxsa, saytın bazasından çıxarılıbmı və ya bunun məqsədli olub olmadığı, habelə texniki məsələ olması barədə heç bir məlumat yoxdur.
Necə ola bilər ki, eyni saytda bu ilin yanvar və fevral ayları üçün MİDA-nın keçirdiyi tenderlərlə bağlı məlumat var, amma ötən ilin yanvar-may ayları üçün heç bir bilgi yoxdur? Bunun özü kifayət qədər qəribə və təəccüblüdür.
Artıq 1 il 5 aydır ki, Nərimanov rayonu, Ağa Neymətulla, F.X.Xoyski və Faiq Yusifov küçələrinin kəsişməsində, 1,6 hektar ərazidə binaların “Gold Məkan MMC” şirkəti tərəfindən qanunsuz şəkildə sökülməsï iddia olunur.
Bununla bağlı bina sakinlərindən biri Fətullayeva Adilə Adil qızı Bakues.az-a şikayət məktubu ünvanlayıb.
Onun sözlərinə görə, Bakı Şəhəri Nərimanov Rayon Məhkəməsinin qanuni qüvvəyə minmiş 16(005)-84/2024 saylı, 12.03.2024-cü il tarixli qərardadına əsasən Bakı Şəhəri Nərimanov Rayon Məhkəməsinin icraatında olan 2(005)-1871/2024 saylı mülki iş üzrə yekun məhkəmə qərarı qəbul edilənədək, Bakı şəhəri, Nərimanov rayonu, Ağa Neymətulla küçəsi ev 58 ünvanında yerləşən binanın ətrafında söküntü, tikinti və binanı qəzalı vəziyyətə sala biləcək hər hansı bir fəaliyyət göstərilməsi “Gold Məkan” MMC-yə və digər şəxslərə qadağan edilib:
“04.07.24 tarixində məhkəmə tərəfindən binaya yaxınlaşmamaq qərarı verilsə də, “Gold Məkan” şirkətinin rəhbərliyi binanın qaz borusuna müdaxilə edib. Belə ki, binamızın tinində, 4-cü blok tərəfdə, iki nəfərin “90- SY-457” jiquli markalı maşınla gələrək qaz borumuza müdaxilə etdiklərinin şahidi olduq. Birinin əynində “Azəriqaz” işçisinin köhnə qara “kurtka”sı var idi, lakin vəsiqə göstərməkdən imtina etdilər. Qaz idarəsinin 104 qaynar xəttinə zəng edərək öyrəndim ki, “Azəriqaz” bizim əraziyə əməkdaş göndərməyib və operator bizə onlardan vəsiqələrini tələb etməyi məsləhət gördü. Xahiş etdik ki, əməkdaşlarını göndərib məsələyə aydınlıq gətirsinlər. Eyni zamanda FHN-nin 112 qaynar xəttinə xəbər versək də, DİN 102 qaynar xəttinə 6 saat ərzində dəfələrlə zəng edilsə də, gələn olmadı.
“Gold Məkan”ın fəhləsi özünü qeyri-adekvat aparırdı, suallara cavab vermirdi, vəsiqə göstərmirdi, söyüş söyürdü, mənə və qonşulara qarşı nalayiq hərəkətlər edirdi. Onu da bildirim ki, “Gold Məkan”ın kağızda adı gedən direktoru Allahşükür Məmmədov hadisə yerində idi və özünü “sakin” kimi təqdim etdi. Biz onu tanımırdıq”.
Şikayətçi qeyd edib ki, şirkət işçisinə qanunsuz qaz borusunu onların binasına calaq etdiyinə görə etirazını bildirən zaman hücuma məruz qalıb.
“Qaynaq işi görən şirkətin fəhləsindən sənəd tələb etdiyimdə, üstümə hücum çəkərək əlindəki armaturdan düzəldilmiş çəkiclə başıma zərbə endirmək istəyirdi ki, qonşumuz Fuad Ələsgərov araya girdi və ona imkan vermədi. Lakin şirkətin işçisi telefonu tutan əlimə və 750 azn-lik telefona çəkiclə vurub onu sındırdı. Mən ondan sonra Nərimanov RPİ-nə qonşum Fuad müəllimin telefonundan yığdım və 17-ci bölmədən polislərin niyə gəlməməsi ilə maraqlandım. O vaxta qədər, başda Mahir Eyvazov olmaqla, şirkətin işçiləri artıq sırayla düzülmüşdülər və ağ köynəkli şəxs (ö̈zünü təqdim etməyən) mənə dedi ki, “Onda olan məlumata görə, mən telefonu özüm sındırmışam”. Sonradan Hüseynov Ruslan adlı şəxs qanunsuz iş görən Məmmədov Vüqarı oradan qaçırtdı. Araşdırmalar nəticəsində məlum oldu ki, Hüseynov Ruslan “Camaldağ” podratçı şirkətinin icraçı direktoru olsa da, qanunsuz qaz borusuna müdaxilə edən fəhlələr onların deyil, hadisədən sonra işə götürülmüşdilər ki, ” Gold Məkan”ın adı hallanmasın. Bu səbəbdən də “Çamaldağ” şirkəti 20 000 azn cərimələndi”, -deyə müsahibimiz bildirib.
A. Fətullayeva şirkət işçisinin onun üzərinə hücum çəkərək, fiziki zorakılıq göstərməsini videoya çəkdiyini söyləyib. Şikayətçinin redaksiyamıza təqdim etdiyi videogörüntülərdən də onun fiziki zorakılığa məruz qaldığı açıq şəkildə görünür.
Zərərçəkmiş onu da bildirdi ki, 17-ci bölmənin əməkdaşları hadisə yerinə 6 saatdan sonra gəlsələr də, cinayətkarın axtarışı və tapılması üçün heç bir tədbir görmədilər. Yalnız Fətullayeva A.A. prokurorluğa müraciət etdikdən sonra 17-ci bölmənin müstəntiqi Seymur Poladov 9 gün sonra, şənbə günü izahat almaq üçün onu bölməyə dəvət edib. Nərimanov rayon prokurorluğunda cinayət işi yalnız Fətullayeva 09.08.24 il tarixində Baş prokuror Kamran Əliyevin qəbulunda olandan sonra 12.08.24 ildə açılıb. Lakin CM-nin 221.3-cü maddəsi əvəzinə 128-ci maddəsi maddəsi ilə cinayət işi açılıb:
“25.09.24 il tarixində DİN Vilayət Eyvazovun qəbuluna getdim və cənab nazirin ətrafında olan əməkdaşlar koridorda videonu görəndə dedilər ki, bu əməldə 221.3-cü maddənin tərkibi var. Qəbuldan sonra Nərimanov RPİ – da müstəntiq Fuad Babayev istintaqa başladı, amma o da bizim şahidlərin ifadələrini heçə sayaraq və əks tərəfin yalan ifadələrini araşdırmadan maddəni dəyişmədən məhkəməyə göndərdi.
Nərimanov Rayon Məhkəməsində hakim Gültəkin Əsədova 2024-cü ilin oktyabr ayından 13 iclas keçirsə də, görünür, onların sayı ya ədalətli qərar çıxartmaq üçün yetərli olmayıb, ya da ilk gündən vəkilim Abbas Quliyev tərəfindən verilmiş vəsatətlə tanış olmayıb. Çünki nə prokurorluqda, nə də polisdə sübutların qiymətləndirilməsi düzgün aparılıb. Ümümiyyətlə, Nərimanov rayon məhkəməsində heç bir hakim “Gold Məkan” tikinti şirkəti və onun əməkdaşları ilə əlaqədar məhkəmənin sədri Həbib Həsənovun təzyiqindən çıxaraq ədalətli qərar verə bilmir.
Dövlət ittihamçısı cinayətkara 9 ay ümumi rejimli cəza müəsissəsində azadlıqdan məhrumetmə haqqında cəza verilməsini təklif etdi, lakin Gültəkin Əsədova ona 1 il islah işləri cəzası verməklə sərbəst buraxdı. Bu, o deməkdir ki, hər bir cinayətkar əlinə alət, çəkic, silah alaraq qadınlara hücum çəkəcək, xəsarət yetirəcək, özünü günahkar saymayacaq və sərbəst buraxılacaq. Ya prokurorun, müstəntiqin, hakimin savadı bu insidenti düzgün maddə ilə qiymətləndirməyə çatmadı, ya da sifariş yüksək yerdən idi…”.
“Qarabağ Regional Təhsil İdarəsinə müdir təyin olunan Mənsimli Sənan Famil oğlu Azərbaycan Texnologiya Universitetinin Telekommunikasiya fakültəsinin Rabitə qovşaqları və Kommutasiya sistemləri ixtisası üzrə məzunudur”.
Tribunainfo.az xəbər verir ki, bunu özünün “Facebook” səhifəsində Milli Məclisin sabiq deputatı Etibar Əliyev paylaşıb.
Keçmiş millət vəkili yazır ki, S. Mənsimli 2022-ci ildə isə Şirvan-Salyan Regional Təhsil İdarəsinin müdiri vəzifəsinə təyin olunub:
“Valideynə, müəllimlərə divan tutduğuna görə yerini dəyişiblər. Xocalı soyqırımı zamanı 27 gün ailəsi birlikdə erməni əsirliyində olmuş və əsirlikdə olan zaman azyaşlı övladlarının gözü qarşısında həyat yoldaşı güllələnərək şəhid olmuş Fatma Zamanovanın Sənanın dostu Emin Əmrullayevə ünvanladığı məktubdan: “Qalmışıq bu Allahsızın əlində…”
Əziz bacım Fatma xanım: “Allahsız o deyil e, onu oraya soxuşdurandır!”
"Ailə tipli məktəbəqədər təhsil" layihəsi tamamilə uğursuz bir layihədir. Azərbaycanda hələ yolavermə diaqnostik qiymətləndirmə keçirilib. Sertifikasiya olunmayıb.
Normal bir proqram çıxarılmayıb, heç bir dərslik yoxdur, müəllimlərin çoxu ibtidai sinif müəllimləri və ya müəllimliklə yaxından-uzaqdan əlaqəsi olmayanlardır. Əksər yerlərdə binalar yararsız haldadır, tərbiyəçilər və dayələr uşaqlarla çox kobud rəftar edir, müdirlər 99 % məktəbəqədər ilə əlaqəsiz, bağçaya ayrılan maliyyə, bağça üçün göndərilənlər hamısı müəllim, müdir və müdir köməkçilərinin ya evində olur, ya da xüsusi dükanla anlaşıb satıb pulunu götürürlər.
Tərbiyəçilərin kurikulumdan xəbəri yox, müdirlərin metodik anlayışı yox. Bütün bunlar azmış kimi təhsilə bu qədər maliyyə ayrıldığı vaxtda, bu qədər ciddi bir məsələdə belə bir layihə bəlkə də ən biabrçı, hətta utanılacaq bir qərardır. Uşaqların ilkin tərbiyəsi, ilk sosiallaşması, cəmiyyətə ilk addımları, şəxsiyyətin ilk cücərtiləri kiminsə vicdanına, insafına buraxıla bilməz.
Bu layihə MİQ imtahanına ziddir, bu qədər MİQ imtahanına hazırlaşan müəllimlərin başına açılan oyunlara qarşılıq bu ədalətsizlikdir. Bu layihə Sertifikasiyaya ziddir. Bir tərəfdən müəllimləri guya çıxdaş edib yaxşıları saxlamağa çalışırlar, illəri, təcrübəsi, çəkdiyi əziyyətlər heçə sayılır, bir tərəfdən də təhsili olmayan, peşəkar olmayanları təlimlərlə peşəkar edəcəklərini iddia edirlər. Bu qədər saxtakarlıq, bu qədər ədalətsizlik olmaz!
Qeyd edək ki, 2024-cü ilin dekabr ayından etibarən “Ailə tipli məktəbəqədər təhsil” layihəsi 16 rayonda fəaliyyətə başlayıb. Layihə çərçivəsində 293 məktəbəqədər yaşlı uşaq üçün təhsilə əlçatanlıq təmin edilib və 36 ana-tərbiyəçi prosesə cəlb olunub.
/tehsilmedia.az
Yasamal Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının Aparatının Mənzil-Kommunal Təsərrüfat Birliyi külli miqdarda borclanıb. Bu birlik növbəti dəfə maliyyə qalmaqalı yaşayır.
Mənzil-Kommunal Təsərrüfat Birliyinin 1 milyon 800 min manat vergi borcu var.
Yasamal Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının Aparatının Mənzil-Kommunal Təsərrüfat Birliyi ilk dəfə deyil ki, bu cür maliyyə qalmaqalı ilə gündəm olur. MKTB-nin tender layihələri ilə bağlı çoxsaylı narazılıqlar da var.
Belə ki, MKTB-nin tenderlərinin əvvəlcədən razılaşdırılmış şəkildə eyni şəxslərə verilməsi ilə bağlı ciddi ittihamlar yer alır.
Ən əsas ittiham isə tenderlərin qalibinin Bakı şəhər İcra Hakimiyyətinin Mənzil-Kommunal Təsərrüfatı Departamentinin sədri Rəfail Mehralıyevin yeznəsi Eldar Şirinov olmasıdır.
Qeyd edək ki, Mənzil Kommunal Təsərrüfat Birliyi əhalinin mənzil-kommunal təsərrüfatının təkmilləşdirilməsi, əsaslı tikinti və təmir sahəsində abadlıq, tikinti, habelə mənzil fondunun və kommunal təyinatlı obyektlərin əsaslı təmiri, zibil daşınması, şəhər yollarının istismarı və cari təmiri, xiyabanların və qəbiristanlıq təsərrüfatının saxlanması və abadlığı, xidmət sahələrinin inventarlarla təchizatının təmin edilməsi, fəvvarələr və yeraltı keçidlərin istismarı və təmiri, şəhərin mənzil-kommunal təsərrüfatı ilə bağlı digər funksiyaları həyata keçirir.
Mənzil-Kommunal Təsərrüfat Birlikləri (MKTB) müstəqil balansa, bank hesablarına və digər hesablara malik olub, qismən büdcədən maliyyələşdirilməklə, təsərrüfat hesabı əsasında fəaliyyət göstərirlər.
Musavat.com
Araşdırılmasına, dəqiqləşdirilməsinə ciddi ehtiyac duyulur.
STİ-dən (Sənayə Təhlükəsizlik İdarəsi) yazdılar.
-SOCAR tərkibində olan, STİ-də (Sənayə Təhlükəsizlik İdarəsi). İşçiləri lazım olmayan kurslara ğöndərirlər. Və işçilər o kursları keçə bilmirlər. Ona görəki o kursların işcilərin vəzifə təlimatı ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Və işçilərdən tələb edirlər ki öz hesabına məzuniyyətə çıxıb kurslara getsinlər. Və kursun 150 azn ödənişini işçilərdən tələb edirlər. Deyirlər ki ödəniş edib kursa getməsəniz, işdən azad olacaqsınız. Halbu ki bu kurslar beynalxalq standarta uyğun kurslardı. Və SOCAR -n heç bir platformasında bu standartlar heç vaxt tədbiq olmayıb. Və olana da oxşamır.
Bunu Neftçilərin Hüqualrının MÜdafiəsi Təşilatının (NHMT) sədri, hüquq müdafiəçisi Mirvari Qəhrəmanlı deyir. Daha sonra Mirvari xanım neftçilərin problemləri ilə bağlı iddiaları dilə gətirərək bəzi suallara cavab istəyir:
-Işçilər A4 kağızdan tutmuş sabın, yuyucu vasitələrinə kimi hamısını özləri alır. Bundan əlavə hər ay işçilərdən fond pulu yığılır. İdarənin xırda xərclərinə.
-Həmkarlar Təşkilatı heç bir məsələdə işçilərə yardımçı olmur. Məzuniyyət aylarında həmkarlardan səyahət paketi almaq olmur.
-STİ-nin bütün idarə heyyəti bir biri ilə qohumdur.
-Dənizdə işləyən işçilərə zərərlik ödənmir. İşçilərin iş şəraiti ilə maraqlanan yoxdur. Platformalarda normal iş şəraiti yoxdur. Avadanlıq yoxdur.
-Platformalarda verilən yeməklər keyfiyyətsizdir. Vaxtı keçmiş ərzaqlardan istifadə edirlər. Platformaya gələn su keyfiyyətli və içməli deyil.
-Sanitar qovşaqları bərbad gündədir. Bu məsələlrlə bağlı şikayətlər olsa da. Heç bir şey düzəlmir.
Azərbaycan Respublikası Dövlət Turizm Agentliyi ölkənin beynəlxalq miqyasda tanıdılması və turizmin inkişafına “töhfə” vermək adı ilə yeni bir strategiyaya baş vurub.
"DİA-AZ" xəbər verir ki, bu məqsədlə agentlik 2025-ci ilin fevral ayının 13-ü dövlət satınalmalarının vahid internet portalında 4 tender elan edib.
“Xarici jurnalistlər, blogerlər və turizm şirkətləri üçün tanışlıq səfərlərinin təşkili xidmətlərinin satın alınması” tenderinin bitmə tarixi isə martın 7-sindədir.
Dörd tender üçün ayrılan ümumi vəsaitin həcmi 4 milyon 190 min manat təşkil edib.
Tenderlər üç qitəni əhatə edərək, doqquz ölkədən ümumilikdə 212 nəfərin Azərbaycana gətirilməsini nəzərdə tutur. Bu şəxslər arasında jurnalistlər, turizm blogerləri və səyahət agentliklərinin nümayəndələri var.
Bölgü isə belədir: Özbəkistandan 30 nəfər, Qazaxıstandan 30 nəfər, Çindən 30 nəfər, Hindistandan 40 nəfər, Cənubi Koreyadan 10 nəfər, İsraildən 20 nəfər, Rusiyadan 37 nəfər, Belarusdan isə 15 nəfər.
Bu metod hökumətin ilk dəfə rəsmi şəkildə tanıtım siyasətində influenser marketinqindən istifadə etdiyini göstərir.
Məqsəd, onların ölkə haqqında pozitiv məlumatlar paylaşması, turizm potensialını şəxsən kəşf etməsi və öz izləyiciləri ilə bölüşməsidir.
Azərbaycan hökuməti əvvəllər də blogerlərin və səyahət influenserlərinin reklam imkanlarından istifadə edib. Ancaq bunlar əsasən qərb və rus blogerləri ilə fərdi və bir çoxu könüllü şəkildə həyata keçirilirdi.
Bu dəfə isə rəsmi tender yolu ilə daha gəniş miqyasda və məqsədli şəkildə bu prosesə start verilib. Və bu, əsasən Asiya ölkələri kontingentini hədəfləmiş turizm strategiyası kimi həyata keçirilir.
"DİA-AZ" vruğulayır ki, burada əslində bir mühüm məqam da sözgüedən prosesin maliyyələşməsinə nəzarət imkanlarının demək olar ki, məhdudluğudur. Hər halda, saxta, "fakeblogger" hesabına bu kimi işlər zaman-zaman həyata keçirilib və büdcə pulları mənimsənilib. Eyni prosesin təkrar baş verməyəcəyinə isə inanmaq o qədər də asan deyil...
«Satılan hər 100 kartdan qazanılan 7 manatın da yarısını kəsirlər və bu azmış kimi, üstəlik, hər bir satıcı ayda “Azərlotereya”nın hansısa departamentinə adı məlum olmayan şəxsi karta 91 manat pul ödəyir…»
Gələk birbaşa mətləbə: Sovet dövründə də lotereyalar oynanılırdı. 30 qəpiklik adi, 50 qəpiklik isə OADKYC (Orduya, Aviasiyaya, Donanmaya Könüllü Yardım Cəmiyyəti-Rus dilində «DOSAAF) lotereyaları var idi. Bu lotereyalar cəmiyyətdə çox obyektiv və düzgün qarşılanırdı. Çünki həmin lotereyalarla həm varlılar, həm də kasıblar nəsə uda bilirdilər. Kasıblar maşın udanda isə, varlılar həmin lotereyanı üçqat qiymətinə alırdılar. Çünki nə vaxtsa həbs olunma təhlükəsi olardısa, evi, əmlakı məhkəmə qərarı ilə müsadirə olunan zaman lotereya ilə udulmuş maşına dəymirdilər. Qısası, o dövrdə əhalidə bu lotereyalara böyük inam var idi. Uduşda maşından tutmuş, mebellərə, paltarlara və digər məişət avadanlıqlarına qədər, hər şey var idi. Hətta uduşda nağd pullar da olurdu. Özüm də bu uduşların şahidi və iştirakçısı olmuşam.
Müstəqillik dövründə isə bir çox lotereya oyunlarını görmüşəm və açığı, bunlara heç vaxt inamım olmayıb. Son illər isə “Azərlotereya” ASC-nin “Poz qazan” adı altında”Tap qazan”(bunu nədənsə sonradan satışdan çıxartdılar) “Qızıl-9” və s. lotereya oyunları Bakı şəhərini və kəndlərini başına götürüb.
Özü də bu oyunlara ən çox aludə olan da binəva kasıb-kusublardır. “Bəlkə də bəxtim gətirdi” prinsipi ilə hər bir kasıb ən azından belə lotereyaların gün ərzində 3 və ya 4 ədədindən istifadə edir. Ən çox da guya 25 min manat uduşu olan 1 manatlıq kartlardan istifadə olunur. 2 manatlıq kartlarda 50, 3 manatlıq kartlarda 75, 5 manatlıq kartlarda 100, 10 manatlıq kartlarda isə, yalan olmasa, guya 500 min manat uduşlar var.
Pozub qazanma, yoxsa, yazıb pozulma???
Bu dəfə redaksiyaya daxil olan şikayət və ya müraciətləri araşdırmaq, aydınlıq gətirmək üçün Bakının bir çox yerlərində həmin lotereyaları satanların yanında durub pozan müştəriləri müşahidə etməli oldum… Açığı, özüm də həvəslənib, banka borclu olduğumdan, “Bəlkə qazandım” arzusu ilə bu oyuna qoşularaq, bu dəfə qurbanlardan biri oldum. Məsələn, iki il ərzində, az da olsa inanmışam ki, bəlkə növbəti dəfə bəxtim gətirdi. Iri məbləğdə olan uduşlara qətiyyən ümid etməmişəm. Fikirləşmişəm ki, bəlkə 100, 1000 manat uda bildim. Aylarla bu uduşları nə özümdə, nə də başqalarında görmədiyimdən ümidimi 5, 10, ən çoxu isə 20 manatlığa bağlamışam. Həftədə 10-12 manat bu oyunlara pul xərcləmişəm ki, bəlkə hansısa bir uduşum oldu. Amma və lakin…
Udub-uduzanların «Poz-qazan!» şəhəri…
Bu iki il ərzində inanın ki, nə mənə, nə də bir başqasına 20 manatdan yuxarı uduş düşməyib. Mənə cəmi 2 dəfə 20 manat düşüb. Nadir halda isə 1, 2, 3, 5 manatlıq uduşlar olub. Yəni, uduş bu məbləğlərdə olur. Artıq adamda şübhə yaranır ki, bu kartları mikroskopdan keçirib satışa buraxırlar. Ona görə də sonuncu manatını böyük ümidlə bu kartlara verən bədbəxt kasıb müflis olmasın, neyləsin…
***
…Burada bir maraqlı məqamı qeyd etmək istəyirəm. Həmin biletlərin sağ tərəfində “Bonus oyunu” deyilən yeri pozanda pul şəkli çıxsa, deməli, onun altında yazılan məbləği udmuş olursan. Çox vaxt isə həmin yerdən çətir, boyunbağı, at nalı, zər, tac və digər əşyaların şəkli çıxır. Altından yenə də 1, 3, 5, 10, 20 manat və sair rəqəmlər yazılmış olur. Bu lotereyanı dizayn edənlərin bir qram da olsun dəqiqliyi yoxdur. Əgər pul şəkli çıxıb, altında hansısa rəqəm varsa, deməli, həmin məbləğdə pulu udmusan də! Amma çətir şəklinin altında müxtəlif uduş rəqəmlərini yazmağın nə mənası var? Onsuz da çətirin altından çıxan rəqəm uduşlu deyil. Yaxşı olmazmı ki, həmin bonus yerində çıxan şəklin altında heç bir rəqəm olmasın! Yalnız pul şəkili çıxanda, müştəri onun altındakı rəqəmli pulu udduğunu biləcək. Əgər uduş üçün pul şəkli yoxdursa, çətirin altında 5 manat, 10 manat yazmağın mənası yoxdur!
Kim uduzdu, kim uddu…
İndi keçək mətləbə: dediyim kimi, araşdırma yazı hazırayıb bəzi mətləblərə aydınlıq gətirilməsi üçün bu biletlər satılan yerlərdə çoxsaylı müşahidələr aparmışam, şəkillər çəkmişəm. Neçə ay ərzində apardığım müşahidələr zamanı bircə dəfə də olsun iri məbləğdə pullar udan görməmişəm. Düzdür, ara-sıra eşidirəm ki, kimsə guya 25-50-100 min manat udub. Nəyə desəniz and içərəm ki, bunlar hamısı feykdir, ya da… o söz! Həmin “şanslı” adamlar niyə mediada sevincini bəzi klipli müğənnilər kimi paylaşmırlar, kimliklərini aydın şəkildə ictimaiyyətə açıqlamırlar???
Məsələ ondadır ki, imkanlıların onsuz da bu məbləğlərə ehtiyacı yoxdur. Çünki hər birinin korrupsiya və rüşvət yoluyla qazandıqları milyonlar var. Nəyinə lazımdır onlar üçün “semiçka pulu” olan 50 və ya 100 min manat? Amma o yazıq kasıbların 10-20 manata da ehtiyacları var. Elə bu “Poz-qazan” lotereyasını yaradıb, ortaya çıxardanlar da yalnız kasıblara “stavka” ediblər. Kasıblara da ki, bir hay lazımdır. İşsiz olduqlarından bütün günü düşürlər bu “Poz-qazan” lotereyalarının canına ki, guya onlar da nə vaxtsa, varlanacaqlar. Amma onların pulu ilə bəzi işbazlar babat varlanmayqdadırlar…
***
Çox təəssüf ki, bu lotereyaların tirajlarından məlumatım yoxdur və bunu öyrənmək də mümkün deyil. Amma axtarışlarımdan və sosial şəbəkələrdən öyrənmişəm ki, bu “Poz-qazan” lotereyasını buraxanların illik qazancı 628 milyon manatdır. Təsəvvür edirsinizmi? Onun kağızını və mətbəə xərclərini nəzərə alsaq, az qala “semiçka” puludur. Amma qazanca fikri verin – 628 milyon manat! Bu çox böyük rəqəmdir. Heç bir istehsal sahəsi olımayan, hansısa bir məhsul istehsal etməyən, adi kiçik bir kağız parçası ilə bir ildə 628 milyon manat qazanılması heyrətamizdir.
Dövlətə nə qədər vergi verilirsə, bu da məlum deyil. Məlum olan odur ki, “nə yoğurdum, nə yapdım, hazırca kökə tapdım”. Bu “Poz qazan” lotereyasının çanağı kasıbların başında çatlayır. Məhz o kasıbların sayəsində bu varlılar kapitallarını daha da artıraraq, necə deyərlər, qaz vurub, qazan doldururlar.
Bir çox instansiyalara müraciət etsəm də, bu, qazan dolduran “Poz-qazan”nın sahibinin kim olduğunu müəyyən edə bilmədim. Bu oyunun başında duran məmur kimdirsə, bəlli deyil…
***
Azərbaycanda qumar oyunları rəsmi qaydada qadağan edilib. Amma bu “Poz-qazan” lotereyaları elə əsl qumar oyunudur ki, var. Yəni, cüzi pula “stavka” etməklə milyonlar qazana bilirlər. Düzdür, “Azərlotereya” ASC rəsmi qurum sayılır.
Bəs əmək qanunvericiliyinə “Azərlotareya” ASC-də necə əməl edilir?
Araşdırmamıza əsasən demək olar ki, bu qurumda əmək qanunvericiliyinin heç bir bəndinə əməl olunmur. Məlumat üçün deyim ki, Bakının küçələrində, ətraf qəsəbə və kəndlərdə, həmçinin rayonlarda bu kartları satanların sayını müəyyən etmək mümkün deyil. Belə insanların sayı minlərlədir. Bu insanların heç birinə aylıq əmək haqqı verilmir. Maraqlı deyilmi? Qeyd etdiyim kimi, qazanc ildə 628 milyon manatdır. Amma bu puldan heç kimə əmək haqqı nəzərdə tutulmur. Üstəlik, bu işçilərlə heç bir əmək müqaviləsi də bağlanmır. Bu isə açıq-aşkar vergidən yayınma və korrupsiya faktı deyilmi? Əlbəttə, məhz belə qanusuzluqların sayəsində bu oyunun arxasında duran işbazın bir ildə 628 milyon manat qazanması təəccüb doğurmamalıdır… Çünki uduşa pullar qoymur, ona bu milyonları qazandıranlara isə, əmək haqqı verilmir. Belə olan surətdə də kasıbların hesabına pullar sel kimi gələcək və necə ki, gəlir.
«Poz-qazan»ın sirri açılır…
Araşdırma zamanı müəyyən etdim ki, bu kartları satanlar hər satılan 100 kartdan 7 manat, kart sahibləri isə 93 manat qazanır. Gün ərzində yağışdan sonrakı göbələklər kimi artmış bu dəmir köşklərin hər birində 400, 450 və 500 ədəd birmanatlıqdan 10 manatlığa qədər olan kartlar satılır. Bu satışdan satıcılara əmək haqqı olaraq qazandıqları 7 manatdan yox, yuvarlaqlaşdırıb 400-dən 500 manata qədər pul verirlər. Yəni, satılan hər 100 kartdan qazanılan 7 manatın da yarısını kəsirlər və bu azmış kimi, üstəlik, hər bir satıcı ayda “Azərlotereya” ASC-nin hansısa departamentinə “KapitalBank»dan olan şəxsi karta 91 manat pul ödəyir. O da maraqlıdır ki, heç kim də onlara demir ki, bu 91 manat nədir və nə üçün ödənilir? O da təəccüblüdür ki, həmin 91 manatı ödəmək üçün satıcılara verilmiş 16 rəqəmli kodu yığanda heç bir ad, soyad çıxmır. Pul banka yox, adı məlum olmayan şəxsin hesabına ödənilir. Bu şəxsi heç satıcılar da tanımır. Qədimlərdə yığılan “dinmə, ver” töycüsü kimi, həmin şəxs də satıcıları beləcə soyub, talayaraq, qul kimi istismar edir. Özü də yüksək texnologiyalar dövrü olan XXI əsrdə, belə talançılığı etməyə risk edirlər. Bu faktlardan korrupsiya iyi gəlmirmi? Bəs Dövlət Vergi Xidməti hara baxır? Əmək müfəttişləri də yəqin uzun müddətli “ezamiyyətə çıxıblar…”.
Hamının gözü qarşısında baş verən bu boyda cinayətləri niyə görmək istəmirlər? Axı şəhərin bütün nöqtələrində bu lotareyaları satanların heç bir zvzr müqaviləsi yoxdur, az olan əmək haqqı nağd şəkildə verilir, pullar bank hesablarına yox, adı məlum olmayan şəxsi kart hesabına ödənilir və s. Bunu bizə söyləyən satıcılar var… Daha nə baş verməlidir ki, sadladığım qurumlar qanunsuzluqları aradan qaldırmaq üçün hərəkətə keçsinlər? Maraqlıdır, deyilmi? Yayın istisində, qışın soyuğunda, səhərdən axşama qədər açıq havada bir tikə çörək puluna görə dözüb dayanan bu insanları anlamaq çətindirmi?
Bi məqamı da qeyd etmək istəyirəm. Qiymətindən asılı olmayaraq, hər bir kart bağlamada 200 ədəddir. Həmin bağlamaya satıcılar 186 manat verib hansısa adını bilmədikləri departament rəsmisindən qəbul edirlər. Qazancları isə zəhmət haqqına uyğun olmur. Satıcılarla etdiyim söhbətdən aydın olur ki, onlarla əmək müqaviləsi yox, bu lotareyaları satmaq üçün adi bir müqavilə bağlanır. Deməli, bu yazıq insanlar üçün Dövlət Sosial Müdafiə Fonduna (DSMF) heç bir pul köçürülmür. Bu isə o deməkdir ki, pensiya yaşına çatanda əməyə görə yox, yaşa görə çox cüzi məbləğdə pensiya alacaqlar. Bu gün qazandıqları 3-5 manata “şükür” edənlər, gələcək həyatlarının problemlərini düşünmürlər. Amma onları qınamağın da yeri yoxdur. Bu satıcılar haqqında onları qul kimi işlədən, özləri isə bir ildə 628 milyon manat qazanan “Azərlotareya” ASC-nin sahibləri düşünməlidirlər.
Bundan əlavə, hamının gözü qarşısında minlərlə insanı müqaviləsiz işlədərək vergidən yayınan bu qurumun qanunsuzluğuna göz yuman Dövlət Vergi Xidməti, Əmək Müfəttişliyi də öz sözünü deməlidir. Baş Prokuror yanında Korrupsiyaya Qaşı Mübarizə Baş idarəsinin rəsmiləri, nəhayət, yerindən silkələnməli və üzünü baş verən korrupsiya faktına tərəf çevirməlidir.
Yazımı türk dünyasının nəhəng şairi Bəxtiyar Vahabzadənin 1996-cı ildə yazdığı “Vaydır əkdiyiniz” şeirinin 1-ci və sonuncu bəndləri ilə tamamlayıram:
“Ey cibləri dolu, ürəyi boşlar,
Ey sərvət dəlisi, köhnə naxoşlar…».
Nə isə…
Elçin MƏMMƏDLİ
/tezadlar.az
Nərimanov Rayon Mənzil Kommunal Təsərrüfat Birliyi (MKTB) xidməti istifadə üçün nəzərdə tutulan mallar alır.
TEREF Pravda.az-a istinadla xəbər verir ki, qurum bu məqsədlə 299 880 AZN sərf etməyi planlaşdırır.
Alınacaq malların siyahısına gödəkçə, botinka, 6 min ədəd sabun (72%), vedrə, dırmıq və s. daxildir.
Xırdalan Şərab Zavodunu idarə edən “A+CO” ASC ilə bağlı növbəti dəfə cərimə protokolu imzalanıb. Şərab zavodunun cərimələnməsi gözlənilir.
Tribunainfo.az xəbər verir ki, “A+CO” ASC-nin İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 326-cı maddəsini pozduğu məlum olub. Tələbi pozulan maddəyə əsasən, sərnişin və yük daşımalarını yerinə yetirən avtonəqliyyat vasitələrinin texniki vəziyyətinin reysqabağı yoxlanılmasının, həmin avtonəqliyyat vasitələrinin sürücülərinin reysqabağı və digər zəruri tibbi müayinəsinin təşkil edilməməsinə görə, vəzifəli şəxslər yüz əlli manatdan iki yüz manatadək məbləğdə, hüquqi şəxslər iki min manatdan üç min manatadək məbləğdə cərimə edilir.
“A+CO” ASC ilə bağlı iş baxılması üçün Abşeron rayon Məhkəməsinə göndərilib. 28 fevral tarixində hakim Abusət Qasımovun sədrliyi ilə işə baxılacaq.
Qeyd edək ki, Xırdalan Şərab Zavodunu idarə edən “A+CO” ASC 1997-ci ildə MMC kimi təsis edilib. Şirkət şərab, konyak və digər alkoqollu işçilər istehsal edir. “A+CO” ilə “GOLD VİNE” ASC-lər ikisi də eyni ünvanda yerləşir. Hər iki şirkətin qanuni təmsilçisi Qasımov Xanoğlan Məsim oğludur.
Qarşı tərəfi dinləməyə hazırıq.